Światowy Dzień Walki z AIDS
30.11.2023
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Oleśnicy przypomina, że 1 grudnia obchodzimy Światowy Dzień Walki z AIDS. Jest to jedna z najważniejszych kampanii zdrowia publicznego zainicjowana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w 1988 roku. Jej głównym celem jest zwrócenie uwagi na problem zakażeń HIV/AIDS oraz solidaryzowanie się z ludźmi dotkniętymi chorobą. Symbolem obchodów Światowego Dnia Walki z AIDS jest Czerwona Kokardka, znak solidarności z osobami żyjącymi z HIV i AIDS.
Według Światowej Organizacji Zdrowia, na koniec 2022 r. liczba osób zakażonych wirusem HIV na świecie wynosiła 39,0 mln (33,1–45,7 mln). W 2022 r. 630 000 (480 000–880 000) osób zmarło z przyczyn związanych z HIV, a 1,3 mln (1,0–1,7 mln) osób zaraziło się wirusem HIV.
W Polsce, według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego, w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku zgłoszono 2 384 nowo wykryte zakażenia HIV, 135 zachorowań na AIDS oraz 22 zgony osób chorych na AIDS. W 2022 roku w powiecie oleśnickim zarejestrowano 6 nowych zakażeń wirusem HIV oraz 2 zachorowania na AIDS, natomiast w okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2023 roku odnotowano 4 nowe zakażenia wirusem HIV.
Przed zakażeniem chroni znajomość dróg zakażenia i stosowanie metod zmniejszających ryzyko zakażenia. Przypominamy zatem kilka najważniejszych informacji na temat wirusa.
HIV przenosi się 3 drogami:
- przez kontakty seksualne – udowodniono, że prezerwatywa znacznie zmniejsza ryzyko zakażenia HIV,
- przez krew – gdy zakażona krew dostanie się na skórę, która jest uszkodzona, na błonę śluzową np. do oka, nosa, jamy ustnej, na narządy płciowe lub zostanie wstrzyknięta podczas używania wspólnych z innymi igieł i strzykawek np. do podawania środków odurzających, anabolików w zastrzykach;
- podczas ciąży, porodu lub karmienia piersią z zakażonej HIV matki na jej dziecko – dlatego kobiety planujące ciążę lub będące w ciąży powinny wykonać test w kierunku HIV (ginekolog ma obowiązek zaproponować to badanie), test powinien też zrobić przyszły ojciec.
Wirus nie przenosi się poprzez:
- dotykanie i przytulenie osoby zakażonej;
- korzystanie z tej samej toalety;
- korzystanie ze wspólnych sztućców i naczyń;
- korzystanie z basenu, środków komunikacji miejskiej,
- przebywanie w teatrze, kinie i innych miejscach, gdzie znajdowały się osoby zakażone;
- kontakt ze zwierzętami - mowa tu zarówno o zwierzętach domowych, jak i owadach, np. komarach. Wirus może się przenieść wyłącznie z człowieka na człowieka.
Przestrzegaj kilku zasad bezpieczeństwa:
- Zachowaj ostrożność, gdy ktoś się skaleczy.
- Zabiegi kosmetyczne i tatuaże wykonuj tylko u wykwalifikowanych osób, w sprawdzonych miejscach.
- Nie pożyczaj maszynki do golenia, szczoteczki do zębów i innych przyborów kosmetycznych.
- Jeśli używasz strzykawek i igieł – upewnij się, że są sterylne.
- Unikaj przygodnych kontaktów seksualnych, a jeśli takie Ci się zdarzą - używaj prezerwatywy.
Do dziś nie znaleziono skutecznej metody usunięcia wirusa z organizmu, jednak każde zakażenie HIV wykryte na wczesnym etapie, daje możliwość skutecznego leczenia. Opracowano terapie, które są w stanie zmniejszyć namnażanie się wirusa, zmniejszyć jego ilość w organizmie, co pozwala na zachowanie funkcji układu immunologicznego. Podstawą jest jednak profilaktyka i wykonywanie badań diagnostycznych. W każdym województwie działa przynajmniej jeden punkt konsultacyjno-diagnostyczny (PKD), w którym można wykonać test w kierunku HIV bezpłatnie, bez skierowania i anonimowo. W większości tych punktów możliwe jest wykonanie testów w kierunku HCV i kiły. Ich lista znajduje się na stronie Krajowego Centrum ds. AIDS https://aids.gov.pl/pkd/