Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Dzierżoniowie

Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach – 18 listopada 2024
Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach – 18-24 listopada 2024

Każdego roku 18 listopada obchodzimy Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach, a od 18 do 24 listopada trwa Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach. Są to inicjatywy mające na celu zwiększenie świadomości na temat zagrożeń związanych z antybiotykoopornością oraz promowanie odpowiedzialnego stosowania antybiotyków.

Dlaczego to jest ważne?

Antybiotyki to jedne z najważniejszych osiągnięć medycyny – ratują życie, skutecznie leczą infekcje bakteryjne i pozwalają na bezpieczne przeprowadzanie wielu procedur medycznych. Jednak ich nadużywanie i niewłaściwe stosowanie prowadzi do powstawania opornych szczepów bakterii, co sprawia, że leczenie wielu chorób staje się trudniejsze lub niemożliwe.

Celem tych inicjatyw jest:

• Edukacja społeczeństwa na temat odpowiedzialnego stosowania antybiotyków.
• Promowanie działań ograniczających oporność na antybiotyki w systemach ochrony zdrowia, rolnictwie i gospodarstwach domowych.
• Wspieranie globalnej współpracy w walce z antybiotykoopornością.

Co możesz zrobić?

1. Stosuj antybiotyki tylko na receptę i zgodnie z zaleceniami lekarza.
2. Nigdy nie przerywaj kuracji przed czasem, nawet jeśli czujesz się lepiej.
3. Nie używaj antybiotyków w leczeniu infekcji wirusowych, takich jak przeziębienie czy grypa.
4. Dbaj o higienę, aby zapobiegać infekcjom – mycie rąk to podstawa!

Pamiętajmy: antybiotyki są dobrem, które musimy chronić!

(WAAW, ang. World Antibiotic Awareness Week)

18 listopada przypada Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach. Dzień ten rozpoczyna obchody Światowego Tygodnia Wiedzy o Antybiotykach, który będzie trwał do 24 listopada.

Głównym celem tych obchodów jest zwrócenie uwagi i poprzez prowadzone działania podniesienie świadomości społeczeństwa, polityków oraz specjalistów medycznych na temat zjawiska narastania i rozprzestrzeniania się oporności na antybiotyki wśród drobnoustrojów wywołujących zakażenia u człowieka.

 

Oporność bakterii na antybiotyki jest obecnie jednym z najpoważniejszych problemów współczesnej medycyny na świecie. Antybiotyki stały się obecnie lekami, których skuteczność jest zagrożona. Pojawienie się i narastanie oporności bakterii na antybiotyki coraz częściej ogranicza możliwość leczenia.

 

Dlatego pamiętaj:

STOSUJ antybiotyki rozważnie

PRZYJMUJ tylko te przepisane przez lekarza

NIE WYMUSZAJ przepisania antybiotyku przez lekarza

NIE PRZERYWAJ terapii antybiotykowej

NIE STOSUJ antybiotyków pozostałych po poprzednich terapiach

 

Rozważne stosowanie antybiotyków może zapobiegać występowaniu oraz selekcji bakterii opornych na antybiotyki.

(EAAD, ang. European Antibiotic Awareness Day)

Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach został ustanowiony w 2008 roku przez Komisję Europejską. Jego obchody, przypadające na dzień 18 listopada, są koordynowane przez Europejskie Centrum Kontroli i Profilaktyki Chorób. Z kolei w dniach 18–24 listopada 2024 roku obchodzimy Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach ustanowiony przez Światową Organizację Zdrowia w roku 2015.

Obie kampanie – Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach i Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach – mają na celu zwrócenie uwagi na problem narastania oporności na antybiotyki wśród drobnoustrojów wywołujących zakażenia u ludzi.

 

Tematem przewodnim tegorocznych kampanii jest hasło „Edukuj. Wspieraj. Działaj teraz”. WHO oraz ECDC zachęcają do prowadzenia działań zwiększających świadomość ogółu społeczeństwa, pracowników ochrony zdrowia, weterynarii, ochrony środowiska i administracji państwowej na temat zjawiska oporności na leki przeciwdrobnoustrojowe oraz przekazywania informacji o jej konsekwencjach. Poprzez zaangażowanie się w globalne działania kampanii i szerzenie wiedzy na temat problemu oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe, w tym oporności bakterii na antybiotyki, możemy mieć wpływ na zmniejszenie tego zjawiska.

 

Czy wiesz, jak stosować antybiotyki w sposób prawidłowy? Zapobieganie infekcjom i odpowiednie ich leczenie pomogą zachować skuteczność leków i zapobiegać antybiotykoodporności.

