Grypa ptaków informacja dla populacji ogólnej oraz osób zawodowo narażonych na kontakt z chorymi zwierzętami
25.06.2024
GRYPA PTAKÓW - jest wirusem, wywołanym przez wirusy grypy typu A, który dotyka głównych ptaków (zarówno drób jak i ptaki dzikie).
Zakażenie ptaków może być wywołane przez wirusy grypy zjadliwej (ang. Highly Pathogenic Avian Influenza – HPAI) np. A(H5N1)) oraz wirusy o wyeliminowaniu zjadliwości (ang. Low Pathogenic Avian Influenza – LPAI).
Wirusy HPAI, szczególnie podtyp H5, są szeroko rozpowszechnione wśród ptaków dzikiego w Europie.
Występowanie
innych wirusów HPAI może wystąpić w przypadku ludzi, np: A(H5N1), A(H5N6) i A(H7N9) ze śmiertelnością do 50%.
Jak dostęp do wirusów HPAI są rzadkie (w praktyce zastosowania do Azji i Afryki, od 2023 r. także Ameryki). Od 2003 r. na świecie mniej niż 1000 wystąpienia wirusa podtypu H5N1. Przypadki dotyczą osób narażonych bezpośrednio na kontakt z ptactwem, chorym lub martwym, albo ze skażonym wirusem śmiertelnym.
niezależnie od licznej liczby grypy wśród zwierząt hodowlanych i dzikiego ptactwa w UE (w tym w Polsce) jak nie zidentyfikowano w określonej UE charakterystycznej u ludzi. Nie zapomnij także o występowaniu wśród ludzi, którzy mieli kontakt z chorymi kotami zaplanowanyi w Polsce latem 2023 r.
Wirusy grypy ptaków krążące wśród ptaków w Europie są dobrze zaadaptowane do ptaszników gospodarzy, ale od kilku lat w materiale wywołujących te wirusy odnotowywane są mutacje, które mogą zwiększyć ich potencjał zoonotyczny (tzn. ryzyko zagrożenia dla zdrowia człowieka).
W ostatnich latach identyfikuje się ryzyko A(H5N1) m.in. u ssaków dzikich np. fok, niedźwiedzi, lisów, wydr; ssaków futerkowych na fermach hodowlanych np. lisów, norek, czy u kotów domowych (przypadki w Polsce i Korei Południowej, w 2023 r.).
W pierwszej połowie 2024 r. zidentyfikowane 3 badania kliniczne dotyczące ludzi na farmach bydła mlecznego w 9 stanach USA. W gospodarstwach tych zidentyfikowanych także chore zwierzęta.
Zakażenie
może zakazić się wirusem grypy ptaków, jeśli:
- masz bezpośredni kontakt z żywymi/padłymi ptakami, ew. bieżącymi dostawcami,
- masz kontakt z wydalinami i wydzielinami drobiu/dzikich ptaków oraz zanieczyszczonymi nimi powierzchniami np.:
o dotykasz chorych/martwych ptaków, podczas uboju/utylizacji zarazków ptaków,
o dotykasz powierzchni skażonych wirusem w gospodarstwie,
o masz kontakt z aerozolem powstającym podczas stosowania się do właścicieli gospodarstw itp.
- poza UE – masz kontakt z surowym mięsem ptaków uzyskanym poza zasięgiem weterynaryjnym (ubój, patroszenie i porcjowanie mięsa w domowych warunkach, „mokre targi w Azji”).
Nie powoduje wystąpienia wirusa grypy ptaków drogą pokarmową.
Nie dochodzi do transmisji skutków z chorego człowieka na inne osoby.
Wirusy ptasiej grypy giną w temperaturze 70°C (ulega zniszczeniu w wyniku pasteryzacji). W zbiornikach wodnych, często występujących przez ptaki wodne, wirus występuje zakaźność nawet przez 4 dni w 22°C i ponad 30 dni w 0°C.
Ptasia grypa u ludzi niezależnych od objawów „zwyklej” grypy.
Materiały
grypa_ptaków_-_informacja_dla_populacji_ogólnej_oraz_osób_zawodowo_narażonychgrypa_ptaków_-_informacja_dla_populacji_ogólnej_oraz_osób_zawodowo_narażonych.pdf 0.30MB