W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Strona informacyjna - Pomoc dla powodzian
Przejdź do strony

Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Gdańsku

Suplementy diety, żywność wzbogacana, żywność dla określonych grup

Powiadamianie Głównego Inspektora Sanitarnego o wprowadzaniu lub zamiarze wprowadzania do obrotu niektórych kategorii żywności
  1. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2023 r., poz. 1448) podmiot działający na rynku spożywczym, który wprowadza lub ma zamiar wprowadzić po raz pierwszy do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
  • suplementy diety,
  • środki spożywcze do których dodawane są witaminy, składniki mineralne lub substancje, o których mowa w załączniku III część B i C rozporządzenia (UE) nr 1925/2006 (żywność wzbogacana),
  • preparaty do początkowego żywienia niemowląt,
  • żywność specjalnego przeznaczenia medycznego

oraz inne kategorie żywności dla określonych grup, wynikające z aktów delegowanych, jest zobowiązany powiadomić o tym Głównego Inspektora Sanitarnego.

 

  1. Powiadomienia składa się w formie dokumentu elektronicznego, generowanego po wprowadzeniu danych do elektronicznego formularza powiadomienia. Wypełnienie elektronicznego formularza odbywa się za pośrednictwem strony internetowej https://e.sanepid.gov.pl/.

 

  1. Główny Inspektor Sanitarny prowadzi rejestr produktów objętych powiadomieniem o pierwszym wprowadzeniu do obrotu, o których mowa w art. 29 ust. 1, dostępny pod adresem https://e.sanepid.gov.pl/spoz/rpop.

 

  1. Więcej informacji o elektronicznym systemie powiadomień można uzyskać na stronie internetowej Głównego Inspektora Sanitarnego:

https://www.gov.pl/web/gis/elektroniczny-system-powiadomien-powiadomienie-o-wprowadzeniu-po-raz-pierwszy-do-obrotu-suplementy-diety-zywnosc-wzbogacana-zywnosc-dla-okreslonych-grup.

Składniki suplementów diety
  1. Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 3 pkt. 39 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1448) suplement diety to środek spożywczy, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety, będący skoncentrowanym źródłem witamin, lub składników mineralnych, lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy, lub inny fizjologiczny, […], z wyłączeniem produktów posiadających właściwości produktu leczniczego w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego.

 

Suplement diety może być wprowadzony w postaci: kapsułek, tabletek, drażetek i w innych podobnych postaciach, saszetek z proszkiem, ampułek z płynem, butelek z kroplomierzem i w innych podobnych postaciach płynów i proszków przeznaczonych do spożywania w małych, odmierzonych ilościach jednostkowych.

 

  1. Rodzaje oraz formy chemiczne witamin i składników mineralnych, stosowanych do produkcji suplementów diety, określone zostały w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 9 października 2007 r. w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 79).

 

W rozporządzeniu podano minimalną ilość witamin i składników mineralnych obecnych w suplementach diety w zalecanej porcji do spożycia w ciągu dnia – nie mniej niż 15% referencyjnych wartości spożycia określonych w pkt 1 części A załącznika XIII do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności […] (Dz. Urz. UE. L 304/18 z dnia 22.11.2011 r. z późn. zm.).

 

W przepisach nie określono natomiast maksymalnych ilości witamin i składników mineralnych, jakie mogą znajdować się w suplementach diety. Rozporządzenie wskazuje jedynie, że zawartość witamin i składników mineralnych w suplementach diety, w zalecanej przez producenta dziennej porcji do spożycia powinna uwzględniać:

  • górne bezpieczne poziomy witamin i składników mineralnych ustalone na podstawie naukowej oceny ryzyka;
  • spożycie witamin i składników mineralnych wynikające z innych źródeł diety;
  • zalecane spożycie witamin i składników mineralnych dla populacji.

 

Maksymalne zawartości w suplementach diety muszą zapewniać, że zwykłe stosowanie suplementu diety zgodnie z informacją zamieszczoną w oznakowaniu będzie bezpieczne dla konsumenta.

 

  1. Na stronie Głównego Inspektora Sanitarnego pod adresem:

https://www.gov.pl/web/gis/zespol-do-spraw-suplementow-diety

zamieszczane są uchwały Zespołu do spraw Suplementów Diety, zawierające opinie na temat maksymalnych poziomów wybranych witamin i składników mineralnych, a także składników roślinnych w zalecanej porcji dziennej suplementów diety, a także listy substancji i surowców roślinnych, które nie mogą być stosowane w suplementach diety.

 

W przypadku substancji, których stosowanie w żywności jest zakazane, ograniczone lub podlega kontroli przez Wspólnotę Europejską, należy mieć na uwadze także substancje wskazane w załączniku III do rozporządzenia (WE) nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji (Dz. Urz. UE. L 404/26 z dnia 30.12.2006 r. z późn. zm.).

