Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Limanowej

Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, nauka w przedszkolu tego, co bezpieczne, jest elementem systemu kształcenia w Polsce. Promocja wiedzy i bezpiecznych zachowań oraz zapobieganie sytuacjom zagrażającym bezpieczeństwu to zadanie usankcjonowane w rozporządzeniu ministra edukacji narodowej z 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (DzU z 2009, nr 4, poz. 17). Zakłada się w nim, że dzieci kończące edukację przedszkolną będą umiały zachować się w sytuacji zagrożenia, a także wiedziały, gdzie otrzymać pomoc i jak o nią poprosić. Przyjmuje się również, że będą w stanie, na miarę swoich możliwości, przewidzieć konsekwencje własnych zachowań. Zapoznawanie dzieci z zadaniami, które wykonuje straż pożarna, często ogranicza się do jednodniowej wizyty w jednostce ratowniczo -gaśniczej, podczas której mają możliwość zwiedzenia pomieszczeń wypoczynkowych strażaków, obejrzenia ześlizgu, przymierzenia hełmu czy spróbowania swoich sił w pojedynku z wężem gaśniczym. Praktykuje się również jednorazowe wizyty strażaków w przedszkolu – opowiadają oni o swoim zawodzie, informują o niebezpieczeństwach, którym muszą stawić czoła, oraz o działaniach dzieci w obliczu zagrożenia. Są to bardzo cenne doświadczenia, jednak nie wystarczą, by maluchy zdobyły właściwą wiedzę. Sytuacje, w których dzieci dzięki znajomości numerów ratunkowych oraz zasad zachowania się w krytycznych sytuacjach uratowały swoich najbliższych, pokazują, jak cenna jest szersza edukacja najmłodszych w tym zakresie. Skłoniło mnie to do głębszego zainteresowania się tym tematem i ujęcia go w usystematyzowanej, kompleksowej formie. Cyklicznie będziemy publikować gotowe konspekty zajęć dydaktycznych realizujących treści podstawy programowej. Proponowane zajęcia przeznaczone są dla dzieci pięcio-, sześcioletnich, jednak poszczególne części zajęć można z powodzeniem wykorzystać w pracy z czterolatkami. W każdym z konspektów znajdą się wskazówki dotyczące ogólnych i szczegółowych celów zajęć, a także metod i pomocy dydaktycznych niezbędnych lub przydatnych do ich przeprowadzenia. Każdy konspekt prezentować będzie szczegółowy przebieg zajęć, z uwzględnieniem zakładanych czynności prowadzącego oraz przewidywanych odpowiedzi dzieci. Mam nadzieję, że dzięki temu staną się one pomocne dla osób, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę pedagogiczną lub których kontakty z dziećmi są ograniczone. Zajęcia opisane w pierwszych konspektach mają na celu zapoznanie dzieci z zawodem strażaków i miejscem ich pracy. W kolejnych będą poruszane tematy szczegółowe: działania prewencyjne (niebezpieczeństwo pożaru, gaśnice, oznakowanie znakami bezpieczeństwa, drogi pożarowe) oraz działania, które należy podjąć w razie zagrożenia (ewakuacja, numery alarmowe). Realizacja proponowanego materiału pozwoli na przekazanie dzieciom nowej wiedzy z zakresu bezpiecznego zachowania się w sytuacjach zagrożeń i ukształtowanie w nich pożądanych postaw, a przy okazji na usystematyzowanie wiedzy dotyczącej bezpiecznego użytkowania pomieszczeń i przedmiotów, którą nauczyciele przekazują przedszkolakom podczas wspólnej zabawy. Konspekty zasadniczo są skierowane do osób profesjonalnie zajmujących się nauczaniem dzieci. Rozbudowałam je o komentarze, które mam nadzieję sprawią, że materiały te będą istotną pomocą dla tych, którzy nie mają odpowiedniego przygotowania metodycznego.

Opracowanie: Marta Brzozowska, pedagog wczesnoszkolny, pracuje w Biurze Szkolenia KG PSP

Zdjęcia: KP PSP Limanowa/KG PSP Warszawa.