Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Oświęcimiu

Pożary te były następstwem braku właściwego utrzymania komina lub niewłaściwym składowaniem materiałów palnych w pobliżu pieca i komina, z którego wypadły palące się sadze doprowadzając do zapalenia najczęściej papieru lub drewna.

Paląca się sadza, poza zagrożeniem uszkodzenia komina, którego naprawa może okazać się bardzo kosztowna, może być również przyczyną ulatniania się do pomieszczeń mieszkalnych tlenku węgla lub innych niebezpiecznych produktów spalania.

BEZPIECZNE UŻYTKOWANIE KOMINÓW

1. Zgodnie z  Art. 61. ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane  (tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 1333 – z późniejszymi zmianami), właściciel lub zarządca obiektu budowlanego ma obowiązek utrzymywać go w należytym stanie technicznym.
2. Art. 62 ustawy Prawo budowlane nakłada na właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego obowiązek  poddawania  budynku okresowej kontroli. Co najmniej raz w roku właściciel lub zarządca ma obowiązek zlecić kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych, dymowych, spalinowych i wentylacyjnych. Kontrolę tę należy zlecić osobie posiadającej kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim. Osoba dokonująca kontroli ma obowiązek potwierdzić kontrolę protokołem, w którym powinna opisać usterki i uchybienia, a właściciel lub zarządca ma obowiązek usunąć te usterki (Art. 70 ustawy Prawo budowlane).
3. Obiekty budowlane podlegają również przepisom Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. nr 109 poz.719 z 2010 r.).
4. § 34 cytowanego rozporządzenia nakłada obowiązek usuwania zanieczyszczeń z przewodów dymowych i spalinowych  oraz wentylacyjnych, określa również częstotliwość dokonywania czyszczeń.
5. Raz w miesiącu czyszczeniu należy poddawać przewody kominowe od palenisk zakładów żywienia zbiorowego.
6. Co najmniej raz na 3 miesiące należy poddać czyszczeniu przewody kominowe od palenisk opalanych paliwem stałym.
7. Co najmniej raz na 6 miesięcy należy czyścić przewody kominowe od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym.
8. Przewody wentylacyjne należy poddawać czyszczeniu co najmniej raz w roku.
9. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji  z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (Dz. U. z 1999 r. Nr 74 poz. 836 ze zmianami) w § 19 mówi, ze naprawę i konserwację przewodów  kominowych dymowych, spalinowych i wentylacyjnych można powierzyć wyłącznie osobom posiadającym świadectwa kwalifikacyjne określone w odrębnych przepisach. Osobami posiadającymi takie kwalifikacje opisane w podstawie programowej kształcenia zawodowego (Dz. U 226 poz. 1650 z 2006 r.) są kominiarze. Dlatego nie próbujmy sami naprawiać i modyfikować przewodów kominowych, lecz zlecajmy te usługi do wykonania odpowiednim fachowcom.
   Natomiast jeśli chodzi o czyszczenie przewodów kominowych, można dokonywać tego samodzielnie w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych oraz w obiektach budowlanych budownictwa zagrodowego i letniskowego, co dopuszcza § 34 ust. 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów z dnia 7 czerwca 2010 r. (Dz. U. Nr 109, poz. 719 ze zmianami). W innych budynkach powinni wykonywać te czynności fachowcy, posiadający odpowiednie kwalifikacje.

Sankcje związane z niespełnianiem przepisów przeciwpożarowych:

Ustawa z dnia 20 maja 1971 r.  Kodeks wykroczeń (tekst jednolity z 2021r. poz. 281) w Art. 82 § 1 mówi „Kto dokonuje czynności, które mogą spowodować pożar, jego rozprzestrzenianie się, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji, polegających na: składowaniu materiałów palnych na nieużytkowych poddaszach lub na drogach komunikacji ogólnej w piwnicach lub używaniu instalacji, urządzeń i narzędzi niepoddanych wymaganej kontroli lub niesprawnych technicznie albo użytkowaniu ich w sposób niezgodny z przeznaczeniem lub warunkami określonymi przez producenta, jeżeli może się to przyczynić do powstania pożaru, wybuchu lub rozprzestrzeniania ognia, podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany” oraz § 2 „Kto, będąc obowiązany na podstawie przepisów o ochronie przeciwpożarowej do zapewnienia warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu lub terenu, nie dopełnia obowiązków polegających na: zapewnieniu usuwania zanieczyszczeń z przewodów dymowych i spalinowych, podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany”.

Jak postępować w przypadku zapalenia się sadzy w kominie:

1. Nigdy do gaszenia nie należy używać wody. Z jednego litra tej cieczy powstaje około 1720 litrów pary, co może spowodować gwałtowne rozerwanie komina.
2. Zamknąć dopływ powietrza do pieca (komina), wygasić piec.
3. Do gaszenia można użyć soli kamiennej lub piasku, które należy wsypać do przewodu spalinowego od góry. Skuteczne jest również użycie gaśnicy proszkowej, w tym przypadku środek gaśniczy „wtłaczamy do wyczystki w dole komina”.
4. Nie należy oczekiwać na wypalenie sadzy, pożary mogą trwać kilka godzin, a niebezpieczeństwo uszkodzenia komina występuje zwłaszcza w okolicach poddasza, gdzie przewody przechodzą przez nieogrzewane pomieszczenia i są bardziej podatne na pęknięcia z powodu gwałtownej różnicy temperatur.
5. Wezwać służby ratownicze.