Polska na Łotwie

Łotewska Biblioteka Narodowa stała się jednym z symboli Łotwy i Rygi, jak również jednym z kamieni węgielnych opartego na wiedzę i zorientowanego na rozwój narodu. Kształt Biblioteki Narodowej, w który z powodzeniem wkomponowano symbole kultury narodowej, jest syntezą genialnego talentu Gunārsa Birkertsa i jego szczególnego doświadczenia w projektowaniu bibliotek. Każde kolejne urodziny Birkertsa, przybliżające nas ku jego stuleciu w 2025 roku, niezmiennie są chwilą przystanku i chwilą dumy, kiedy eksponujemy pewien wybrany szczególny aspekt twórczości mistrza.

Dla świata to także czas przewartościowania wartości. Wydarzenia w Stanach Zjednoczonych i tutaj w Europie, jak również globalna pandemia, uwypuklają znaczenie wartości chrześcijańskich. Właśnie, dlatego Biblioteka Narodowa ma zaszczyt w roku 96. urodzin Birkertsa zaprezentować publiczności kopię szczególnego projektu światowej sławy architekta - Krzesła zaprojektowanego specjalnie na wizytę papieża Jana Pawła II w Stanach Zjednoczonych w 1987 roku. Krzesło Papieża było centralnym elementem projektu ołtarza podczas mszy, która miała miejsce na stadionie Silverdome w mieście Pontiac. Nie było to zwyczajne krzesło, gdyż w tym Tronie Papieskim Birkerts zakodował logikę ruchów i przyzwyczajenia Jana Pawła II, asymetrię i chęć Papieża oparcia się na lewym łokciu. W interpretacji architekta czerwono-brązowe krzesło z drewna wiśniowego, uzupełnione 4 elementami z jasnej skóry, jest czymś więcej niż tylko krzesło - jego oparcie się zwęża, wtedy podnosi się do góry i tworzy przestrzenne schronienie dla Papieża. Krzesło jest najbardziej osobistym elementem organicznie ukształtowanej platformy ołtarzowej, łączącej grupę kilku elementów - stół, pulpit do przemówień, znak krzyża i świeczniki. Papież wysoko ocenił pracę architekta.

Kopia Krzesła Papieża będzie znajdować się w Bibliotece Narodowej przy wejściu do czytelni im. Jana Pawła II. Pomysł dyrektora Biblioteki Andrisa Vilksa na wykonanie Krzesła Papieża został wsparty przez Ambasadę RP w Rydze, natomiast jego praktyczną realizację zapewnił Dāvis Barons, dyplomant Ryskiej Szkoły Artystyczno-Medialnej (Rīgas Mākslas un mediju tehnikums) pod kierunkiem mistrza rzeźby w drewnie Arvīdsa Verzy. Projekt jest też wspierany przez Łotewski Kościół Rzymskokatolicki i osobiście arcybiskupa Zbigniewa Stankiewicza.

W dniu urodzin Birkertsa Krzesło Papieża „zadomowi się” w ciszy atrium Łotewskiej Biblioteki Narodowej, jest jednak nadzieja, że już w maju, w dniu 101. urodzin Papieża Jana Pawła II, Krzesło będą mogli zobaczyć wszyscy odwiedzający Bibliotekę Narodową.