#ZdrowaJesień - Nie daj się grypie!
Zachorowania na grypę występują najczęściej od października do maja, przy czym szczyt przypada na styczeń, luty, marzec. Pojedyncze przypadki odnotowuje się przez cały rok.
Jak się zakażamy?
Zakażamy się podczas kontaktu z osobą zakażoną wirusem grypy. Wirus jest przenoszony:
- bezpośrednio drogą kropelkową, gdy osoba chora mówi, kicha lub kaszle – największe narażenie występuje wówczas, gdy przebywamy do 2 m od osoby zakażonej.
- pośrednio, przez kontakt ze skażoną powierzchnią.
Objawy
Grypa to nagłe wystąpienie choroby, której towarzyszy:
- wysoka gorączka (powyżej 38 ºC)
- złe samopoczucie
- ból głowy
- dreszcze
- bóle mięśniowo-stawowe
- suchy kaszel
- ból gardła
- duszności
- rzadziej - nieżyt nosa.
Podstawowym kryterium rozpoznania zakażenia jest dodatni wynik badania wirusologicznego.
Same objawy i przebieg choroby nie pozwalają na wiarygodne rozpoznaje zakażenia wirusem grypy, gdyż wiele innych drobnoustrojów powoduje podobne objawy (tzw. choroba grypopodobna).
Jeśli chcesz mieć pewność, czy masz do czynienia z grypą, możesz samodzielnie wykonać tzw. kasetkowy, wynik otrzymasz w ciągu 15 minut. Czułość i specyficzność takiego testu jest niższa w porównaniu z badaniami wirusologicznymi wykonywanymi w medycznym laboratorium diagnostycznym np. z pobranego wymazu z nosa, ale niejednokrotnie może on być pomocny.
Kiedy zarażamy
Osoba zakażona wirusem grypy może zarażać innych przez:
- 1-2 dni przed wystąpieniem objawów chorobowych
- dorosły: 3-5 dni od chwili pojawienia się objawów
- dziecko poniżej 12 r. ż.: do 10 dni
- chory z ciężkim niedoborem odporności zaraża przez wiele tygodni lub miesięcy.
Jeden chory zaraża średnio 4 osoby z bliskiego otoczenia.
Czy w leczeniu pomagają antybiotyki?
Jeśli nie ma wskazań lekarskich, przy infekcji grypowej unikaj antybiotyków. Antybiotyki przeznaczone są do zwalczania bakterii, a nie wirusów.
Profilaktyka
Aby zapobiec grypie, stosuj zasady bezpieczeństwa:
- zakrywaj nos i usta podczas kichania i kaszlu
- jeśli źle się czujesz, zostań w domu i unikaj kontaktu z innymi ludźmi
- regularnie i dokładnie myj/dezynfekuj ręce
- unikaj tłumów
- zachowaj dystans od innych osób
- często i dokładnie wietrz pomieszczenia
- ewentualnie stosuj maseczkę ochronną tzw. chirurgiczną
- rozważ zaszczepienie się przeciwko grypie sezonowej.
Szczepienia przeciwko grypie sezonowej
Szczepionka przeciwko grypie sezonowej to najskuteczniejszy sposób na zabezpieczenie się przede wszystkim przed bardzo groźnymi dla naszego zdrowia i życia powikłaniami, które może spowodować wirus grypy.
Powikłania mogą wystąpić także u młodych i zdrowych osób. Najczęstszymi powikłaniami w przebiegu grypy są: zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia, zapalenie płuc i oskrzeli.
Szczególnie groźne są powikłania dla osób starszych, z chorobami towarzyszącymi, z obniżoną odpornością z powodu chorób czy przyjmowanych leków.
Czas, który wybieramy na szczepienie, powinien wyprzedzać szczyt zachorowań, a więc najlepiej szczepić się od września do grudnia. Odporność poszczepienna utrzymuje się zwykle do 6 miesięcy i zapewnia ochronę w sezonie epidemicznym, zaś skład szczepionki jest każdego roku weryfikowany z uwagi na dużą zmienność wirusa grypy.
Jeśli nie możesz zaszczepić się odpowiednio wcześnie, szczepienie możesz wykonać w dowolnym momencie przez cały sezon epidemiczny.
Eksperci zalecają szczepienia wszystkim osobom powyżej 6 miesiąca życia, w szczególności:
- dzieciom
- dorosłym chorującym na choroby przewlekłe, z obniżoną odpornością
- osobom po transplantacji narządów
- kobietom planującym zajście w ciążę
- kobietom w ciąży
- osobom powyżej 55. roku życia
- pracownikom ochrony zdrowia oraz placówek zapewniających opiekę osobom chorym i niepełnosprawnym
- pracownikom wykonującym zawody wymagające ciągłego kontaktu z ludźmi.
Informacje na temat refundacji szczepionek przeciw grypie w sezonie 2023/2024 znajdziesz na stronie Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH - PIB.