Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Kutnie

Od 17 do 24 kwietnia obchodzimy Tydzień dla Serca, którego celem jest zwrócenie uwagi na problem chorób układu sercowo-naczyniowego. W naszym kraju choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów, dlatego tak ważne są działania profilaktyczne i edukacyjne.

 

Najlepsze wybory dla naszego serca?

zdrowa dieta

regularna aktywność fizyczna

odpowiednia dawka snu

unikanie używek

systematyczne badania profilaktyczne (m.in. EKG, morfologia krwi wraz z lipidogramem, mierzenie ciśnienia tętniczego oraz poziomu glukozy)

 

Choroby sercowo-naczyniowe (CVD)

Kluczowe fakty

• Choroby sercowo-naczyniowe (CVD) są główną przyczyną zgonów na całym świecie.
• Szacuje się, że 17,9 miliona osób zmarło z powodu chorób układu krążenia w 2019 r., co stanowi 32% wszystkich zgonów na świecie. Spośród tych zgonów 85% było spowodowanych zawałem serca i udarem mózgu.
• Ponad trzy czwarte zgonów z powodu chorób układu krążenia ma miejsce w krajach o niskim i średnim dochodzie.
• Spośród 17 milionów przedwczesnych zgonów (w wieku poniżej 70 lat) z powodu chorób niezakaźnych w 2019 r. 38% było spowodowanych chorobami układu krążenia.
• Większości chorób sercowo-naczyniowych można zapobiec, zajmując się behawioralnymi czynnikami ryzyka, takimi jak palenie tytoniu, niezdrowa dieta i otyłość, brak aktywności fizycznej i szkodliwe spożywanie alkoholu.
• Ważne jest, aby wykryć chorobę sercowo-naczyniową tak wcześnie, jak to możliwe, aby można było rozpocząć leczenie za pomocą poradnictwa i leków.

Czym są choroby sercowo-naczyniowe?

Choroby sercowo-naczyniowe (CVD) to grupa zaburzeń serca i naczyń krwionośnych. Należą do nich:

• choroba niedokrwienna serca – choroba naczyń krwionośnych zaopatrujących mięsień sercowy;
• choroba naczyń mózgowych – choroba naczyń krwionośnych zaopatrujących mózg;
• choroba tętnic obwodowych – choroba naczyń krwionośnych zaopatrujących ręce i nogi;
• reumatyczna choroba serca – uszkodzenie mięśnia sercowego i zastawek serca z gorączki reumatycznej, spowodowane przez bakterie paciorkowcowe;
• wrodzona choroba serca – wady wrodzone, które wpływają na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie serca spowodowane wadami rozwojowymi struktury serca od urodzenia; i
• Zakrzepica żył głębokich i zatorowość płucna – skrzepy krwi w żyłach nóg, które mogą się przemieszczać i przemieszczać do serca i płuc.

Zawały serca i udary mózgu są zwykle ostrymi zdarzeniami i są spowodowane głównie blokadą, która uniemożliwia przepływ krwi do serca lub mózgu. Najczęstszą przyczyną tego jest gromadzenie się złogów tłuszczowych na wewnętrznych ścianach naczyń krwionośnych, które zaopatruj serce lub mózg. Udary mogą być spowodowane krwawieniem z naczynia krwionośnego w mózgu lub z zakrzepów krwi.

Jakie są czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych?

Najważniejszymi behawioralnymi czynnikami ryzyka chorób serca i udaru mózgu są niezdrowa dieta, brak aktywności fizycznej, palenie tytoniu i szkodliwe spożywanie alkoholu. Wpływ behawioralnych czynników ryzyka może ujawnić się u osób jako podwyższone ciśnienie krwi, podwyższone glukozy we krwi, podwyższony poziom lipidów we krwi oraz nadwaga i otyłość. Te "pośrednie czynniki ryzyka" można zmierzyć w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej i wskazywać na zwiększone ryzyko zawału serca, udaru mózgu, niewydolności serca i innych powikłań.

Wykazano, że zaprzestanie używania tytoniu, zmniejszenie ilości soli w diecie, spożywanie większej ilości owoców i warzyw, regularna aktywność fizyczna i unikanie szkodliwego spożywania alkoholu zmniejszają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Polityka zdrowotna, która sprzyja Środowiska umożliwiające dokonywanie zdrowych wyborów w przystępnych cenach i dostępności są niezbędne do motywowania ludzi do przyjmowania i podtrzymywania zdrowych zachowań.

Istnieje również szereg podstawowych determinantów CVD. Są one odzwierciedleniem głównych sił napędzających zmiany społeczne, gospodarcze i kulturowe – globalizacji, urbanizacji i starzenia się społeczeństwa. Inne determinanty chorób układu krążenia obejmują ubóstwo, stres i czynniki dziedziczne.

Ponadto leczenie farmakologiczne nadciśnienia, cukrzycy i wysokich lipidów we krwi jest konieczne, aby zmniejszyć ryzyko sercowo-naczyniowe i zapobiec zawałom serca i udarom mózgu wśród osób z tymi schorzeniami.

Jakie są najczęstsze objawy chorób sercowo-naczyniowych?

Objawy zawałów serca i udarów mózgu

Często nie ma objawów choroby podstawowej naczyń krwionośnych. Zawał serca lub udar mózgu mogą być pierwszym objawem choroby podstawowej. Objawy zawału serca obejmują:

• ból lub dyskomfort w środku klatki piersiowej; Lub
• ból lub dyskomfort w ramionach, lewym ramieniu, łokciach, szczęce lub plecach.