 

Antybiotyki

Antybiotyki to leki stosowane w zwalczaniu zakażeń bakteryjnych. Działają bakteriobójczo, zabijając drobnoustroje lub bakteriostatycznie, hamując ich wzrost i podział. Antybiotyki są skuteczne w walce z bakteriami, nie leczą chorób wirusowych takich jak grypa.

Istnieją różne rodzaje antybiotyków i nie każdy antybiotyk działa na wszystkie bakterie. Niektóre stosuje się na dużą liczbę gatunków bakterii (mówimy wtedy, że mają szerokie spektrum działania) albo na małą grupę (są to antybiotyki o wąskim spektrum działania).

 

Jak prawidłowo stosować antybiotyki:

• stosuj antybiotyki wyłącznie przepisane przez lekarza i zgodnie z jego zaleceniami
• przyjmuj antybiotyk w regularnych, ściśle określonych odstępach czasu, aby utrzymać stałe stężenie leku we krwi
• zażywaj zaleconą przez lekarza dawkę - zwiększenie dawki nie przyśpieszy leczenia
• nie przerywaj leczenia, gdy poczujesz się lepiej, stosuj kurację do końca
• tabletki zawsze popijaj wodą
• niektórych antybiotyków nie należy łączyć z jedzeniem ani innymi lekami - przed rozpoczęciem kuracji przeczytaj ulotkę dołączoną do opakowania, a w razie wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą
• nie pij alkoholu, przyjmując antybiotyk – połączenie to może wywołać objawy niepożądane oraz osłabić jego działanie
• nie stosuj antybiotyków niewykorzystanych w poprzednich kuracjach

 

Antybiotyki działają na wszystkie bakterie w naszym organizmie, również te, których obecność jest nam potrzebna, np. flora fizjologiczna układu pokarmowego. Pamiętaj, aby właściwie zadbać o jej odbudowę, stosując dietą bogatą w prebiotyki oraz przyjmując probiotyk zalecany przez lekarza. 

 

Antybiotykooporność

Antybiotykooporność to odporność bakterii na działanie antybiotyków. Powstaje w wyniku zmian genetycznych, gdy bakteria zazwyczaj wrażliwa na działanie antybiotyku staje się oporna, broniąc się przed antybiotykiem na różne sposoby. Bakterie oporne przeżywają w obecności antybiotyku. Namnażają się, powodując przedłużenie choroby, są w stanie również przekazywać zdolności obrony kolejnym pokoleniom.

 

Przyczyny antybiotykooporności:

• nadmierne i nieracjonalne stosowanie antybiotyków
• przerywanie antybiotykoterapii po ustąpieniu objawów
• nadużywanie antybiotyków w weterynarii i hodowli zwierząt
• niewystarczające wykorzystanie diagnostyki mikrobiologicznej w medycynie, pozwalającej na podejmowanie terapii celowanej
• niewystarczające metody zapobiegania infekcjom

 

Zagrożenia wynikające z antybiotykooporności:

• zakażenia wywołane bakteriami opornymi na antybiotyki powodują choroby trudne lub niemożliwe do wyleczenia, wydłużają okres hospitalizacji, prowadzą również do niepełnosprawności i śmierci
• wykonywanie procedur ratujących życie, takich jak zabiegi chirurgiczne, w tym przeszczepy narządów, cięcia cesarskie i inne operacje, oraz chemioterapia nowotworów staje się znacznie bardziej ryzykowne
• system opieki zdrowotnej jest obciążony poprzez droższą i intensywną opiekę oraz większą liczbę pacjentów
• może doprowadzić do zmniejszenia produktywności w gospodarstwach rolnych oraz zagrozić bezpieczeństwu żywności
• ekonomiczne – wiążą się z dodatkowymi kosztami opieki zdrowotnej oraz stratami w produkcie krajowym brutto

 

Co warto wiedzieć, idąc do lekarza:

Antybiotyki są niezbędne we współczesnej medycynie, nie są jednak lekarstwem na każdą dolegliwość. Nadużywanie ich prowadzi do stopniowego obniżania ich skuteczności w walce z powszechnymi infekcjami bakteryjnymi.

Lekarz decyduje o przepisaniu antybiotyku na podstawie dokładnego wywiadu, przeprowadzonych badań i diagnozy.

 

Jak przeciwdziałać antybiotykooporności

• zapobiegaj infekcji:
  • często myj ręce
  • unikaj kontaktu z chorymi
  • stosuj szczepienia ochronne
• stosuj antybiotyk zgodnie z zaleceniami lekarza
• nie przerywaj kuracji, gdy poczujesz się lepiej
• nie stosuj antybiotyków niewykorzystanych w poprzedniej kuracji
• nie przekazuj antybiotyków innym osobom