Światowy Dzień Choroby Alzheimera
21.09.2023
Światowy Dzień Choroby Alzheimera przypada 21 września. Pierwszy raz obchodzony był w 1994 roku. Podstawowym celem obchodów tego Dnia jest podnoszenie świadomości społecznej oraz zwalczanie stygmatyzacji choroby i chorych.
Choroba ta bywa określana także jako demencja lub otępienie. Jest to schorzenie zwyrodnieniowe mózgu, polegające na zaniku komórek nerwowych i ich połączeń spowodowanym odkładaniem się w tkance mózgowej białek o patologicznej strukturze.
Charakterystyczny symptom tej choroby to stopniowy zanik pamięci związany z zaburzeniami procesów poznawczych, takich jak poprawne liczenie, orientacja przestrzenna czy upośledzenie mowy.
Alzheimer zaliczany jest do chorób neurodegeneracyjnych, które należą do najpoważniejszych schorzeń współczesnego społeczeństwa, a także uznawany za chorobę cywilizacyjną. Występuje przeważnie u osób starszych, po 65 roku życia. Częściej chorują kobiety niż mężczyźni. Trwa na ogół od 6 do 14 lat.
Czynniki ryzyka wystąpienia choroby Alzheimera to:
- zaawansowany wiek
- obciążenia rodzinne
- mutacje genów
- długotrwałe, wysokie ciśnienie
- długotrwały stres
- przebyte urazy głowy
- duże stężenie homocysteiny
- niedobór witamin z grupy B odpowiadających za przewodnictwo nerwowe
- brak ćwiczeń pamięci - co powoduje nietworzenie się nowych połączeń nerwowych.
W początkowym etapie choroby objawy trudno zauważyć. Często mylone są one z typowym zachowaniem związanym z coraz starszym wiekiem. Chory zaczyna zapominać podstawowe rzeczy: pojedyncze słowa, imiona, nie rozpoznaje znanych mu miejsc, wolniej liczy, nie wie jaki jest dzień czy godzina.
Kolejnymi niepokojącymi objawami są wahania nastroju, złość lub niechęć do kontaktów z ludźmi. Do tego dochodzą symptomy związane z zaburzeniami pamięci. Podejrzenia wobec bliskich, że coś złośliwie schowali. Nasilają się także stany lękowe. Zaburzenia pamięci stają się z czasem coraz poważniejsze. Chory traci orientację. Pamięta znacznie lepiej rzeczy z przeszłości, lecz nie potrafi ich przedstawić chronologicznie. Równolegle pojawiają się kłopoty z mową - problemy z doborem słów, wypowiadaniem się, zdania są pozbawione sensu, a dykcja niewyraźna. Zachwiana zostaje koordynacja ruchów, często uniemożliwiająca wykonanie najprostszych czynności.
Ostatni etap choroby następuje, gdy pacjent traci kontakt z otoczeniem, nie radzi sobie z wykonywaniem podstawowych czynności, wymaga stałej opieki ze strony rodziny lub opiekunów. Przestaje rozpoznawać bliskich, nie potrafi określić, gdzie się znajduje, nie panuje nad czynnościami fizjologicznymi. W ostatniej fazie chory leży i nie można się z nim porozumieć.
Choroba Alzheimera nie jest bezpośrednią przyczyną śmierci chorego. Są to przeważnie schorzenia związane z unieruchomieniem pacjenta takie jak zapalenie płuc lub zakażenie ran odleżynowych.