Akt oskarżenia w sprawie niedopełnienia obowiązków w zakresie opieki nad zwierzętami oraz znęcania się nad nimi
26.06.2023
4332-4.Ds.924.2021
Prokuratura Rejonowa w Legnicy zakończyła śledztwo i skierowała do Sądu Rejonowego w Legnicy akt oskarżenia w sprawie znęcania się nad zwierzętami w Palmiarni Miejskiej w Legnicy.
Łącznie aktem oskarżenia objęte są cztery osoby, a w tym ogrodnik miejski, dwaj kolejni kierownicy palmiarni oraz lekarz weterynarii. Zarzuty aktu oskarżenia obejmują lata 2018-2022.
Ustalenia śledztwa
Niniejsze postępowanie zostało wszczęte przez prokuratora z urzędu po publikacji prasowej z dnia 7 lipca 2021 roku, z której wynikało, że zwierzęta przebywające w palmiarni w Legnicy pozbawione są należytej opieki weterynaryjnej i przechowywane są w złych warunkach. Jak ustalono w toku tego postępowania, w zabytkowej palmiarni w Legnicy, gdzie najpierw zajmowano się uprawą roślin, w 2007 roku stworzono Mini ZOO, w którym znajdowały się takie zwierzęta jak: papugi, bażanty, pawie, przepiórki, żółwie wodno-lądowe, małpy, jaszczurki i inne. Gmina Legnica zawierała kolejne umowy na utrzymanie tej palmiarni, a w tym wykonywanie pielęgnacji flory i fauny zgromadzonej w obiekcie, z Legnickim Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej sp. z o.o. w Legnicy. Przedstawicielem Gminy Legnica w realizacji umowy była zatrudniona w Urzędzie Miasta w Legnicy na stanowisku ogrodnika miejskiego oskarżona Henryka Z., a po stronie miejskiej spółki za
realizację tej umowy odpowiadali dwaj kolejni kierownicy palmiarni zatrudnieni w LPGK sp. z o.o.: oskarżona Iryna D. w latach 2018-2021 i oskarżona Magdalena N. w latach 2021-2022. W ramach tych umów Gmina Miejska Legnica zastrzegła sobie prawo do ciągłego sprawdzania stanu wykonania umowy i przedstawienia uwag wykonawcy. Ze względu na powstałą pod koniec 2018 roku konieczność remontu obiektu palmiarni oraz jego rewitalizację, niezbędna stała się relokacja zwierząt. Na czas remontu zwierzęta przeniesione zostały do pomieszczeń gospodarczych w budynku administracyjnym palmiarni. Przeniesienia tego dokonano przed marcem 2020 roku. Dwa pomieszczenia gospodarcze, do których przeniesiono zwierzęta, były małe, zawilgocone i zagrzybione, miały ograniczony dostęp do światła słonecznego, nie posiadały odpowiedniej wentylacji. Nie było możliwości utrzymania tam stałej temperatury i wilgotności powietrza, a tym bardziej różnicowania warunków klimatycznych zależnych od potrzeb gatunkowych konkretnych zwierząt. Pomieszczenia dogrzewano grzejnikami. Przechowywano zwierzęta w tych pomieszczeniach na prowizorycznie urządzonych stanowiskach, które nie zapewniały im podstawowych warunków bytowych. Jak wynika z opinii powołanego w tej sprawie biegłego lekarza weterynarii, warunki, w jakich przebywały w tych pomieszczeniach zwierzęta stanowiły zagrożenie dla ich życia i zdrowia. Nie poddawano zwierząt niezbędnym zabiegom profilaktycznym, szczepieniom, ani badaniom diagnostycznym. Zwierzęta były karmione, choć rodzaj pożywienia i sposób podawania nie były prawidłowe.
Pomimo opisanych złych warunków bytowania zwierząt, przyjmowano do palmiarni kolejne zwierzęta. W takich warunkach w okresie od lutego 2020 roku do listopada 2021 roku padło 30 sztuk zwierząt. Z uwagi na zaistniałe zagrożenie dla życia i zdrowia zwierząt, w toku niniejszego postępowania karnego, w dniu 27 maja 2022 roku zdecydowano o ich interwencyjnym odbiorze i przekazaniu ogrodowi zoologicznemu w Poznaniu.