 

  1. W odniesieniu do składników roślinnych, znajdujących się w suplementach diety szczególnie ważne jest, aby składniki te posiadały historię bezpiecznego spożycia przez ludzi na terenie Unii Europejskiej.

 

Produkty oraz ich składniki, których nie stosowano w znacznym stopniu w Unii do spożycia przez ludzi przed dniem 15 maja 1997 r., stanowią tzw. „nową żywność”. Może to być np. żywność nowoopracowana lub innowacyjna, bądź też wyprodukowana z zastosowaniem nowych technologii i procesów produkcji. Do nowej żywności zalicza się również tradycyjną żywność pochodzącą z państw trzecich, tj. spożywaną poza obszarem Unii Europejskiej, która nie została wprowadzona do obrotu na rynek unijny na masową skalę.

 

Nowa żywność (nowy składnik żywności), przed wprowadzeniem do obrotu, powinna przejść procedurę autoryzacji, ustanowioną w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 z dnia 25  listopada 2015 r. w sprawie nowej żywności, zmieniającym rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 oraz uchylającym rozporządzenie (WE) nr 258/97 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie Komisji (WE) nr 1852/2001 (Dz. Urz. UE. L 327/1 z 11.12.2015 r. z późn. zm.).

 

Podstawowym źródłem informacji na temat dopuszczonej do obrotu nowej żywności jest rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2017/2470 z dnia 20 grudnia 2017 r. ustanawiające unijny wykaz nowej żywności zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 w sprawie nowej żywności (Dz. Urz. UE L 351/72 z 30.12.2017 z późn. zm.).

 

Informacje na temat statusu określonych składników można znaleźć w Katalogu Nowej Żywności, prowadzonym przez Komisję Europejską na stronie https://ec.europa.eu/food/food-feed-portal/screen/novel-food-catalogue/search.

Katalog Nowej Żywności nie jest zbiorem zamkniętym. Obejmuje on te składniki, które były przedmiotem zainteresowania grupy roboczej działającej przy Komisji Europejskiej. Podaje orientacyjne informacje, czy określony składnik pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego oraz inne substancje wymagają, czy też nie wymagają, przeprowadzenia postępowania określonego przepisami rozporządzenia nr 2015/2283.

Oznakowanie suplementów diety
  1. Obowiązkowe informacje zamieszczane w oznakowaniu oraz w prezentacji i reklamie suplementów diety wynikają z przepisów:
  • rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności […] (Dz. Urz. UE. L 304/18 z dnia 22.11.2011 r. z późn. zm.),
  • rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 9 października 2007 r. w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 79).

 

  1. Podstawową zasadą prawa żywnościowego odnoszącego się do przekazywania informacji na temat żywności jest rzetelność informacji towarzyszących żywności. Przede wszystkim informacje na temat żywności nie mogą wprowadzać w błąd oraz nie mogą przypisywać jakiemukolwiek środkowi spożywczemu właściwości zapobiegania chorobom lub leczenia chorób ludzi bądź też odwoływać się do takich właściwości. Ponadto informacje na temat żywności musza być jasne i zrozumiałe dla konsumenta. Powyższe wynika z  przepisów art. 7 rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności […].

 

Suplementy diety nie są produktami leczniczymi, lecz środkami spożywczymi i nie posiadają właściwości leczniczych. Wskazywanie w oznakowaniu, prezentacji czy reklamie środków spożywczych, w tym suplementów diety na ich właściwości lecznicze stanowi naruszenie prawa.

 

  1. Dobrowolnymi elementami znakowania, prezentacji i reklamy suplementów diety są oświadczenia zdrowotne. Są to wszelkiego rodzaju przekazy o charakterze komercyjnym skierowane do konsumentów, które podkreślają korzystny wpływ ich składników na zdrowie. Możliwość korzystania z oświadczeń zdrowotnych regulowana jest przepisami prawnymi, które szczegółowo określają zasady ich stosowania.

 

  1. Akty prawne dotyczące stosowania oświadczeń zdrowotnych:
  • rozporządzenie (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1924/2006 z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności (Dz. Urz. UE. L 404/9 z 30.12.2006 z późn. zm.),
  • rozporządzenie Komisji (UE) nr 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r. ustanawiające wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci (Dz. Urz. UE L 136/1 z 25.05.2012 r. z późn. zm.) – oświadczenia zdrowotne, znajdujące się w wykazie, odnoszą się głównie do witamin oraz składników mineralnych (wykaz podlega zmianom i jest uzupełniany o nowe oświadczenia).

 

  1. Jednym ze źródeł informacji o możliwości stosowania oświadczeń zdrowotnych jest unijny rejestr oświadczeń dostępny pod adresem: https://ec.europa.eu/food/food-feed-portal/screen/health-claims/eu-register. W Rejestrze Komisji Europejskiej znajdują się wyłącznie te oświadczenia, które mają określony status prawny (są dozwolone bądź odrzucone). Nie ma w nim oświadczeń zdrowotnych z art. 13 rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r., oczekujących na ocenę EFSA / decyzję Komisji (tzw. „lista pending”).

