Ochrona przeciwpożarowa
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej wprowadziła w art. 1 poszerzoną definicję ochrony przeciwpożarowej. Nowa jej treść stanowi, że ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem poprzez:
-
zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,
-
zapewnienie sił i środków do zwalczania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,
-
prowadzenie działań ratowniczych
Pod pojęciem innego miejscowego zagrożenia należy rozumieć inne niż pożar i klęska żywiołowa zdarzenie wynikające z rozwoju cywilizacyjnego i naturalnych praw przyrody (katastrofy techniczne, chemiczne, ekologiczne), stanowiące zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska.
Powyższa ustawa określa podstawowy porządek prawny w zakresie ochrony przeciwpożarowej poprzez:
-
ustanowienie obszarów kompetencji i odpowiedzialności dla organów administracji państwowej,
-
zobowiązania dla właścicieli, zarządców lub użytkowników budynków, obiektów lub terenu oraz dla osób fizycznych,
-
standaryzacje procedur i wymogów,
-
stworzenie podstawy prawnej do zorganizowania systemu interwencyjnego pod nazwą Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy - rozumiany jako integralna część organizacji bezpieczeństwa wewnętrznego Państwa, obejmująca prognozowanie, rozpoznawanie i zwalczanie pożarów, klęsk żywiołowych lub innych miejscowych zagrożeń; system ten skupia jednostki ochrony przeciwpożarowej w celu ratowania życia, zdrowia, mienia lub środowiska,
-
określenie zadań i organizacji jednostek ochrony przeciwpożarowej takich jak:
-
jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej.
-
jednostki organizacyjne wojskowej ochrony przeciwpożarowej.
-
zakładowa straż pożarna.
-
zakładowa służba ratownicza.
-
gminna lub powiatowa zawodowa straż pożarna.
-
terenowa służba ratownicza.
-
ochotnicza straż pożarna.
-
związek ochotniczych straży pożarnych.
-
inne jednostki ratownicze.
-
-
określenie zasad prowadzenia działań ratowniczych oraz kompetencji kierującego tymi działaniami,
-
określenie świadczeń rzeczowych oraz zasad finansowania
Podstawowym celem tak zorganizowanej ochrony przeciwpożarowej jest permanentne i powszechne dążenie do minimalizowania strat społecznych powodowanych przez pożar, klęskę żywiołową lub inne miejscowe zagrożenie.
Cele składowe realizowane są w głównej mierze przez:
-
w zakresie zapobiegania powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia - całe społeczeństwo oraz funkcjonujące w nim podmioty, natomiast nadzór nad tą realizacją w zakresie przestrzegania przepisów przeciwpożarowych sprawuje Państwowa Straż Pożarna,
-
w zakresie zapewnienia sił i środków do zwalczania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia:
-
rząd poprzez:
-
finansowanie Państwowej Straży Pożarnej,
-
tworzenie podstaw organizacyjno-prawnych dla Krajowego Systemu Ratowniczo - Gaśniczego,
-
dofinansowanie jednostek KSR- G, w tym przede wszystkim ochotniczych straży pożarnych
-
-
Państwową Straż Pożarną poprzez organizowanie i doskonalenie KSR-G,
-
samorządy gminne poprzez finansowanie ochotniczych straży pożarnych,
-
związek ochotniczych straży pożarnych poprzez aktywizację i dosprzętowienie jednostek OSP,
-
fundusz ochrony środowiska poprzez dofinansowanie jednostek KSR-G, szczególnie tych, które specjalizują się w obszarze ochrony środowiska naturalnego,
-
-
w zakresie prowadzenia działań ratowniczych:
-
Państwowa Straż Pożarną poprzez kierowanie i koordynowanie działaniami jednostek KSR-G ( w stanach nadzwyczajnych kierowanie i koordynowanie KSR-G na właściwym szczeblu wykonuje starosta lub wojewoda),
-
Państwową Straż Pożarną poprzez organizowanie i prowadzenie działań ratowniczo - gaśniczych,
-
ochotniczą straż pożarną poprzez prowadzenie działań ratowniczo - gaśniczych.
-
Powyższa prezentacja podstaw systemu ochrony przeciwpożarowej wskazuje na szerokość zagadnień wpływających na ostateczny wynik, jakim jest wartość strat ludzkich i majątkowych powodowanych przez pożar, klęskę żywiołową lub inne miejscowe zagrożenie. Niedogodnością tego systemu jest autonomiczność większości podmiotów kształtujących poszczególne zagadnienia, co powoduje częste występowanie zdarzeń nieadekwatnych do potrzeb. Jedna z prób uporządkowania i wypracowania wspólnej polityki w zakresie przygotowania sił oraz prowadzenia działań ratowniczych, było stworzenie w 1992 roku podstaw prawnych Krajowego Systemu Ratowniczo - Gaśniczego.