HIV i AIDS - Jak może dojść do zakażenia?
23.02.2023
Wprowadzenie
Głównym powodem napędzającym epidemię HIV i AIDS są nierówności dotyczące płci. Różnice w normach społecznych zwyczajowo przypisywane mężczyznom i kobietom zwiększają ryzyko zakażenia w przypadku tych drugich, a odbieranie im mocy sprawczej czy pozbawianie możliwości podejmowania autonomicznych decyzji oraz niski poziom dostępności do należnych im świadczeń dodatkowo zwiększają podatność kobiet na przejawy przemocy fizycznej i psychicznej ze strony mężczyzn.
Również kobiety pozostające w związkach z członkami populacji kluczowych (na przykład mężczyzn przyjmujących środki psychoaktywne w iniekcji czy mężczyzn biseksualnych) są w sposób szczególny narażone na ryzyko zakażenia, jednocześnie często mając utrudniony dostęp do profilaktyki czy leczenia. Kobiety i dziewczęta doświadczają różnorodnych form przemocy, opresji, stygmatyzacji i dyskryminacji.
Przynajmniej 40 krajów nie wyróżnia i nie odnosi się do specyficznych potrzeb kobiet i dziewcząt z obszaru HIV i AIDS w swoich krajowych programach zwalczania epidemii, a większość krajów nie przewiduje oddzielnego budżetu na finansowanie działań skierowanych do kobiet.
W Afryce Subsaharyjskiej zaledwie około jedna trzecia kobiet posiada odpowiednią wiedzę na temat HIV i AIDS. Na całym świecie blisko jedna na trzy kobiety doświadczyła przemocy fizycznej i/lub seksualnej ze strony partnera życiowego lub innego mężczyzny (lub od nich obu).
Przemieszczania się dużych grup ludności lub doświadczanie innego rodzaju kryzysu humanitarnego, znacząco zwiększa ryzyko występowania aktów przemocy na tle płciowym, co po raz kolejny naraża kobiety i dziewczęta na
Jak może dojść do zakażenia HIV?
HIV przenosi się 3 drogami:- przez kontakty seksualne – udowodniono, że prezerwatywa znacznie zmniejsza ryzyko zakażenia HIV, jeśli m.in. są spełnione następujące warunki: jest dobrej jakości, została właściwie założona, jest od początku do końca stosunku na swoim miejscu, nie pękła i nie zsunęła się;
- przez krew – gdy zakażona krew dostanie się na skórę, która jest uszkodzona, na błonę śluzową np. do oka, nosa, jamy ustnej, na narządy płciowe lub zostanie wstrzyknięta podczas używania wspólnych z innymi igieł i strzykawek np. do podawania środków odurzających, anabolików w zastrzykach;
- podczas ciąży, porodu lub karmienia piersią z zakażonej HIV matki na jej dziecko – dlatego kobiety planujące ciążę lub będące w ciąży powinny wykonać test w kierunku HIV (ginekolog ma obowiązek zaproponować to badanie), test powinien też zrobić przyszły ojciec.
Nie ma ryzyka zakażenia HIV w sytuacjach takich jak mieszkanie pod jednym dachem z osobą zakażoną HIV, przebywanie np. w kinie, na basenie… Owady (np. komar) i zwierzęta nie przenoszą HIV.