Sterylizacja w salonach beauty
Podczas wykonywania zabiegów związanych z przerwaniem ciągłości skóry stosuje się sterylne i/lub jednorazowe narzędzia oraz zdezynfekowane urządzenia.
Zgodnie z art. 16 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi osoby inne niż udzielające świadczeń zdrowotnych podejmujące czynności, w trakcie wykonywania których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, są obowiązane do wdrożenia i stosowania procedur zapewniających ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi.
Procedury powinny regulować sposób postępowania przy wykonywaniu czynności, w trakcie których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, zasady stosowania sprzętu poddawanego sterylizacji oraz sposoby przeprowadzania dezynfekcji skóry i błon śluzowych oraz dekontaminacji pomieszczeń i urządzeń.
Prawidłowo napisana procedura powinna zawierać:
- tytuł – do czego jest procedura,
- cel przygotowania procedury,
- dane osoby odpowiedzialnej za wdrożenie procedury oraz nadzór,
- zakres stosowania procedury,
- postępowanie/ instrukcję krok po kroku jak wykonać daną czynność,
- datę sporządzenia procedury,
- podpis osoby nadzorującej i wprowadzającej.
Na wniosek podmiotu obowiązanego do wdrożenia i stosowania procedur, państwowy powiatowy inspektor sanitarny opiniuje te procedury.
Klasyfikacja narzędzi używanych podczas zabiegu
Ze względu na ryzyko zakażenia dla narzędzi, dzieli się je na 3 grupy:
- niskiego ryzyka – kontaktują się z nieuszkodzoną skórą – dezynfekcja niskiego stopnia lub średniego stopnia;
- średniego ryzyka – kontaktują się z błonami śluzowymi oraz ze zdrową lub zmienioną skórą, ale nie wnikają do jałowych tkanek – sterylizacja lub dezynfekcja wysokiego stopnia (dezynfekcja wysokiego stopnia w przypadku, gdy narzędzie nie nadaje się do sterylizacji w autoklawie);
- wysokiego ryzyka – kontaktują się z uszkodzoną skórą i błonami śluzowymi, dochodzi do penetracji jałowych tkanek lub układu naczyniowego - sterylizacja.
Sposób dekontaminacji urządzeń według klasyfikacji Spauldinga
- dezynfekcja:
- ünarzędzia kontaktujące się z nieuszkodzoną skórą; - sterylizacja:
- ü narzędzia kontaktujące się z błonami śluzowymi,
- ü narzędzia kontaktujące się z uszkodzonymi tkankami.
Preferowaną metodą sterylizacji narzędzi jest sterylizacja w autoklawie – jest to sterylizacja wysokotemperaturowa przeprowadzana parą wodną pod ciśnieniem.
Salony beauty mogą przeprowadzać sterylizację samodzielnie na stanowisku sterylizacji gabinetowej lub zlecać sterylizację firmie zewnętrznej specjalizującej się w przeprowadzaniu procesów sterylizacji.
Stanowisko sterylizacji gabinetowej
Jest to zespół urządzeń do przeprowadzenia dekontaminacji narzędzi i wyrobów medycznych, w tym sterylizacji.
Stanowisko sterylizacji gabinetowej może znajdować się w oddzielnym pomieszczeniu lub w gabinecie, w którym wykonywane są zabiegi, pod warunkiem, iż sterylizacja przeprowadzana jest poza godzinami świadczenia usług.
Stanowisko sterylizacji gabinetowej dzieli się na 3 strefy:
Na stanowisku sterylizacji gabinetowej powinien obowiązywać ruch postępowy.
Strefa wyrobów skażonych:
- odkładanie narzędzi prosto po zabiegu,
- blat wyrobów skażonych nie może kontaktować się bezpośrednio z szafami zawierającymi wyroby czyste i sterylne,
- strefa powinna być wyposażona w urządzenia do mycia i dezynfekcji narzędzi:
- myjnię-dezynfekator i/lub
- myjkę ultradźwiękową i/lub
- zamykany pojemnik z wkładem sitowym
- zlew dwukomorowy.
Strefa wyrobów czystych:
- przeznaczona jest dla narzędzi umytych i dezynfekowanych, w tej strefie odbywa się również suszenie narzędzi;
- na tym etapie narzędzia są sprawdzane pod względem sprawności i możliwości wykorzystania ich ponownie oraz pakowane w pakiety sterylizacyjne;
- strefa kończy się autoklawem.
Strefa wyrobów sterylnych:
- jest to część blatu i szuflady przeznaczone na wysterylizowane pakiety;
- przy zwalnianiu autoklawu pakiety powinny być ocenione pod względem poprawności przeprowadzonego procesu sterylizacji;
- poza wskaźnikami sprawdza się czy pakiety nie są uszkodzone oraz czy wewnątrz pakietów nie zebrały się krople wody.
Prawidłowy łańcuch dekontaminacji narzędzi
- mycie (mycie manualne lub za pomocą urządzeń do tego przeznaczonych);
- dezynfekcja właściwa (dezynfekcja manualna lub za pomocą urządzeń do tego przeznaczonych);
- płukanie (najlepiej przy użyciu wody destylowanej);
- suszenie;
- zapakowanie narzędzi w rękawy do sterylizacji;
- opis pakietów sterylizacyjnych (data sterylizacji, termin utrzymania stanu sterylności);
- sterylizacja w autoklawie;
- ułożenie wysterylizowanych narzędzi w miejscach do ich przechowywania.
