Czynniki Rakotwórcze
14.03.2024
Substancje rakotwórcze - substancje lub mieszaniny powodujące powstanie raka lub zwiększające częstotliwość jego występowania.
Substancje mutagenne - substancje, powodujące zwiększone występowanie mutacji
w populacjach komórek lub organizmów. Mutacja oznacza trwałe zmiany ilości lub struktury materiału genetycznego w komórkach, które mogą być dziedziczne i mogą dotyczyć zarówno komórek somatycznych, jaki i rozrodczych. W rozporządzeniu CLP do klasy substancji/ mieszanin mutagennych zostały zaliczone te, które wywołują dziedziczne mutacje
w komórkach rozrodczych.
Substancje reprotoksyczne - substancje działające szkodliwie na rozrodczość, co oznacza niekorzystny wpływ na funkcje rozrodcze i płodność u dorosłych mężczyzn i kobiet oraz na rozwój potomstwa w następstwie narażenia na substancję lub mieszaninę. Zgodnie
z rozporządzeniem CLP jako działanie szkodliwe na rozrodczość uważa się również wpływ substancji/mieszanin na laktację lub oddziaływanie szkodliwe na dzieci karmione piersią.
Rakotwórczość zgodnie z definicją wg Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008 ze zm.) oznacza wywołanie nowotworu lub wzrost częstotliwości występowania nowotworu w następstwie narażenia na substancję lub mieszaninę. Substancje i mieszaniny, które spowodowały powstanie nowotworów łagodnych i złośliwych we właściwie przeprowadzonych badaniach doświadczalnych na zwierzętach uważa się również za substancje i mieszaniny, co do których istnieje domniemanie lub podejrzewa się, że są rakotwórcze dla człowieka, o ile nie ma przekonujących dowodów na to, że mechanizm powstawania nowotworu nie ma znaczenia dla ludzi.
Substancje rakotwórcze są klasyfikowane na podstawie kryteriów określonych w rozporządzeniu CLP (Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008 ze zm). Pod względem rakotwórczości, substancje zalicza się do jednej z dwóch kategorii na podstawie siły dowodu oraz dodatkowych kwestii (ciężaru dowodu).
Działanie mutagenne zgodnie z definicją podaną w rozporządzeniu CLP na komórki rozrodcze oznacza dziedziczne mutacje genowe, w tym dziedziczne aberracje liczby i struktury chromosomów w zarodkach w następstwie narażenia na substancję lub mieszaninę.
Substancje mutagenne są klasyfikowane na podstawie kryteriów określonych w ww. rozporządzeniu.