Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Sokółce

W ćwiczeniach uczestniczyły wytypowane siły i środki jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz służb współdziałających powiatu sokólskiego, a także Specjalistyczna Grupa Ratownictwa Chemiczno – Ekologicznego „Białystok” Centralnego Odwodu Operacyjnego.

Głównym celem przedsięwzięcia było sprawdzenie procedur zawartych w Wewnętrznym i Zewnętrznym Planie Operacyjno - Ratowniczym w zakresie możliwości organizacji i prowadzenia ewakuacji oraz działań ratowniczych na wypadek zdarzeń na terenie zakładu o dużym ryzyku powstania poważnej awarii przemysłowej, do jakiego z uwagi na ilość magazynowanych substancji niebezpiecznych został zaliczony sokólski Terminal przedsiębiorstwa BARTER.

Ćwiczenia rozpoczęto w siedzibie Komendy Powiatowej PSP w Sokółce, gdzie przeprowadzono część aplikacyjną, podczas której poszczególne służby i podmioty omówiły przygotowanie oraz możliwości organizacji i prowadzenia ewakuacji ludności z terenów znajdujących się w strefie zagrożonej skutkami potencjalnego zdarzenia awaryjnego na Terminalu BARTER S.A. w Sokółce. W części dowódczo – sztabowej uczestniczyły służby przewidziane do organizacji w/w działań: min. przedstawiciele Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego w Sokółce, Straży Miejskiej w Sokółce, Komendy Powiatowej Policji w Sokółce, Placówki Straży Granicznej w Kuźnicy, Zakładu Pomocy Doraźnej w Sokółce, Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Sokółce, a także przedstawiciel dyrekcji Terminalu oraz funkcjonariusze Komendy Powiatowej PSP w Sokółce i Komendy Miejskiej PSP w Białymstoku. Podczas spotkania rozwiązywano problemy ratownicze, które mogą spotkać służby ratownicze podczas realizacji tak dużego przedsięwzięcia.

Następnie na terenie zakładu przeprowadzono praktyczne ćwiczenia taktyczno - bojowe. W ćwiczeniach uczestniczyły wytypowane siły i środki jednostek krajowego systemu ratowniczo - gaśniczego (JRG Sokółka, OSP KSRG Kamionka Stara, Rozedranka Stara, Zubrzyca Wielka, Jacowlany, Janów, Suchowola) oraz służby współdziałające, min. Policja, Straż Miejska, Straż Graniczna, Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego, a także zastępy z JRG Nr 2 Białystok wchodzące w skład Specjalistycznej Grupy Ratownictwa Chemiczno – Ekologicznego „Białystok” Centralnego Odwodu Operacyjnego.

Podczas ćwiczeń oprócz realizacji głównego celu przedsięwzięcia, jakim było w tym przypadku sprawdzenie możliwości organizacji i prowadzenia działań ratowniczych - doskonalono również umiejętności współdziałania podmiotów ratowniczych  powiatu sokólskiego oraz Specjalistycznych Grup Ratowniczych PSP podczas pozorowanego zdarzenia na zakładzie o dużym ryzyku powstania poważnej awarii przemysłowej.

Scenariusz ćwiczeń zakładał, że na terenie zakładu doszło do zderzenia dwóch cystern samochodowych przewożących gaz propan butan. Na skutek wypadku dochodzi do rozszczelnienia autocysterny, wycieku i zapłonu substancji. Powstały pożar strumieniowy wyciekającego gazu podgrzewa płaszcz zbiornika stwarzając zagrożenie wybuchu FIREBALL - BLEVE. Bezpośrednio zagrożone są parkujące w pobliżu pozostałe autocysterny oraz budynki Terminalu. W zdarzeniu poszkodowany zostaje kierowca samochodu ciężarowego oraz pracownik zakładu.