W okresie od maja 2018 roku do maja 2022 roku opiekę weterynaryjną nad zwierzętami przebywającymi w palmiarni sprawował na podstawie umów zawartych z LPGK oskarżony lekarz weterynarii Witold Z. Zakres jego usług obejmował miedzy innymi regularne kontrole stanu zdrowia zwierząt przeprowadzane dwa razy w tygodniu, leczenie zwierząt, zapobieganie i zwalczanie chorób. W protokołach z kontroli lekarsko-weterynaryjnych oskarżony ten wskazywał, że stan zdrowia stada jest dobry lub bardzo dobry, czemu przeczą zgromadzone w śledztwie dowody. W świetle dowodów oskarżony ten aprobował złe warunki bytowania zwierząt w palmiarni oraz zaniechał wyegzekwowania wydawanych przez siebie poleceń medycznych, doprowadzając w ten sposób do cierpienia zwierząt. Choć we wrześniu 2021 roku wskazał w protokole, że w związku ze zwiększeniem liczby zachorowań papug należy przypuszczać, że główną przyczyną są złe warunki bytowania, które doprowadziły do widocznego pogorszenia dobrostanu ptaków i małp, to nie podnosił zastrzeżeń co do stanu zdrowia zwierząt, jak i nie kwestionował tego, że zostały przeniesione do pomieszczeń, które nie spełniały żadnych wymogów gatunkowych oraz nie wyegzekwował swoich zaleceń.
Obowiązek utrzymania zwierząt w tej palmiarni we właściwych warunkach bytowania oraz zapobieganie skutkom w postaci dopuszczenia do zadawania zwierzętom bólu i cierpienia, spoczywał, zgodnie z zakresami obowiązków, na oskarżonych kierownikach palmiarni. Oskarżone te dopuściły do przechowywania zwierząt w długim okresie czasu, bo przez ponad dwa lata w zastępczych, widocznych złych warunkach, które prowadziły do ich chorób, walk pomiędzy zwierzętami oraz ich padnięcia. Nie wykonywały zaleceń lekarza weterynarii oraz nie reagowały na pogarszający się stan zdrowia zwierząt, które to zachowania skutkowały zadawaniem wymienionym zwierzętom bólu i cierpienia.
Zarzuty aktu oskarżenia
Jak wynika z ustaleń śledztwa, oskarżona Henryka Z. zobowiązana do wizytowania palmiarni z ramienia Urzędu Miejskiego w Legnicy oraz sprawowania bieżącego nadzoru nad opieką nad zwierzętami, mając świadomość stworzonych złych warunków, będąc w bieżącym kontakcie i współpracując z pracownikami palmiarni i lekarzem weterynarii, godziła się, poprzez brak reakcji, na zaistniałe zaniedbania, nie reagowała na pogarszający się stan zdrowia zwierząt oraz nie sygnalizowała zaistniałych uchybień swoim przełożonym. Oskarżonej tej będącej ogrodnikiem miejskim jako urzędnikowi samorządowemu, a więc funkcjonariuszowi publicznemu, prokurator zarzucił niedopełnienie obowiązków w zakresie sprawowania bieżącego nadzoru nad opieką nad zwierzętami i znęcanie się nad zwierzętami.
Dwóm kolejnym oskarżonym kierownikom palmiarni oraz lekarzowi weterynarii sprawującemu opiekę weterynaryjną nad zwierzętami przebywającymi w tej palmiarni prokurator zarzucił znęcanie się nad nimi.
Postawa oskarżonych
Przesłuchani w charakterze podejrzanych oskarżeni nie przyznali się do popełnienia zarzucanych im czynów.
Zagrożenie karą
Czyny oskarżonych zagrożone są karą do 3 lat pozbawienia wolności.
Lidia Tkaczyszyn - rzecznik prasowy Prokuratury Okręgowej w Legnicy