Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Ostrowcu Świętokrzyskim

Statystyki dotyczące pożarów w rolnictwie, a w szczególności w indywidualnych gospodarstwach rolnych, wskazują, iż powstające pożary niosą za sobą duże straty w mieniu i dobytku. Najczęściej prowadzą do całkowitego zniszczenia zabudowy zagrodowej, zdarza się również rozprzestrzenienie ognia na budynki mieszkalne zlokalizowane w niewielkiej odległości od ww. budynków. Okres wzmożonych prac polowych wynikający z rozpoczęcia żniw i omłotów niesie za sobą poważne zagrożenie pożarowe. W związku z powyższym Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Ostrowcu Św. informuje i przypomina podstawowe zasady bezpieczeństwa przeciwpożarowego dotyczące zabezpieczenia przeciwpożarowego przy zbiorze, transporcie i składowaniu palnych płodów rolnych których stosowanie pozwoli ograniczyć zagrożenia pożarowe na tych obszarach.

Osoby odpowiedzialne za pracę sprzętu, maszyn i pojazdów przy zbiorze płodów rolnych obowiązane są zapewnić bezpieczeństwo pożarowe tych prac. Podczas mechanicznego zbioru płodów rolnych zgodnie z § 41 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, należy używać silniki elektryczne o odpowiednim stopniu ochrony a zastosowany układ napędowy powinien być ustawiony w odległości nie mniejszej niż 5 m od stert, stogów i budynków o konstrukcji palnej. Silniki spalinowe należy ustawiać na podłożu niepalnym, z urządzeniem wydechowym zabezpieczonym przed wylotem iskier, w odległości co najmniej 10 m od stert, stogów lub budynków o konstrukcji palnej. Paliwa niezbędne do pracy tych urządzeń należy przechowywać w ilości nie przekraczającej dobowego zapotrzebowania, w zamkniętych nietłukących się naczyniach, w odległości co najmniej 10 m od punktu omłotowego i miejsc występowania palnych płodów rolnych oraz tym podobnych prac. Nie wolno używać otwartego ognia i palić tytoniu w odległości mniejszej niż 10 m od punktu omłotowego i miejsc występowania palnych płodów rolnych. Miejsca omłotów, stertowania i kombajnowania należy wyposażyć w sprawny podręczny sprzęt gaśniczy oraz w razie potrzeby w sprzęt służący do wykonywania pasów ograniczających rozprzestrzenianie się pożaru np. pług do zaorania ziemi pomiędzy miejscem pożaru, a obszarem na który pożar mógłby się przenieść. 

Częstym błędem popełnianym przez właścicieli gospodarstw rolnych jest nieprawidłowe ustawianie stert, stogów i brogów związane z niezachowaniem wymaganych odległości od zabudowań, linii energetycznych i dróg publicznych, co w razie pożaru ww. stert stogów i brogów może doprowadzić do rozprzestrzenienia się ognia na zabudowania i w krótkiej chwili można stracić cały dotychczasowy dobytek. Należy zatem pamiętać aby przy ustawianiu stert, stogów i brogów zgodnie z § 42 wyżej cytowanego rozporządzenia zachować co najmniej następujące odległości:

• od budynków wykonanych z materiałów palnych - 30 m,
• od budynków wykonanych z materiałów niepalnych i pokryciu co najmniej trudno zapalnym - 20 m,
• od dróg publicznych i torów kolejowych - 30 m,
• od dróg wewnętrznych i od granicy działki – 10 m,
• od urządzeń i przewodów linii elektrycznych wysokiego napięcia - 30 m,
• od lasów i terenów zadrzewionych - 100 m,
• między stertami i stogami stanowiącymi odrębne strefy pożarowe - 30 m.

Strefa pożarowa sterty, stogu lub brogu z palnymi produktami roślinnymi nie może przekraczać powierzchni 1000 m² lub kubatury 5000 m³. Wokół stert i stogów należy wykonać i utrzymywać powierzchnię o szerokości co najmniej 2 m w odległości 3 m od ich obrysu, pozbawioną materiałów palnych /zaorane pasy ziemi/. Produkty roślinne należy składować w sposób uniemożliwiający ich samozapalenie. W przypadku konieczności składowania produktów nie dosuszonych należy okresowo sprawdzać ich wewnętrzną temperaturę. 

Palenie tytoniu przy obsłudze sprzętu, maszyn i pojazdów podczas zbiorów palnych płodów rolnych oraz ich transporcie jest ZABRONIONE !!!

Używanie otwartego ognia i palenie tytoniu w odległości mniejszej niż 10 m od punktu omłotowego i miejsc występowania palnych płodów rolnych jest ZABRONIONE !!!

Wypalanie słomy i pozostałości roślinnych na polach jest ZABRONIONE !!!

UWAGA! WYPADKI PODCZAS ŻNIW!

Duża część wypadków powstaje przy obsłudze podstawowej maszyny, jaką jest ciągnik rolniczy. Zdarzają się nawet wypadki śmiertelne, związane z przygnieceniem przez wywrócony ciągnik czy współpracująca z nim przyczepę lub inną maszynę.
Liczne są wypadki, które powstają podczas sprzęgania maszyn i narzędzi z ciągnikiem.
W wypadkach związanych z hodowlą zwierząt odnoszone urazy dotyczą, kończyn-stóp, podudzi, przedramienia i palców rąk. Są to najczęściej zranienia, złamania i zwichnięcia doznawane podczas poślizgnięcia, potknięcia i upadku.
Najwięcej wypadków zdarzyło się podczas przewożenia pasażerów w sposób niedozwolony. Miejscami niebezpiecznymi są: przyczepy załadowane i puste, błotniki, stopnie wejściowe czy belki maszynowe ciągników, zaczepy przyczep i pomosty kombajnów oraz usuwania awarii na polu. Do wypadków dochodzi też podczas regulacji włączonych maszyn, szczególnie pras rolujących. Liczba wypadków na szczęście maleje. Zmieniają się technologie na bezpieczniejsze. Zmniejsza się też liczba osób pracujących bezpośrednio przy prasach. W sierpniu nastaje czas żniw, kiedy nietrudno o wypadek. Czasem wystarczy chwila nieuwagi, by rutynowa praca w polu przerodziła się w tragedię.

Aby uniknąć nieszczęść należy:

• Zapewnić napoje chłodzące i nakrycia głowy pracującym na słońcu, nie podejmować pracy po spożyciu alkoholu,
• zadbać o odpowiedni stan techniczny wszystkich maszyn używanych do prac żniwnych, by nie naprawiać ich podczas prac polowych,
• stosować osłony przekładni napędowych i innych części ruchomych maszyn,
• bezpiecznie przewozić osoby pracujące przy żniwach z i na pole, na przykład samochodem osobowym,
• szczególną opieką otoczyć dzieci i młodzież do lat 15. Jeżeli ich pomoc jest niezbędna w gospodarstwie, to tylko przy takich pracach, które mogą wykonać ze względu na swoje warunki fizyczne i psychiczne .Nie powinny one samodzielnie obsługiwać ciągników, kombajnu i innych maszyn rolniczych, dźwigać ciężarów i pracować na wysokości, np. przy załadunku i rozładunku słomy.