#PlantHealth4Life

Kampania #PlantHealth4Life powraca! – Europa jednoczy swoje wysiłki na rzecz zdrowia roślin, bioróżnorodności i gospodarki. Jej celem jest zwiększenie świadomości dotyczącej zdrowia roślin wśród mieszkańców Europy i wzbudzenie w nich poczucia zbiorowej odpowiedzialności za ich wspólne dobro. Głównym hasłem kampanii jest wezwanie: „Dbaj o zdrowie roślin, chroń życie”. Kampania prowadzona jest przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), Komisję Europejską (KE) i 22 organizacje partnerskie działające w poszczególnych państwach członkowskich Unii Europejskiej. W tym roku w działania kampanii realizowane będą również w Polsce!

W jaki sposób zdrowie roślin wpływa na nasze życie?

Rośliny stanowią 80% żywności, którą spożywamy na co dzień, oraz wytwarzają 98% tlenu, którym oddychamy. Ale to nie wszystko – zdrowe rośliny oznaczają dobre plony w rolnictwie, co wpływa na dostępność żywności i jej ceny dla konsumentów. Zmiana klimatu i działalność człowieka, taka jak handel i podróże, wywierają silną presję na rośliny. Rozprzestrzenianie się szkodników i chorób roślin może mieć katastrofalne skutki gospodarcze i środowiskowe. Węgorek sosnowiec (Bursaphelenchus xylophilus,) - główny sprawca groźnej choroby więdnięcia sosny, jest uznawany za jednego z najważniejszych szkodników drzewostanów sosnowych Europy. Może być łatwo przenoszony w trakcie obrotu handlowego określonymi żywymi roślinami lub pozyskanym z nich drewnem, a także drewnianym materiałem opakowaniowym (DMO) (np. paletami), wykorzystywanym powszechnie do przewożenia wszelkich towarów. Przykładowo z zasiedlonych przez agrofaga opakowań, nicienie mogłyby zostać przeniesione na pobliskie drzewa, a to zagraża katastrofą gospodarczą i ekologiczną w lasach iglastych w Polsce. Do takiej sytuacji doszło właśnie w Portugalii, a potem nicień rozprzestrzenił się na cały kraj. Prawie 70% obszaru zalesionego w Polsce stanowią lasy iglaste, w których dominuje sosna zwyczajna (Pinius silvestris), który to gatunek jest żywicielem tego nicienia. Wprowadzenie węgorka sosnowca do Polski mogłoby spowodować straty liczone w miliardach złotych, a odtworzenie lasów jest procesem długotrwałym, trwającym dziesiątki lat.

Celem zapobiegania wprowadzeniu na terytorium Unii Europejskiej towarów pochodzenia roślinnego, porażonych przez agrofagi, czyli szkodniki, bakterie, wirusy czy grzyby szkodliwe dla roślin, wskazane w przepisach UE jako stanowiące zagrożenie fitosanitarne dla roślin uprawianych w Unii lub obecnych w środowisku, każdego dnia inspektorzy Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (krajowa organizacja ochrony roślin działająca w Polsce - www.piorin.gov.pl) przeprowadzają graniczne kontrole fitosanitarne. Tylko w 2023 roku inspektorzy zatrzymali 428 przesyłek, które nie spełniały wymogów unijnych.

Podejmowanie działań mających na celu zapobieganie wprowadzeniu i rozprzestrzenianiu się agrofagów jest skuteczniejszym podejściem niż próba ich zwalczania, gdy już pojawią się na naszych uprawach czy w środowisku. W niektórych przypadkach nie da się odwrócić zniszczeń. Stawiając na profilaktykę, możemy zadbać o to, aby niebezpieczne agrofagi nie przekroczyły granic UE.

Tymczasem wciąż wielu obywateli Europy nie ma wystarczającej świadomości na temat tego, dlaczego zdrowie roślin jest tak ważne. Kampania #PlantHealth4Life ma na celu podniesienie zbiorowej świadomości na temat zagrożeń dla zdrowia roślin i roli, jaką każdy z nas musi odegrać w ochronie roślin.

„Zdrowie roślin ma wpływ nie tylko na środowisko, gospodarkę i europejski łańcuch żywnościowy, ale także na naszą teraźniejszość i przyszłość. Dbając o zdrowie roślin, chronimy życie. Dlatego z dumą patrzymy na zaangażowanie Europejczyków w ten temat, czego dowodem jest bezprecedensowy udział państw członkowskich w kampanii #PlantHealth4Life.” – powiedział Tobin Robinson, kierownik Działu EFSA ds. Roślin, który przedstawił kampanię podczas sympozjum „Zdrowie roślin bez granic” zorganizowanego 15 maja br. w Brukseli przez belgijską prezydencję Rady UE.

„Świadomi, dobrze poinformowani na temat zdrowia roślin obywatele Europy mogą pomóc w ochronie i zachowaniu naszej różnorodności biologicznej.” – stwierdziła Claire Bury, zastępczyni dyrektora generalnego ds. zrównoważonego rozwoju żywności w DG SANTE. „Zdrowie roślin jest priorytetem Komisji Europejskiej w ramach podejścia «Jedno zdrowie». Informując ludzi o tym, jak ważne jest, aby nie wprowadzać szkodników do Unii Europejskiej i ucząc ich, jak podejmować odpowiednie działania, razem będziemy mogli coś zmienić.”

Zaangażuj się!

Działania podejmowane przez każdego Europejczyka są kluczowe dla utrzymania zdrowia roślin. Odwiedź stronę internetową kampanii #PlantHealth4Life i dowiedz się, w jaki sposób możesz chronić zdrowie roślin. Znajdziesz tu informacje dostępne we wszystkich unijnych językach, w tym materiały prasowe, posty w mediach społecznościowych oraz filmy., które możesz udostępnić na swoich kanałach

W tym roku kampania skierowana jest w szczególności do :

Osób podróżujących poza granice Unii Europejskiej – Podróżujesz poza granice UE? Jeśli podczas swoich zagranicznych przygód znajdziesz egzotyczną roślinę, która skradnie twoje serce, zrób jej zdjęcie – nie zabieraj nasion ani żadnych części roślin w podróż powrotną. Przewożąc rośliny, ich części lub nasiona w bagażu możesz zabrać ze sobą pasażerów na gapę – nieznane w Europie szkodniki i choroby roślin.
Entuzjastów roślin – Agrofagi szkodliwe dla roślin mogą przedostawać się również przez granice Europy na roślinach, które kupujemy do naszych domów i ogrodów, jeśli nie zostały one sprawdzone i nie posiadają odpowiednich certyfikatów. Kupując w sieci rośliny spoza terytorium Unii Europejskiej warto upewnić się zatem, że pochodzą one ze sprawdzonych źródeł i posiadają świadectwo fitosanitarne.
Rodziców – Warto rozmawiać o znaczeniu roślin ze swoimi dziećmi, aby sprawić, że przedstawiciele młodszego pokolenia staną się ambasadorami ich zdrowia.
Więcej o kampanii:

na stronie internetowej kampanii #PlantHealth4Life:
https://www.efsa.europa.eu/pl/plh4l
na stronie internetowej PIORiN:
https://www.gov.pl/web/piorin