Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Łosicach

Ekshumacja zwłok/szczątków

Ekshumacja zwłok i szczątków jest dopuszczalna w okresie od 16 października do 15 kwietnia i powinna być przeprowadzana we wczesnych godzinach rannych.

Aby uzyskać zezwolenie na dokonanie ekshumacji należy złożyć umotywowany wniosek, do właściwego terenowo Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego ze względu na miejsce pochówku osoby zmarłej skąd jej zwłoki bądź szczątki mają być ekshumowane.

Zezwolenie, w formie decyzji na przeprowadzenie ekshumacji, wydaje po rozpatrzeniu złożonego wniosku, właściwy terenowo dla miejsca ekshumacji Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny.

Zezwolenie na ekshumacje jest bezpłatne.

Ekshumacja polega na wydobyciu zwłok i szczątków z grobu lub miejsca tymczasowego pochówku w celu przeniesienia ich i ponownego pochówku na tym samym lub innym cmentarzu, remontu grobu/grobowca i ponownego pochówku na tym samym miejscu a także do badania nakazanego przez sąd.

Ekshumacją jest także „dochowanie” ciała innej zmarłej osoby do istniejącego grobu, wyłącznie w przypadku, gdy istnieje możliwości pogłębiania grobu (tzw. grób głębinowy).

Przed takim działaniem należy uzyskać zgodę na przeprowadzenie ekshumacji zwłok/szczątków osoby zmarłej pochowanej wcześniej. Po ekshumacji dokonuje się pogłębienia grobu, a następnie dokonuje pochówku zachowując wymogi właściwe dla grobów głębinowych. Za zwłoki uważa się ciała osób zmarłych i dzieci martwo urodzonych, bez względu na czas trwania ciąży. Natomiast za szczątki uważa się m.in. popioły powstałe w wyniku spopielenia zwłok.
Do postępowania ze szczątkami ludzkimi stosuje się przepisy dotyczące postępowania ze zwłokami.

Wymagania dotyczące uzyskania zezwolenia na dokonanie ekshumacji:

• Należy złożyć Wniosek, do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Łosicach (ze względu na miejsce pochówku) osoby zmarłej skąd jej zwłoki bądź szczątki mają być ekshumowane.
• Na wyjęcie zwłok z grobu konieczna jest zgoda wszystkich uprawnionych osób. Jeżeli wyniknie między nimi spór to jest on rozstrzygany przez sąd powszechny, który może zobowiązać do złożenia stosownego oświadczenia woli.
• Do wniosku należy załączyć następujące dokumenty :

akt zgonu, zgoda zarządców cmentarzy, na którym dokonać ma się ekshumacja oraz zgoda zarządcy cmentarza, na którym ponownie zostanie pochowany zmarły.

• Ekshumacją i transportem zwłok lub szczątków ludzkich zajmują się uprawnione do tego celu podmioty prowadzące działalność zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności(PKD) tj. pogrzeby i działalność pokrewna.
• Ekshumację i transport wydobytych zwłok/szczątków dokonuje specjalistyczna.

Ekshumacja zwłok i szczątków może być dokonana na wniosek:

• osób uprawnionych do pochowania zwłok po uzyskaniu zezwolenia właściwego inspektora sanitarnego,

• na zarządzenie prokuratora lub sądu,

• na podstawie decyzji właściwego inspektora sanitarnego w razie zajęcia terenu cmentarza na inny cel.

Prawo do złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na ekshumację mają następujący członkowie rodziny zmarłego:

• pozostały małżonek(a) osoby zmarłej,
• krewni zstępni (potomek w linii prostej: dziecko, wnuk, prawnuk itd.),
• krewni wstępni (przodek w linii prostej: rodzice, dziadkowie, pradziadkowie itd.),
• krewny boczny do 4 stopnia pokrewieństwa (rodzeństwo i kuzyni zmarłego),
• powinowaty w linii prostej do pierwszego stopnia(zięć, teściowie, synowa zmarłego);
• osoba dobrowolnie do tego zobowiązująca się.

 

• Zwłoki osób zmarłych na choroby zakaźne, wykaz ustala minister właściwy do spraw zdrowia ( do chorób tych zaliczona została: cholera, dur wysypkowy i inne riketsjozy, dżuma, gorączka powrotna, nagminne porażenia dziecięce, nosacizna, trąd, wąglik, wścieklizna, żółta gorączka i inne wirusowe gorączki krwotoczne), nie mogą być ekshumowane na prośbę rodziny, przed upływem 2 lat od dnia zgonu.

• Jeżeli zwłoki lub szczątki ekshumowane są przed upływem 20 lat od dnia pochowania osoby, to wydobywane są wraz z trumną – trumny takiej się nie otwiera lecz umieszcza w szczelnej skrzyni, wybitej blachą.

• W sytuacji gdy ekshumacja ma miejsce po upływie 20 lat od dnia pochowania, wydobyte szczątki wraz z resztkami trumny umieszcza się w nowej trumnie.

Każda ekshumacja zwłok/szczątków, wykonywana szczególnie przed upływem okresu mineralizacji niesie ze sobą ryzyko zakażeń drobnoustrojami rozwijającymi się w zwłokach. Ze względu na ochronę zdrowia i życia ludzkiego, może być wykonane wyłącznie przy zachowaniu właściwego reżimu sanitarnego.

Złożenie wniosku nie jest równoznaczne z uzyskaniem zezwolenia na przeprowadzenie ekshumacji. Złożony wniosek podlega weryfikacji przez właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego.

Zgoda na przeprowadzenie ekshumacji albo odmowa wydania takiej zgody następuje w drodze decyzji administracyjnej od której przysługuje odwołanie.

Ogólne warunki wykonywania ekshumacji:

• Pracownicy specjalistycznej firmy przeprowadzający ekshumację powinni stosować środki ochrony osobistej.

• W trakcie ekshumacji ziemię wydobywaną z grobu należy umieścić na powierzchni zabezpieczonej nieprzepuszczalną, wytrzymałą matą.

• Zwłoki lub szczątki ekshumowane przed upływem 20 lat od dnia pochowania wydobywane są wraz z trumną, którą bez otwierania umieszcza się w wyłącznie do tego przeznaczonej szczelnej skrzyni, wybitej blachą.

• W celu ponownego pochowania po zakończeniu ekshumacji, trumna powinna zostać niezwłocznie wydobyta ze skrzyni i umieszczona w grobie bez jej otwierania.

• W przypadku ekshumacji wykonywanej po upływie 20 lat od dnia pochowania wydobyte szczątki wraz z resztkami trumny umieszcza się w nowej trumnie.

• Skrzynia, w której znajdowała się trumna, oraz mata, na której była  składowana ziemia wydobyta z grobu, powinny zostać umyte oraz zdezynfekowane.

• Do zasypania grobu powinna być użyta ziemia wydobyta z grobu.

Dodatkowe informacje można uzyskać w Sekcji Higieny Komunalnej PSSE w Łosicach, ul. Kilińskiego 2 , pok. 2. (tel. 83 3573628 wew.21)