Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Kępnie

Można je spotkać wszędzie wbrew przekonaniu, iż siedzą na drzewach. Nic bardziej mylnego. Czekają na ofiarę-żywiciela na czubkach roślin zielonych czy traw, niezbyt wysokich, schodzą często do gruntu chłonąc wilgoć, gdyż są wrażliwe na wysychanie. W porze suchej i przy wysokiej temperaturze  kleszczy jest mało. Najłatwiej je spotkać po deszczu oraz rano lub wieczorem, kiedy utrzymuje się rosa.

Przyjmuje się, że kleszcze rodzą się niewinne – większość larw wykluwających się z jaj nie jest zakażonych krętkami, nawet jeśli ich matka była. Borrelia trafia więc do kleszczy z pierwszym posiłkiem, a źródłem zarażenia jest np. gryzoń, ptak lub jaszczurka. Jeśli kilka kleszczy żeruje blisko siebie na tym samym żywicielu, to mogą przekazywać sobie patogeny przez „rozlewiska” krwi pod skórą. Same kleszcze nie chorują na boreliozę.

Jak kleszcz działa? Wpija się w skórę kolczastym ryjkiem, a później produkuje cement, którym umocowuje się w żywicielu. Uszkadza naczynie krwionośne powodując krwiaka pod skórą, z którego pobieraj krew wpuszczając jednocześnie substancje przeciwzakrzepowe i znieczulające. Następnie żeruje czyli ssie i pluje. W  ten sposób może przekazać człowiekowi bakterie, które ma w śliniankach. Krętki Borrelia natomiast muszą się namnożyć, i przemieścić z jelita do ślinianek.  Krętki przebywają w tkance podskórnej około 2 tygodni i dopiero po tym czasie trafiają do krwiobiegu, a potem do różnych narządów. W tej pierwszej fazie leczenie antybiotykami pozwala skutecznie wyeliminować krętki z organizmu.

Wczesne usunięcie kleszcza minimalizuje ryzyko zakażenia. Należy bezwzględnie pamiętać, aby nie stosować wobec pajęczaka tzw. domowych metod typu smarowanie masłem. Takie działanie tylko pogarsza sytuacje, gdyż kleszcz dusząc się wymiotuje a patogeny (czynniki chorobotwórcze) trafiają do krwi. Do grupy patogenów zaliczamy wszelkie ciała obce, drobnoustroje i inne cząstki wywołujące daną chorobę u określonych organizmów.