Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Gnieźnie

„Święto Zakochanych” stanowi doskonałą okazję  promowania bezpiecznych zachowań
w aspekcie zakażeń HIV oraz innych chorób przenoszonych drogą płciową. Zachęcamy
do podjęcia decyzji o poddaniu się testowi w kierunki HIV, który jest jedyną metodą, aby dowiedzieć się, czy jest się zakażonym.

HIV to ludzki wirus upośledzenia (niedoboru) odporności. Może wywołać zespół nabytego upośledzenia odporności – AIDS. Problem HIV i AIDS na świecie jest jednym z głównych problemów zdrowia publicznego. Według danych UNAIDS pod koniec 2016 r. na świecie żyło około 36,7 milionów osób z HIV/AIDS[1].

HIV i AIDS w Polsce – dane od początku epidemii (1985 r.) do 31 grudnia 2022 r.

30 092  zakażonych ogółem

4 013 zachorowań na AIDS

1 471 chorych zmarło[2]

Na świecie każdego dnia zakaża się około 6 tys. osób, a około 4,5 tys. osób umiera z przyczyn związanych z HIV/AIDS. W Polsce każdego roku wykrywanych jest kilkaset zakażeń HIV. To znaczy, że codziennie w Polsce 2-3 osoby dowiadują się o zakażeniu HIV. W większości są to osoby młode.

Dostępne obecnie leki antyretrowirusowe poprawiają jakość życia osób zakażonych HIV. Jednakże leczenie antyretrowirusowe musi być kontynuowane do końca życia osoby zakażonej. Leki powodują też działania uboczne. Niektóre z późnych działań ubocznych powodują zmianę wyglądu zewnętrznego, niektóre z nich mogą być także niebezpieczne dla życia. Nie jest więc prawdą pogląd, iż teraz – skoro są leki – nie trzeba bać się HIV i nie trzeba stosować zabezpieczeń np. w kontaktach seksualnych[3].

Na początku 2024 r. leczeniem ARV objętych było około 19 496 pacjentów. Obecnie leczenie jest prowadzone  i finansowane w ramach Rządowego programu polityki zdrowotnej
p.n. „Leczenie antyretrowirusowe osób żyjących z wirusem HIV w Polsce na lata 2022 – 2026”. (dane KC ds. AIDS)[4].

W każdym województwie działa przynajmniej jeden punkt konsultacyjno – diagnostyczny  (PKD), w którym można wykonać test w kierunki HIV bezpłatnie, bez skierowania
i anonimowo. W większości tych punktów możliwe jest wykonanie testów w kierunku HCV
i kiły. W województwie wielkopolskim PKD znajduje się na ul. Mickiewicza 5/4, 60-834 Poznań. Punkt czynny jest w poniedziałki, środy, czwartki i piątki w godzinach od 16:00
do 20:00. Lista punktów konsultacyjno – diagnostycznych znajduje się na stronie Krajowego Centrum ds. AIDS: https://aids.gov.pl/pkd/[5].

W dniu 30 listopada 2023 r. rozpoczęła się kolejna odsłona ogólnopolskiej kampanii społecznej pod hasłem: „Jedyny taki test” (#jedynytakitest), której celem jest przede wszystkim popularyzacja wczesnej diagnostyki w kierunku HIV. W roku 2023 przekaz kampanii pod hasłem: „Jedyny test, którego prawdopodobnie nie zleciłeś”: https://jedynytakitest-lekarze.aids.gov.pl/, został skierowany do środowiska medycznego, zwłaszcza do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, a także do lekarzy ginekologów, pediatrów/neonatologów, lekarzy chorób wewnętrznych i zakaźnych oraz studentów medycyny, a poprzez te grupy zawodowe – do ogółu społeczeństwa. Skierowanie pacjenta na wykonanie testu w kierunku HIV powinno być standardowo inicjowane przez lekarzy w przypadku każdej choroby przebiegającej nietypowo, niepoddającej się leczeniu lub nawracającej, a także w wielu sytuacjach klinicznych wynikających ze specyfiki danej specjalizacji. Głównym celem działań jest poprawa wczesnej diagnostyki zakażeń HIV, dzięki czemu osoby, u których zostanie zdiagnozowane zakażenie, będą mogły jak najszybciej rozpocząć terapię antyretrowirusową, co ograniczy liczbę nowych zakażeń. Popularyzacja aktualnych rekomendacji Polskiego Towarzystwa Naukowego AIDS w zakresie testowania w kierunku HIV wśród lekarzy, pozwoli na zwiększenie liczby zlecanych testów, a tym samym przyczyni się także do poprawy wykrywalności zakażeń HIV[6].