Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Częstochowie

Grypa ptaków jest chorobą wirusową, wywołaną przez wirusy grypy typu A, która dotyka głównie ptaki (zarówno drób jak i ptaki dzikie). Zakażenia ptaków mogą być wywoływane przez wirusy grypy wysoce zjadliwej (ang. Highly Pathogenic Avian Influenza – HPAI) np. A(H5N1)) oraz wirusy o niskiej zjadliwości (ang. Low Pathogenic Avian Influenza – LPAI). Wirusy HPAI, szczególnie podtyp H5, są szeroko rozpowszechnione wśród ptactwa dzikiego w Europie.

Możesz zakazić się wirusem grypy ptaków, jeśli:

• masz bliski, bezpośredni kontakt z zakażonymi żywymi/padłymi ptakami, ew. zakażonymi ssakami,
• masz kontakt z wydalinami i wydzielinami drobiu/dzikich ptaków oraz zanieczyszczonymi nimi powierzchniami np.:
  • dotykasz chorych/martwych ptaków, podczas uboju/utylizacji tusz ptaków,
  • dotykasz powierzchni skażonych wirusem w gospodarstwie,
  • masz kontakt z aerozolem powstającym podczas oczyszczania pomieszczeń gospodarstwa itp.
• poza UE – masz kontakt z surowym mięsem ptaków pozyskanym poza nadzorem weterynaryjnym (ubój, patroszenie i porcjowanie mięsa w domowych warunkach, „mokre targi w Azji”).

Nie odnotowano zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków drogą pokarmową.

Nie odnotowano transmisji zakażenia z chorego człowieka na inne osoby.

Ptasia grypa u ludzi wywołuje objawy podobne do objawów „zwykłej” grypy. Są to:

• gorączka lub stan podgorączkowy
• złe samopoczucie
• bóle głowy
• bóle mięśni, stawów
• kaszel
• ból gardła
• zapalenie spojówek
• duszność
• biegunka
• objawy neurologiczne

Zalecenia

Jeśli masz kontakt z ptakami (żywymi lub martwymi) lub innymi zwierzętami albo podróżują do regionów, w których odnotowuje się przypadki zachorowań na grypę ptaków u ludzi:

• unikaj bezpośredniego kontaktu z drobiem chorym, padłym ptactwem dzikim oraz przedmiotami, na których znajdują się ślady ptasich odchodów,
• unikaj dotykania chorego lub martwego ptactwa bez zabezpieczenia w środki ochrony osobistej (zawsze zakładaj: fartuch/kombinezon, rękawice, maski ochronne FFP3, gogle, ochraniacze obuwia, czepek na głowę)
• stosuj rutynowe zasady higieny osobistej takie jak: częste mycie rąk ciepłą wodą z mydłem, w szczególności po przyjściu do domu, przed przygotowaniem/spożywaniem posiłku, po kontakcie ze zwierzętami, po skorzystaniu z toalety itd.,
• unikaj bliskiego kontaktu z osobami chorymi,
• przestrzegaj higieny kaszlu i kichania (w czasie kaszlu lub kichania zakryj usta i nos chusteczką oraz natychmiast wyrzuć zużytą chusteczkę do kosza; gdy nie masz chusteczki kasłaj lub kichaj w zgięcie łokcia),
• spożywaj tylko żywność poddaną właściwej obróbce termicznej (gotowaną, pieczoną, duszoną, dobrze wysmażoną),  
• jeśli jesteś zawodowo narażony na kontakt z ptakami (jesteś lekarzem weterynarii, hodowcą drobiu, dokonujesz uboju chorych ptaków, wykonujesz dezynfekcję pomieszczeń gospodarczych, jesteś myśliwym, zajmujesz się ochroną dzikich ptaków), stosuj odpowiednie środki ochrony osobistej (w szczególności fartuchy/kombinezony, rękawice, maski ochronne FFP3 i gogle, ochraniacze obuwia)

(Źródło: https://www.cdc.gov/flu/avianflu/prevention.htm)

• zgłaszaj obecność padłych ptaków/innych zwierząt do właściwych lokalnych służb porządkowych (np. straż gminna, policja, powiatowy lekarz weterynarii)
• stosuj się do zaleceń miejscowych służb sanitarnych oraz lekarzy, a także do zaleceń organów Inspekcji Weterynaryjnej, służb ochrony środowiska na terenach występowania ognisk zakażeń wśród ptaków w Polsce i za granicą,
• szczep się regularnie co roku przeciwko grypie sezonowej - może zmniejszyć to ryzyko zmienności wszelkich, w tym odzwierzęcych, wirusów grypy w organizmie człowieka oraz uchronić przed ciężkim przebiegiem zakażenia (rekomendacja WHO oraz ECDC)
• dbaj o bezpieczeństwo swoich pupili - w 2023 r. wystąpiło ognisko grypy ptaków wśród kotów domowych w kilku województwach w Polsce, dlatego:
  • po przyjściu do domu od razu zabezpieczaj buty przed dostępem kotów,
  • czyść/dezynfekuj obuwie każdorazowo po powrocie do domu,
  • zachowuj warunki higieniczne przy przygotowaniu posiłków dla kotów,
  • jeśli u zwierzęcia domowego pojawią się nietypowe objawy choroby, zgłoś się z nim niezwłocznie do lekarza weterynarii
• jeśli pojawią się u ciebie niepokojące objawy grypopodobne (albo inne nietypowe, w tym neurologiczne) – zgłoś się do lekarza i poinformuj go o kontakcie z chorym/padłym ptactwem oraz zgłoś się do najbliższej powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej.

Więcej informacji

Tutaj znajdziesz więcej informacji nt. grypy ptaków u zwierząt i ludzi w krajach UE oraz na świecie:
https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/grypa-ptakow
https://www.piw-czestochowa.pl/komunikat
https://www.ecdc.europa.eu/en/avian-influenza-humans/facts
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/influenza-(avian-and-other-zoonotic)
https://www.woah.org/en/disease/avian-influenza/#ui-id-2
 

(Źródło: https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/zasady-ochrony-drobiu-przed-grypa-ptakow)