Szczepienia zalecane dla dorosłych
27.03.2024
Szczepienia zalecane dla osób dorosłych (odpłatne)
Przeciwko grypie
Zalecane wszystkim osobom, w tym w szczególności:
-
osobom starszym,
-
osobom o obniżonej odporności,
-
kobietom w ciąży lub planującym ciążę.
Szczepienie należy powtarzać co roku.
Przeciwko pneumokokom Streptococcus Pneumoniae
Zalecane osobom dorosłym, w tym w szczególności powyżej 65 roku życia także ze wskazanych grup ryzyka (w tym m.in. osobom z: przewlekłą chorobą sercowo-naczyniową, płuc, chorobą alkoholową, przewlekłymi chorobami wątroby, cukrzycą).
Przeciwko odrze, śwince, różyczce
Zalecane:
-
osobom nieszczepionym w ramach szczepień obowiązkowych,
-
młodym kobietom pracującym w środowiskach dziecięcych (przedszkola, szkoły itp.),
-
młodym mężczyznom w celu zapobiegania różyczce wrodzonej, szczególnie tym, którzy nie byli szczepieni w ramach szczepień obowiązkowych lub jeżeli od szczepienia obowiązkowego upłynęło 10 lat.
Przeciwko ospie wietrznej
Zalecane:
-
osobom, które nie chorowały na ospę wietrzną i nie zostały wcześniej zaszczepione w ramach szczepień obowiązkowych,
-
kobietom planującym zajście w ciążę, które nie chorowały wcześniej na ospę wietrzną.
Przeciwko tężcowi, błonicy, krztuścowi
Zalecane osobom powyżej 19. roku życia – pojedyncze dawki przypominające co 10 lat oraz osobom starszym, które ze względu na wykonywane zajęcia są narażone na zakażenie. Dawkę należy powtarzać co 10 lat.
Przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A
Zalecane osobom pracującym m.in. przy produkcji lub dystrybucji żywności, usuwaniu odpadów komunalnych.
Przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B
Zalecane:
-
osobom dorosłym, zwłaszcza w wieku starszym,
-
osobom, które ze względu na tryb życia i wykonywane zajęcia są narażone na zakażenia związane z uszkodzeniem ciągłości tkanek lub poprzez kontakt seksualny,
-
osobom przewlekle chorym o wysokim ryzyku zakażenia nieszczepionym w ramach szczepień obowiązkowych.
Przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu
Zalecane osobom przebywającym na terenach o nasilonym występowaniu choroby, w szczególności:
-
zatrudnionym przy eksploatacji lasu,
-
rolnikom,
-
turystom
Szczepienia rekomendowane są przez Państwowego Inspektora Sanitarnego. Informacje o szczepieniach obowiązkowych i zalecanych, można znaleźć na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego: https://www.gov.pl/web/gis/szczepienia
Szczegółowe informacje, dotyczące szczepień można znaleźć również na stronie Państwowego Zakładu Higieny Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego: https://szczepienia.pzh.gov.pl/
Kwalifikacja do szczepień
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa przeprowadzenie szczepienia ochronnego obejmuje kwalifikacyjne badanie lekarskie i wykonanie szczepienia.
Kwalifikacyjne badanie lekarskie do szczepień ochronnych przeprowadza wyłącznie lekarz posiadający niezbędną wiedzę z zakresu szczepień ochronnych, znajomości wskazań oraz przeciwwskazań do szczepień, a także niepożądanych odczynów poszczepiennych.
Po przeprowadzeniu kwalifikacyjnego badania lekarskiego lekarz potwierdza lub wyklucza zakwalifikowanie osoby badanej do szczepień ochronnych podpisem w karcie uodpornienia i książeczce szczepień, a wynik tego badania wpisuje w dokumentacji medycznej tej osoby.
Wskazania do szczepień ochronnych
Wskazania do szczepień można podzielić na wskazania zdrowotne oraz wskazania społeczne.
Najważniejszym celem zdrowotnym szczepień ochronnych jest zapobieganie określonemu zakażeniu lub chorobie zakaźnej u zaszczepionej osoby lub populacji.
Wprowadzenie powszechnych szczepień ochronnych może doprowadzić do:
-
eradykacji drobnoustroju chorobotwórczego i eliminacji choroby zakaźnej (zakażenia występują tylko u człowieka i tylko człowiek jest rezerwuarem zarazka)
-
częściowej lub regionalnej eliminacji zakażeń (w przypadku istnienia innych rezerwuarów), istotnego ograniczenia zachorowalności i transmisji zakażenia w zaszczepionej populacji.
Drugim celem zdrowotnym prowadzenia szczepień jest pierwotna profilaktyka powikłań wynikających z zachorowania w wybranych grupach osób.
Grupy ryzyka mogą wynikać z wieku, przewlekłych schorzeń, zaburzeń odporności, prowadzonego leczenia itd. Wskazania do szczepień w grupach ryzyka dotyczą najczęściej tych chorób zakaźnych, które ze względów społecznych, ekonomicznych lub technicznych nie można wyeliminować na całym globie.
Sytuacje kliniczne, w których istnieją przeciwwskazania do wykonywania wielu (ale nie wszystkich) szczepień, to:
-
reakcje anafilaktyczne w wywiadzie,
-
zakażenie wirusem HIV,
-
stan po przeszczepie szpiku,
-
zaburzenia odporności,
-
ciąża.