Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Czarnkowie

CO TO JEST LEGIONELOZA?
Legioneloza jest chorobą układu oddechowego, wywoływaną przez bakterie Legionella spp., które mogą przeżyć w wodzie o bardzo różnej temperaturze (od 20-50oC). Rezerwuarem bakterii są zbiorniki wodne (naturalne i sztuczne), zawierające osad denny lub muł, a także wilgotna ziemia.
JAKA JEST DROGA ZAKAŻENIA?
• Najczęstszą drogą zakażenia jest wdychanie aerozolu skażonego bakteriami wody (mgła wodna powstała w wyniku rozprysku wody).
• Aby doszło do zakażenia, bakterie muszą dostać się do dróg oddechowych. Legionella spp. nie przenosi się drogą pokarmową – podczas picia wody do zakażenia może dojść jedynie w przypadku zakrztuszenia się i aspiracji płynu do dróg oddechowych.
• Do tej pory nie stwierdzono przenoszenia bakterii Legionella spp. z człowieka na człowieka.
GDZIE WYSTĘPUJE RYZYKO ZAKAŻENIA?
• We wszystkich miejscach, w których mogą powstawać aerozole wodne, m.in.: prysznice, krany, baseny typu SPA, wanny typu whirlpool, jaccuzi, nawilżacze, urządzenia do terapii oddechowej, wieże chłodnicze i systemy klimatyzacji, fontanny, węże ogrodowe.
OBJAWY
Okres inkubacji trwa od 2 do 10 dni. Po tym okresie pojawiają się objawy, tj.:
• bóle mięśni,
• ból głowy,
• gorączka
• objawy zapalenia płuc (w tym m.in. suchy kaszel, zaburzenia oddychania).
Objawom tym mogą towarzyszyć zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, w tym bóle brzucha, wymioty, biegunka, a także zaburzenia świadomości.
Poza postacią płucną wyróżnia się również postaci pozapłucne: łagodną i ciężką. W postaci łagodnej (zwanej gorączką Pontiac) dochodzi do:
• nagłego wzrostu temperatury ciała,
• bólu głowy,
• mięśni,
• dreszczy,
• objawów zakażenia górnych dróg oddechowych.
Postaci ciężkiej towarzyszy zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego lub pojawia się sepsa.
KTO JEST NAJBARDZIEJ PODATNY NA ZACHOROWANIE?
Osoby:
• po 60 roku życia
• palące papierosy (obecnie lub w przeszłości)
• z przewlekłymi chorobami np. cukrzyca, niewydolność nerek, przewlekłe choroby płuc
• z niedoborami odporności np. zakażone wirusem HIV, z chorobą nowotworową, po przeszczepach.
JAK ZMNIEJSZYĆ RYZYKO ZAKAŻENIA?
• Regularnie czyść i dezynfekuj urządzenia natryskowe w domu (głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza, wanny z hydromasażem), zgodnie z zaleceniami producenta.
• Po nieużywaniu kranu ponad 2 tygodnie, odkręć wodę na przynajmniej 2 minuty zanim zaczniesz z niej korzystać.
• Okresowo opróżniaj i przepłukuj urządzenia grzewcze, zgodnie z zaleceniami producenta, aby zredukować osiadające na dnie i ściankach zanieczyszczenia.
• Jeżeli możesz, zachowaj temperaturę wody w urządzeniach grzewczych na poziomie 60°C.

DZIAŁANIA RESORTU ZDROWIA I PAŃSTWOWEJ INSPEKCJI SANITARNEJ

Podkarpacki Państwowy Wojewódzkie Inspektor Sanitarny prowadzi dochodzenie w celu ustalenia źródła zakażenia. Najbardziej prawdopodobne to system wodociągowy. W związku z tym, pobierane są w wytypowanych punktach próbki wody. Na bieżąco prowadzone są również wywiady epidemiologiczne z osobami zakażonymi i analizowane wynikające z nich dane.

Główny Inspektorat Sanitarny we współpracy z Narodowym Instytutem Zdrowia Publicznego Państwowym Zakładem Higieny – Państwowym Instytutem Badawczym, z myślą o zarządzających wewnętrznymi systemami wodnymi i urządzeniami występującymi w budynkach, opracował zalecenia, które pomogą zmniejszyć zagrożenie, jakie mogą stanowić występujące w wodzie bakterie Legionella. W dokumencie wskazano zakres podstawowych działań technicznych dla różnego typu systemów/urządzeń lub ich elementów.

W celu skoordynowania działań regularnie spotyka się sztab kryzysowy z udziałem ścisłego kierownictwa Ministerstwa Zdrowia (minister Katarzyny Sójki i wiceministra Waldemara Kraski), Głównego Inspektoratu Sanitarnego oraz służb wojewódzkich i władz samorządowych.

Powołany został również Zespół Ekspercki, wspierający działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej, samorządu terytorialnego oraz podmiotów odpowiedzialnych za poszczególne elementy infrastruktury komunalnej w tym mieście.