Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim

Kampania „Bądź swoją bohaterką” ma na celu podjęcie działań profilaktycznych wśród kobiet, mieszkanek województwa zachodniopomorskiego, zachęcając je do regularnego samobadania piersi, a w razie wątpliwości przeprowadzenia badań diagnostycznych.

Rak piersi (rak gruczołu piersiowego, rak sutka) to najczęstszy nowotwór złośliwy u kobiet na świecie (25%) i najczęstszą przyczyną zgonu (14%), a chore na raka piersi stanowią 36% ogółu kobiet żyjących z nowotworami. Szacuje się, że co roku raka piersi rozpoznaje się u blisko 1,7 miliona kobiet, a ponad 500 tysięcy umiera z tego powodu.  W Polsce zaś każdego roku na raka zapada 130 000 osób, a prognozy wskazują, że liczba ta w ciągu kilku lat może wzrosnąć nawet do 160 tysięcy rocznie.

Rak piersi jest  groźną chorobą nowotworową za sprawą swojego przebiegu. W początkowym okresie nie daje on żadnych objawów, a w momencie jego wykrycia bardzo często diagnozowane są również przerzuty komórek nowotworowych do innych narządów, np. do płuc, wątroby, mózgu lub kości. Dlatego tak ważne jest wczesne wykrycie choroby poprzez regularne samobadanie piersi u kobiet w każdym wieku, natomiast kobiety w wieku 50-59 lat powinna poddawać się regularnym badaniom mammograficznym.

Rak piersi – czynniki ryzyka:

• Płeć,
• wiek – najczęściej chorują kobiety po 50 roku życia (najwięcej zachorowań obserwuje się między 50 – 70 rokiem życia), choć może także pojawiać się u młodszych kobiet,
• czynniki genetyczne – występowanie raka piersi w najbliższej rodzinie (matka, siostra, córka),
• otyłość i brak aktywności fizycznej,
• brak potomstwa lub urodzenie dziecka po 35 roku życia,
• niekarmienie piersią,
• nadużywanie alkoholu,
• czynniki hormonalne endogenne – zbyt wczesna miesiączka (przed 12 rokiem życia) lub późna menopauza (po 55 roku życia),
• czynniki hormonalne egzogenne – długotrwałe stosowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej i/lub hormonalnej terapii zastępczej,
• narażenie na promieniowanie jonizujące,
• inne nowotwory – np. przebyty już wcześniej rak piersi, rak jajnika, rak trzonu macicy.

Profilaktyka

Profilaktyka ma kluczowe znaczenie w zmniejszeniu ryzyka zachorowania na nowotwór złośliwy sutka. Wyróżniamy profilaktykę pierwotną – przeciwdziałanie  oraz profilaktykę wtórną - wczesne wykrycie.

Profilaktyka pierwotna - na którą kobiety maja wpływ:

• właściwa dieta polegająca na ograniczeniu spożycia tłuszczów. Utrzymanie prawidłowej wagi ciała i walka z otyłością;
• ograniczenie spożycia alkoholu;
• regularna aktywność fizyczna – codziennie minimum 30 minut w ruchu;
• zapewnienie 8 h zdrowego snu.

Profilaktyka wtórna

• samobadanie piersi – badanie palpacyjne
• regularnie wykonywane badania USG – między 20. a 30. r ż. – co 2 lata, po 30 r. ż. co roku
• wykonywanie mammografii – między 50. a 69. r. ż. - co 2 lata