Kontrola procesu sterylizacji
Kontrola procesu sterylizacji jest jednym z obowiązków osób przeprowadzających cały proces i odbywa się przy każdym procesie sterylizacji. Kontrola odbywa się w zakresie: wskaźników fizycznych, wskaźników chemicznych oraz wskaźników biologicznych.
Wskaźniki fizyczne są to wskaźniki najczęściej znajdujące się w urządzeniu: termometry, manometry, kontrolki świetlne, wydruki parametrów procesu.
Wskaźniki fizyczne zawierają informacje o parametrach procesu sterylizacji (czasie, wilgotności względnej, ciśnieniu, temperaturze itp.). Jeżeli na wydruku są prawidłowe wyniki to oznacza, że osiągnięto warunki skutecznej sterylizacji. Wskaźniki fizyczne informują tylko o warunkach w komorze sterylizatora.
Wskaźniki chemiczne są to wskaźniki działające w oparciu o zmianę barwy substancji chemicznej: taśmy samoprzylepne, znaczniki umieszczone na opakowaniach. Wskaźniki chemiczne informują o warunkach panujących w komorze sterylizatora. Wyróżnia się 6 typów wskaźników chemicznych. W salonach beauty z reguły wykorzystywane są wskaźniki: typu 1 - umieszczone na opakowaniu oraz typu 4 (lub 5, 6) - umieszczone w opakowaniu do sterylizacji.
Test Bowie-Dicka – test symulacyjny, który powinien być wykonany codziennie przed rozpoczęciem pracy, po pracach naprawczych i konserwacyjnych. Test Bowie-Dicka informuje o prawidłowym usuwaniu powietrza i penetracji pary wodnej – przeznaczony do sterylizatorów parowych.
Wskaźniki biologiczne to wskaźniki, które zawierają spory bakterii – występują w postaci testów paskowych lub ampułkowych. Informują o skuteczności biologicznej procesu sterylizacji. Wskaźniki biologiczne należy poddać inkubacji.
Na prawidłowy przebieg procesu sterylizacji wpływa:
- przygotowanie narzędzi podczas etapów dekontaminacji poprzedzających sterylizację;
- zapakowanie narzędzi w pakiety sterylizacyjne;
- ułożenie pakietów w autoklawie.
Najczęstsze błędy zaburzające proces sterylizacji:
- sterylizacja niedoczyszczonych wcześniej narzędzi;
- „przeładowane” pakiety – po wyjęciu z autoklawu mogą być widoczne kropelki wody wewnątrz pakietu;
- niezabezpieczone ostre narzędzia, co prowadzi do uszkodzenia rękawów do sterylizacji;
- nieodpowiednie ułożenie pakietów w autoklawie – zaburza przepływ pary wodnej;
- zbyt duża liczba pakietów w jednym wsadzie.
Zasady przechowywania narzędzi i akcesoriów używanych do zabiegów
Narzędzia i akcesoria powinny być przechowywane w miejscach zapobiegających ich zabrudzeniu tj. szafkach, szufladach lub zamykanych pojemnikach:
- nie przechowuje się narzędzi i urządzeń na blatach roboczych,
- nie przechowuje się narzędzi jednorazowych, zdezynfekowanych i sterylnych luzem razem z innymi akcesoriami w jednym pudełku/kuferku.
Dokumentacja procesu sterylizacji
Dokumentację prowadzi się dla każdej partii materiału poddawanego sterylizacji. Dokumentacja zawiera niżej wymienione informacje:
- informacje o osobie przeprowadzającej proces sterylizacji;
- datę przeprowadzenia procesu sterylizacji;
- oznakowanie pakietów (narzędzia poddane sterylizacji) i ich liczby;
- wyniki kontroli w postaci wydruku lub zapisu elektronicznego parametrów sterylizacji;
- wyniki kontroli chemicznej z uwzględnieniem klasy wskaźników i ich rozmieszczenia;
- wyniki kontroli biologicznej o ile była przeprowadzona z uwzględnieniem rozmieszczenia wskaźników.
Opracowanie:
Izabela Walczak – kierownik Sekcji Higieny Komunalnej i Środowiska,
Maria Kmak – asystent Sekcji Higieny Komunalnej i Środowiska.
Materiały
Plan Higieny Salonu TatuażuPlan_Higieny_Salonu_Tatuażu.pdf 2.02MB Plan Higieny Salonu Kosmetycznego
Plan_Higieny_Salonu_Kosmetycznego.pdf 2.02MB Plan Higieny Salonu Fryzjerskiego
Plan_Higieny_Salonu_Fryzjerskiego.pdf 2.01MB Ogólne wytyczne dla wszystkich podmiotów wykonujących procesy dekontaminacji
Ogólne_wytyczne_dla_wszystkich_podmiotów_wykonujących_procesy_dekontaminacji.pdf 10.97MB Sterylizacja w salonach beauty
Sterylizacja_w_salonach_beauty.pdf 0.31MB