Ponadto osoba może odczuwać trudności w oddychaniu lub duszność; nudności lub wymioty; zawroty głowy lub omdlenia; zimny pot; i blednie. Kobiety częściej niż mężczyźni mają duszność, nudności, wymioty i ból pleców lub szczęki.

Najczęstszym objawem udaru jest nagłe osłabienie twarzy, ręki lub nogi, najczęściej po jednej stronie ciała. Inne objawy obejmują nagły początek:

• drętwienie twarzy, ręki lub nogi, szczególnie po jednej stronie ciała;
• splątanie, trudności w mówieniu lub rozumieniu mowy;
• trudności w widzeniu jednym lub obydwoma oczami;
• trudności w chodzeniu, zawroty głowy i / lub utrata równowagi lub koordynacji;
• silny ból głowy bez znanej przyczyny; Lub
• omdlenie lub utrata przytomności.

Osoby doświadczające tych objawów powinny natychmiast zwrócić się o pomoc lekarską.

Co to jest reumatyczna choroba serca?

Reumatyczna choroba serca jest spowodowana uszkodzeniem zastawek serca i mięśnia sercowego z powodu zapalenia i bliznowacenia spowodowanego gorączką reumatyczną. Gorączka reumatyczna jest spowodowana nieprawidłową reakcją organizmu na zakażenie bakteriami paciorkowcowymi, które Zwykle zaczyna się jako ból gardła lub zapalenie migdałków u dzieci.

Gorączka reumatyczna dotyka głównie dzieci w krajach rozwijających się, zwłaszcza tam, gdzie ubóstwo jest powszechne. Na całym świecie około 2% zgonów z powodu chorób sercowo-naczyniowych jest związanych z reumatyczną chorobą serca.

Objawy reumatycznej choroby serca

Objawy reumatycznej choroby serca to: duszność, zmęczenie, nieregularne bicie serca, ból w klatce piersiowej i omdlenia.

Objawy gorączki reumatycznej obejmują: gorączkę, ból i obrzęk stawów, nudności, skurcze żołądka i wymioty.

Dlaczego choroby układu krążenia stanowią problem rozwojowy w krajach o niskim i średnim dochodzie?

Co najmniej trzy czwarte zgonów z powodu chorób układu krążenia na świecie ma miejsce w krajach o niskim i średnim dochodzie. Osoby żyjące w krajach o niskim i średnim dochodzie często nie korzystają z programów podstawowej opieki zdrowotnej w celu wczesnego wykrywania i leczenia osób z czynnikami ryzyka chorób układu krążenia. Osoby w krajach o niskim i średnim dochodzie, które cierpią na choroby układu krążenia i inne choroby niezakaźne, mają mniejszy dostęp do skutecznych i sprawiedliwych usług opieki zdrowotnej, które odpowiadają ich potrzebom. W rezultacie dla wielu osób w krajach tych wykrycie jest często późne w przebiegu choroby, a ludzie umierają w młodszym wieku z powodu chorób układu krążenia i innych chorób niezakaźnych, często w najbardziej produktywnych latach.

Najbardziej dotknięci są najbiedniejsi ludzie w krajach o niskim i średnim dochodzie. Na poziomie gospodarstw domowych pojawiają się dowody na to, że choroby układu krążenia i inne choroby niezakaźne przyczyniają się do ubóstwa z powodu katastrofalnych wydatków na opiekę zdrowotną i wysokich wydatków z własnej kieszeni. Na poziomie makroekonomicznym choroby układu krążenia stanowią duże obciążenie dla gospodarek krajów o niskim i średnim dochodzie.

Jak można zmniejszyć obciążenie chorobami sercowo-naczyniowymi?

Kluczem do ograniczenia chorób sercowo-naczyniowych jest włączenie interwencji w zakresie zarządzania chorobami układu krążenia do powszechnych pakietów opieki zdrowotnej, chociaż w wielu krajach systemy opieki zdrowotnej wymagają znacznych inwestycji i reorientacji w celu skutecznego zarządzania CVD.

Dane z 18 krajów wykazały, że programy nadciśnienia tętniczego mogą być wdrażane skutecznie i ekonomicznie na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej, co ostatecznie doprowadzi do zmniejszenia choroby niedokrwiennej serca i udaru mózgu. Pacjenci z chorobami układu krążenia powinien mieć dostęp do odpowiedniej technologii i leków. Podstawowe leki, które powinny być dostępne, obejmują:

• aspiryna;
• beta-blokery;
• inhibitory konwertazy angiotensyny; i
• statyny.

Ostre zdarzenie, takie jak zawał serca lub udar mózgu, powinno być natychmiast opanowane.

Czasami w leczeniu CVD wymagane są operacje chirurgiczne. Należą do nich:

• pomostowanie tętnic wieńcowych;
• angioplastyka balonowa (gdzie małe urządzenie podobne do balonu jest przewlekane przez tętnicę, aby otworzyć blokadę);
• naprawa i wymiana zaworów;
• przeszczep serca; i
• sztuczne operacje serca.

Urządzenia medyczne są wymagane do leczenia niektórych chorób układu krążenia. Takie urządzenia obejmują rozruszniki serca, zastawki protetyczne i łaty do zamykania otworów w sercu.

 

Źródło: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds)