Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Oleśnicy

W ostatnich latach w Polsce, podobnie jak na świecie, spożycie suplementów diety znacząco wzrosło zarówno wśród osób zdrowych, jak i chorych. Sprzyja temu ich forma, deklarowane właściwości oraz sposób prezentacji, w tym reklama. Suplementy diety kierowane są do różnych osób, np. osób starszych, aktywnych fizycznie, kobiet ciężarnych i karmiących.

 

CO TO JEST SUPLEMENT DIETY?

Suplement diety – jest to produkt spożywczy, zawierający witaminy, składniki mineralne lub inne substancje, które wykazują efekt odżywczy lub inny fizjologiczny, którego celem jest uzupełnienie w organizmie niedoboru konkretnego składnika.

Suplementy możemy zaleźć pod postacią np. ampułki, tabletki, kapsułki czy syropu.

Suplementacja nie może być sposobem odżywiania. Suplementy diety mogą jedynie uzupełniać normalną dietę, a nie ją zastępować. Różnice między suplementem diety a lekiem są znaczące. Suplement diety to środek spożywczy, a lek to produkt leczniczy.

 

SKŁADNIKI SUPLEMENTÓW DIETY

W suplementach diety można znaleźć różne składniki, zarówno substancje o działaniu odżywczym, jak i innym fizjologicznym (np. witaminy, składniki mineralne, błonnik, ekstrakty roślinne).

Witaminy i składniki mineralne oraz ich formy chemiczne, które mogą być stosowane do suplementów diety są określone przepisami prawnymi.

Suplement diety powinien zawierać znaczące (skoncentrowane) ilości składników. W przypadku witamin i składników mineralnych w dziennej porcji produktu ilość składników powinna pokrywać nie mniej niż 15% ilości zalecanej do spożycia w ciągu dnia.

 

KTO MOŻE POTRZEBOWAĆ SUPLEMENTÓW DIETY?

Na podstawie obecnego stanu wiedzy suplementy diety mogą być stosowane w przypadku:

• osób, u których występują niedobory witamin i składników mineralnych w diecie – warto skonsultować potrzebę suplementacji z dietetykiem lub lekarzem. Może to dotyczyć osób spożywających diety niskoenergetyczne, czy tzw. odchudzające,

• osób starszych,

• osób stosujących diety z ograniczeniami, bądź eliminacją niektórych składników pokarmowych, takich jak np. wegetarianie – warto rozważyć suplementację witaminą B12,

• osób, u których występuje nietolerancja laktozy (co w populacji osób starszych stwierdza się w 20-40% przypadków) i z tego powodu eliminują produkty mleczne; uniemożliwia to często pokrycie zapotrzebowanie na wapń,

• kobiet po menopauzie (przy niedoborze wapnia i witaminy D),

• kobiet ciężarnych (zaleca się suplementację diety w kwas foliowy, jod i witaminę D oraz w uzasadnionych przypadkach inne składniki, takie jak: żelazo, DHA, magnez i inne w zależności od stopnia istniejącego niedoboru lub jego ryzyka),

• w okresie od października do kwietnia zaleca się suplementację witaminy D u niemowląt jak i dzieci, młodzieży i osób dorosłych. Dawki należy dostosować do wieku, masy ciała, stanu fizjologicznego, diety.

 

PRZECZYTAJ ZANIM ZASTOSUJESZ

• Suplement diety nie jest lekiem! Nie zapobiega chorobie i nie leczy! 

Nie „wyleczysz się” suplementami diety. „Na wzrok”, „na wątrobę”, „wzmacniające odporność” – niezależnie od przekazów reklamowych suplementy diety nie leczą ani nie zapobiegają chorobom, ponieważ nie posiadają one właściwości środków leczniczych. Niektóre składniki znajdujące się w lekach występują także w suplementach diety. W tym przypadku ich zawartość/stężenie jest jednak niższe, przez co nie wykazują działania leczniczego.

• Nie kieruj się wyłącznie reklamą! Produkt nie musi być odpowiedni i bezpieczny dla Ciebie. Może wchodzić w interakcje z lekiem, który przyjmujesz.
• Decyzja o zastosowaniu suplementów diety powinna być podejmowana świadomie i odpowiedzialnie, najlepiej po konsultacji ze specjalistą. Suplementacja powinna być dobierana indywidualnie i racjonalnie, a podstawą powinna być prawidłowo zbilansowana dieta. Niewłaściwie dobrane – nie dość, że nie przyniosą żadnych korzyści – mogą nawet mocno zaszkodzić.
• Kupując produkt znajdujący się w sprzedaży pozaaptecznej, sprawdź czy masz do czynienia z suplementem diety, który został zgłoszony do wprowadzenia do obrotu w Polsce u Głównego Inspektora Sanitarnego na stronie www.rejestrzp.gis.gov.pl Nie kupuj rzekomych suplementów diety -  jeśli nie znajdziesz ich w powyższy wykazie.
• Zawsze należy rozpatrzyć ryzyko związane z możliwością przedawkowania składników odżywczych, przyjęcia z  suplementem substancji szkodliwej dla organizmu lub wystąpienia interakcji pomiędzy tym produktem żywnościowym a preparatem farmaceutycznym. W przypadku stosowania kilku suplementów diety i leków o zbliżonym składzie może dojść do przedawkowania danej substancji.

Szczególną ostrożność przy stosowaniu suplementów diety powinny zachować osoby przyjmujące leki (np. w chorobach przewlekłych). Należą do nich m.in. osoby starsze, które ze względu na pogarszający się stan zdrowia częściej korzystają z określonego rodzaju leków. Także osoby planujące zabiegi chirurgiczne nie powinny stosować suplementów diety bez konsultacji z lekarzem, gdyż może to być przeszkodą do bezpiecznego wykonania niektórych zabiegów (np. wpływając na krzepliwość krwi). Oprócz tego, suplementy diety zawierają czasami takie same substancje czynne co leki. Dlatego przyjmując bezwiednie obydwa rodzaje produktów, substancje te można przedawkować, co niekorzystnie wpłynie na stan zdrowia.

• Przed zakupem upewnij się, czy dany produkt jest lekiem czy suplementem diety. Opakowanie suplementu diety zawsze zawiera określenie „suplement diety” jak również wskazanie do stosowania, informację o zalecanej dziennej porcji do spożycia, nazwę składnika odżywczego. Oznakowanie, prezentacja i reklama suplementów diety nie mogą sugerować, że zbilansowana i zróżnicowana dieta nie dostarcza wystarczających dla funkcjonowania organizmu ilości składników odżywczych.
• Wybieraj rozważnie – Suplementy diety kupuj jedynie ze sprawdzonych źródeł. Zachowaj szczególną ostrożność wobec produktów dostępnych w sprzedaży internetowej.