Po zauważeniu pożaru – zakład rozpoczyna realizację zadań przewidzianych w Wewnętrznym Planie Operacyjno – Ratowniczym na wypadek awarii, min. ogłasza alarm i zarządza ewakuację pracowników oraz informuje Stanowisko Kierowania Komendanta Powiatowego PSP w Sokółce. Ponadto pracownicy Terminalu ustawiają dwie kurtyny wodne w celu zabezpieczenia przed oddziaływaniem wysokiej temperatury pobliskich autocystern oraz budynków.

Przybyłe na miejsce zdarzenia jednostki straży pożarnej otrzymują zadanie natychmiastowej i bezpiecznej ewakuacji osób poszkodowanych ze strefy zagrożenia i udzielenie kwalifikowanej pierwszej pomocy, podanie 3 prądów wody z działek przenośnych celem chłodzenia przegrzanego zbiornika autocysterny do czasu wypalenia gazu oraz zorganizowanie zaopatrzenia wodnego zapewniającego ciągłość podawania wody. Natomiast przybyłe na miejsce zdarzenia służby współdziałające, tj. Policja, Straż Graniczna i Straż Miejska zabezpieczają drogi dojazdowe oraz teren prowadzonych działań. Dodatkowo w związku z realnym zagrożeniem rozprzestrzenienia się zdarzenia na obszary położone poza terenem zakładu w przypadku niekorzystnego rozwoju sytuacji – Kierujący Działaniem  Ratowniczym z ramienia PSP podejmuje decyzję o konieczności ostrzegania okolicznych mieszkańców o zagrożeniu – zdanie realizują służby współdziałające obecne na miejscu zdarzenia.

Podczas ćwiczeń sprawdzono dodatkowo umiejętności reagowania strażaków na zmiany sytuacji, komplikacje i utrudnienia podczas prowadzonych działań ratowniczych –  min. w trakcie ewakuacji z budynku warsztatowego oraz z cysterny poszkodowanych zostało 2 pracowników. Ich brak stwierdzono w miejscu zbiórki ewakuowanych pracowników. Zadaniem strażaków prowadzących działania było odnalezienie osób poszkodowanych, udzielenie kwalifikowanej pierwszej pomocy i ewakuacja poza strefę zagrożenia.

Dodatkowym elementem realizowanym ćwiczeń praktycznych było sprawdzenie przygotowania jednostek ochrony przeciwpożarowej do prowadzenia działań w przypadku wystąpienia zdarzeń radiacyjnych. Założenie do tego epizodu przyjmowało, że na teren Terminalu Intermodalnego w zakładzie przedostaje się osoba postronna, która odnajduje na jednym z wagonów niezidentyfikowany pakunek. Po jego rozpakowaniu znajduje puszkę oznaczoną symbolem radioaktywności. Do działań skierowana zostaje część sił prowadzących działania na terenie zakładu oraz zadysponowana zostaje Specjalistyczna Grupa Ratownictwa Chemiczno – Ekologicznego „Białystok” Centralnego Odwodu Operacyjnego. Zdaniem pierwszego przybyłego zastępu z JRG Sokółka było wykonanie podstawowych czynności ratowniczych polegających na wyznaczeniu strefy zagrożenia, wykonaniu pomiarów dozymetrycznych przy użyciu posiadanych mierników oraz ewakuacji osoby ze strefy awaryjnej w miejsce bezpieczne. Następnie po przybyciu  SGRChem-Eko „Białystok” COO – zastępy z JRG 2 Białystok przystąpiły do realizacji specjalistycznych czynności ratowniczych, które polegały min. na pomiarze skażenia promieniotwórczego miejsca zdarzenia, osoby poszkodowanej oraz ratowników JRG Sokółka, przeprowadzeniu dekontaminacji osoby mającej kontakt z materiałem promieniotwórczym, podjęciu i zabezpieczeniu pakunku zawierającego materiał radioaktywny oraz przygotowaniu do przekazania do Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych.

Pomimo dużej ilości zadań postawionych uczestnikom ćwiczeń praktycznych - zostały one wykonane prawidłowo oraz pozytywnie ocenione przez kierownictwo Komendy oraz zespół rozjemców oceniających sposób realizacji poszczególnych założeń.