 

  1. Oświadczenia z „listy pending” jest to grupa oświadczeń zdrowotnych z art. 13 rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r., pozostających w procesie oceny, które mogą być nadal stosowane zgodnie z art. 28 ust. 5 i 6 rozporządzenia nr 1924/2006 do czasu podjęcia przez Komisję Europejską ostatecznej decyzji.

            W grupie oświadczeń z „listy pending” znajdują się:

  • głównie oświadczenia odnoszące się do substancji roślinnych lub ziołowych,
    w przypadku których proces oceny przeprowadzanej przez EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) został wstrzymany przez Komisję Europejską w związku z wątpliwościami dotyczącymi kryteriów oceny tych oświadczeń,
  • oświadczenia, które zostały ocenione, natomiast z uwagi na inne uzasadnione czynniki, pozostawiono je do dalszego rozpatrzenia przez Komisję i kraje UE.

Zostały one opublikowane na stronie internetowej Komisji w postaci listy numerów identyfikacyjnych:

https://ec.europa.eu/food/food-feed-portal/backend/claims/files/claims_pending.pdf.

„Rozszyfrowania” ww. numerów ID można dokonać za pomocą pliku o nazwie „Database of health claims submitted to EFSA for evaluation”, pobranego ze strony internetowej EFSA: https://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/general-function-health-claims-under-article-13.

  1. Stosowanie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych jest dobrowolne, a odpowiedzialność za ich stosowanie ponosi przedsiębiorca, który w trakcie urzędowej kontroli zobowiązany jest przedstawić wszystkie istotne informacje, uzasadniające stosowanie danego oświadczenia (art. 6 rozporządzenia
    nr 1924/2006), w tym m.in.:
  • uzasadnienie dla zastosowanego brzmienia oświadczenia (np. wykazanie, że zmieniona treść oświadczenia dotyczy tego samego związku ze zdrowiem i ma taki sam sens dla konsumenta),
  • wykazanie, że zastosowane oświadczenie, jest oświadczeniem z „listy pending” oraz przedstawienie dowodów naukowych / publikacji, wskazujących na działanie danego składnika oraz zawierających informacje dot. ilości, która jest wymagana do osiągnięcia korzystnego działania, czy też badań analitycznych, potwierdzających obecność składnika w wymaganej ilości.

 

  1. Więcej informacji na temat oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych znajduje się na stronie Głównego Inspektora Sanitarnego:

https://www.gov.pl/web/gis/oswiadczenia-zywieniowe-i-zdrowotne--informacje-ogolne.

 

 

Żywność dla określonych grup
  1. Od dnia 20 lipca 2016 r. obowiązują przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 609/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie żywności przeznaczonej dla niemowląt i małych dzieci oraz żywności specjalnego przeznaczenia medycznego i środków spożywczych zastępujących całodzienną dietę, do kontroli masy ciała […] (Dz. Urz. UE. L 181/35 z 29.06.2013 r. z późn. zm.) i nie funkcjonuje określenie, definicja i kategoria „środek spożywczy (żywność) specjalnego przeznaczenia żywieniowego” oraz „żywność dietetyczna”.

 

  1. Jako szczególne kategorie żywności funkcjonują wyłącznie te, które objęto zakresem ww. rozporządzenia:
  • preparaty do początkowego żywienia niemowląt i preparaty do dalszego żywienia niemowląt,
  • produkty zbożowe przetworzone i inna żywność dla dzieci,
  • żywność specjalnego przeznaczenia medycznego,
  • środki spożywcze zastępujące całodzienną dietę, do kontroli masy ciała.

 

  1. Spośród kategorii żywności określonych w rozporządzeniu nr 609/2013 obowiązkowi powiadomienia Głównego Inspektora Sanitarnego o wprowadzeniu po raz pierwszy do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przewidzianemu w art. 29 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia podlegają:
  • preparaty do początkowego żywienia niemowląt,
  • żywność specjalnego przeznaczenia medycznego,
  • od dnia 22 lutego 2020 r. preparaty do dalszego żywienia niemowląt (zawierające substancje inne niż wymienione w Załączniku II do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2016/127),
  • od dnia od 22 lutego 2021 r. preparaty do dalszego żywienia niemowląt wytwarzane z hydrolizatów białkowych,
  • od dnia 27 października 2022 r. środki spożywcze zastępujące całodzienną dietę, do kontroli masy ciała.

 

  1. Więcej informacji na temat żywności dla określonych grup znajduje się na stronie Głównego Inspektora Sanitarnego: 

https://www.gov.pl/web/gis/zywnosc-dla-okreslonych-grup2.

 

{"register":{"columns":[]}}