Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Łomży

Świerzb jest chorobą zakaźną spowodowaną przez świerzbowca ludzkiego, objawiającą się dokuczliwym świądem i zmianami skórnymi w postaci grudek i plam.

Świerzbowiec drąży kanały w warstwie rogowej naskórka. Samica składa 2-3 jaja w ślepo zakończonych norkach o długości 0,3-0,4 mm. Z jaj wylęgają się larwy, a następnie w ciągu 3 tygodni przekształcają w dojrzałe świerzbowce.

Choroba przenosi się najczęściej przez bezpośredni kontakt, rzadziej za pośrednictwem przedmiotów lub pościeli. Poza skórą świerzbowce mogą przeżyć od 3 do 4 dni. Zakażeniu sprzyja obniżenie odporności. Chorują najczęściej dzieci, które zarażają się głównie podczas zabaw.

Świąd nasila się w nocy, po kąpieli na skutek rozgrzania i uczynnienia świerzbowców. Zwykle na pośladkach, w okolicy nadgarstków i na bocznych powierzchniach palców, w naturalnych fałdach skóry, w okolicach pępka, brodawek sutkowych u kobiet, narządów płciowych, gdzie widoczne są norki świerzbowcowe.

W okolicach zmian widoczne przeczosy - linijne nadżerki naskórka spowodowane intensywnym drapaniem.  

Świerzb nie zajmuje okolicy międzyłopatkowej oraz twarzy, z wyjątkiem świerzbu norweskiego. U dzieci często lokalizuje się na dłoniach i podeszwach stóp.

Rozpoznanie

• stwierdzenie charakterystycznych norek świerzbowcowych,
• charakterystyczny świąd nasilający się w nocy,
• przeczosy w miejscach typowych,
• wywiad ukierunkowany na występowanie podobnych objawów wśród osób z otoczenia chorego.

Leczenie

Świerzb najczęściej zwalcza się stosując odpowiednie maści. Należy smarować skórę przez kolejne 3 dni, stosować kąpiele w ciepłej wodzie przez minimum 20 minut oraz zmieniać bieliznę osobistą i pościelową.

Bieliznę, pościel, ręczniki używane podczas choroby należy po wypraniu odstawić i nie stosować przez okres 2 tygodni.

Należy pamiętać, że w przypadku stwierdzenia wszawicy i świerzbu leczeniu należy poddać także osoby z najbliższego otoczenia.