Pneumokoki
26.04.2024
Pneumokoki (Streptococcus pneumoniae) określane również mianem dwoinki zapalenia płuc to bakterie gram - dodatnie, które najczęściej umiejscawiają się w gardle lub nosie. Są to bardzo powszechne patogeny. Rocznie wywołują kilkanaście milionów zachorowań i blisko milion zgonów wśród dzieci do 5. roku życia. Charakterystycznym elementem budowy pneumokoków jest ich polisacharydowa otoczka. Dzięki niej bakterie są w stanie unikać ataku komórek układu odpornościowego. Na podstawie składu otoczki różnicuje się pneumokoki na poszczególne serotypy. Wyróżnia się ich około 90-ciu. Nie mniej jednak jedynie kilkanaście z nich odpowiada za zakażenia wśród ludzi. Pneumokoki (Streptococcus pneumoniae) to bakterie, które mogą być przyczyną bardzo groźnych chorób. Szczególnie narażone są małe dzieci do 5 r.ż. i osoby dorosłe powyżej 50 r.ż. Drobnoustroje te osiedlają się w gardle lub nosie, często nie wywołując objawów choroby. Zakażenie przenosi się drogą kropelkową oraz przez bezpośredni kontakt z chorym lub nosicielem.
Wyróżniamy pneumokokowe zakażenia nieinwazyjne (np. zapalenie płuc, zatok, ucha środkowego, spojówek) oraz inwazyjne, skutkujące poważnymi powikłaniami lub nawet śmiercią (np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, posocznica, zapalenie wsierdzia, osierdzia, otrzewnej). Do zakażeń pneumokokowych dochodzi najczęściej w okresie jesienno-zimowym w związku z występowaniem grypy, która uszkadza nabłonek dróg oddechowych i ułatwia pneumokokom wnikanie w śluzówkę.
Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), zakażenia pneumokokowe powodują każdego roku na całym świecie ponad 1,5 mln zgonów dzieci poniżej 5 r.ż.
Najlepszą ochroną przed pneumokokami są szczepienia.
Zarejestrowane w Polsce szczepionki są bezpieczne i dobrze tolerowane. Po szczepieniu można spodziewać się jedynie łagodnych odczynów poszczepiennych, m.in. zaczerwienienie, obrzęk, ból w miejscu wstrzyknięcia. Oczywiście nie wykluczone jest również pojawienie się gorączki, rozdrażnienie, spadek apetytu i inne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego czy nawet wysypka. Są to jednak nieliczne przypadki w porównaniu z liczbą szczepionych co roku osób.
Więcej o pneumokokach w portalu Szczepienia.info