Legionella
01.08.2024
Zalecenia Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Jarocinie dotyczące działań zapobiegających zakażeniom bakteriami z rodzaju Legionella sp. w wodzie ciepłej.
LEGIONELLOZA:
Legioneloza to choroba układu oddechowego. Jest chorobą zakaźną, ale nie zaraźliwą. Wywołują ją bakterie Legionella sp., które występują w wodzie i rozmnażają się w temperaturze 20°C-50°C.
JAK MOŻNA SIĘ ZARAZIĆ?
PAMIĘTAJ ! Legioneloza nie przenosi się z człowieka na człowieka, a także drogą pokarmową, tzn. nie jest dla nas niebezpieczna, gdy trafi do układu pokarmowego wraz z wypitą wodą.
Legionella sp.: to bakteria odpowiedzialna za poważne infekcje dróg oddechowych. Do zakażenia może dochodzić poprzez wdychanie powietrza, w którym znajduje się aerozol skażonej bakteriami wody (mgła wodna powstała w wyniku rozprysku wody).
Ryzyko zakażenia tymi bakteriami związane jest przede wszystkim z użytkowaniem urządzeń i elementów wewnętrznego systemu wodociągowego, które wytwarzają aerozole wodne m.in.:
- systemy dystrybucji wody ciepłej i zimnej m.in. zbiorniki do magazynowania wody, podgrzewacze, głowice natryskowe,
- baseny z hydromasażem/typu SPA/whirlpool,
- fontanny,
- systemy klimatyzacyjne z nawilżaniem powietrza (np. komory zraszania, skraplacze wyparne),
- urządzenia i instalacje wód chłodniczych (wieże chłodnicze).
GRUPA RYZYKA:
- osoby starsze,
- osoby z osłabionym układem odpornościowym,
- osoby z przewlekłymi chorobami płuc,
- palacze.
OBJAWY- LEGIONELOZZA, GORĄCZKA PONTIAC:
Bakteria Legionella sp. jest odpowiedzialna za przypadki zachorowań na legionellozę.
Legioneloza może występować w postaci płucnej, czyli legionelozowego zapalenia płuc (inaczej nazywanego chorobą legionistów) oraz w postaci pozapłucnej (np. gorączki Pontiac).
Legionelloza: okres inkubacji trwa od 2 do 10 dni, po tym okresie pojawiają się objawy,tj.:
- ból mięśni,
- ból głowy,
- gorączka,
- objawy zapalenia płuc (w tym m.in. suchy kaszel, zaburzenia oddychania).
Objawom tym mogą towarzyszyć zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, w tym bóle brzucha, wymioty, biegunka, a także zaburzenia świadomości.
Poza postacią płucną wyróżnia się również postaci pozapłucne: łagodną i ciężką. W postaci łagodnej (zwanej gorączką Pontiac) dochodzi do:
- nagłego wzrostu temperatury ciała,
- bólu głowy, mięśni,
- dreszczy,
- objawów zakażenia górnych dróg oddechowych.
Postaci ciężkiej towarzyszy zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego lub pojawia się sepsa.
Leczenie: w większości przypadków legionelloza jest wyleczalna przy użyciu antybiotyków. Do zgonów najczęściej dochodzi u osób starszych i u osób z obniżoną odpornością.
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE WYSTEPOWANIU I NAMNAŻANIU BAKTERII LEGIONELLA SP.:
Legionella sp. należy do bakterii powszechnie zasiedlających słodkowodne zbiorniki wodne, zwłaszcza wody stojące, w których dochodzi do przejściowego podwyższenia temperatury powyżej 20°C. Występuje w naturalnych i sztucznych słodkowodnych zbiornikach wodnych, tj.:
- rzeki, jeziora, strumienie, stawy, gorące źródła, kałuże, etc.
- instalacje wodne (urządzenia klimatyzacyjne, wieże chłodnicze, chłodnie kominowe, skraplacze parowe, baseny wirowe, spa, fontanny, zraszacze ogrodowe, sprzęt do terapii oddechowej)
JAK ZMNIEJSZYĆ RYZYKO ZAKAŻENIA?
- regularnie czyść i dezynfekuj urządzenia natryskowe w domu ( głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza, wanny z hydromasażem) zgodnie z zaleceniami producenta,
- po nieużywaniu kranu ponad 2 tygodnie odkręć wodę na przynajmniej 2 min, zanim zaczniesz z niej korzystać,
- okresowo opróżniaj i przepłukuj urządzenia grzewcze, zgodnie z zaleceniami producenta, aby zredukować znajdujące się na dnie i ściankach zanieczyszczenia,
- jeżeli możesz, zachowaj temperaturę wody w urządzeniach grzewczych na poziomie 60°C.
Źródło – Główny Inspektorat Sanitarny
https://www.gov.pl/web/gis/dzialania-panstwowej-inspekcji-sanitarnej-w-zwiazku-z-wystapieniem-przypadkow-legionelozy
Materiały
https://www.gov.pl/web/gis/legioneloza-choroba-legionistowhttps://www.gov.pl/web/gis/dzialania-panstwowej-inspekcji-sanitarnej-w-zwiazku-z-wystapieniem-przypadkow-legionelozy
https://www.gov.pl/web/gis/bezpieczenstwo-wodne-w-budynkach
https://www.gov.pl/web/gis/zapobieganie-zakazeniom-bakteriami-z-rodzaju-legionella--zalecenia-dot-ponownego-otwierania-budynkow-uzytecznosci-publicznej-i-zamieszkania-zbiorowego-po-wydluzonym-przestoju-lub-ograniczonej-eksploatacji
https://www.pzh.gov.pl/klimat/factsheets/legionella/