Produkty kosmetyczne
Za produkt kosmetyczny należy uznać każdą substancję lub mieszaninę, która przeznaczona jest do kontaktu:
- z zewnętrznymi częściami ciała ludzkiego (naskórkiem, owłosieniem, paznokciami, wargami oraz zewnętrznymi narządami płciowymi),
- z zębami,
- błonami śluzowymi jamy ustnej,
których wyłącznym lub głównym celem jest:
- utrzymywanie ich w czystości,
- perfumowanie,
- zmiana ich wyglądu,
- ochrona,
- utrzymywanie w dobrej kondycji,
- korygowanie zapachu ciała.
Kosmetykiem nie są produkty przeznaczone do spożycia, wdychania, wstrzykiwania lub wszczepiania do ciała ludzkiego.
W przypadku problemów dotyczących klasyfikacji produktu jako kosmetyku, zachęcamy Państwa do zapoznania się z dokumentem:
https://single-market-economy.ec.europa.eu/sectors/cosmetics/cosmetic-products-specific-topics/borderline-products_en
Producent oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która wytwarza produkt kosmetyczny lub zleca zaprojektowanie lub wytworzenie produktu i wprowadza ten produkt do obrotu pod własną nazwą lub znakiem towarowym.
Wprowadzenie do obrotu oznacza udostępnienie produktu kosmetycznego na rynku Wspólnoty po raz pierwszy.
Osoba odpowiedzialna, wyznaczana przed wprowadzeniem produktu do obrotu, odpowiada za zgodność każdego wprowadzonego do obrotu produktu kosmetycznego z wymogami prawnymi. Osobą odpowiedzialną może być producent, importer, dystrybutor lub każda inna osoba prawna lub fizyczna. Do jej obowiązków należy:
- zapewnienie by produkt kosmetyczny udostępniany na rynku był bezpieczny dla zdrowia ludzi w normalnych lub dających się przewidzieć warunkach stosowania,
- zapewnienie by produkcja produktów kosmetycznych odbywała się zgodnie z dobrą praktyką produkcji,
- przeprowadzenie oceny bezpieczeństwa produktu na podstawie odpowiednich informacji i sporządzenie raportu bezpieczeństwa produktu kosmetycznego,
- przechowywanie dokumentacji produktu kosmetycznego przez okres 10 lat od dnia wprowadzenia do obrotu ostatniej partii danego produktu kosmetycznego,
- pobieranie próbek i wykonywanie, w rzetelny i odtwarzalny sposób, analiz produktów kosmetycznych,
- zapewnienie zgodnego z przepisami składu produktu kosmetycznego,
- zgłoszenie produktu kosmetycznego w bazie CPNP (Cosmetic Products Notification Portal).
Podręcznik użytkownika Portalu Zgłaszania produktów kosmetycznych (CPNP): https://single-market-economy.ec.europa.eu/sectors/cosmetics/cosmetic-product-notification-portal_en
Zgłoszenie do bazy CPNP nie jest równoznaczne z dopuszczeniem go do obrotu, potwierdzeniem, że produkt jest kosmetykiem, ani nie poświadcza jego bezpieczeństwa zdrowotnego lub spełnienia innych wymagań nałożonych przepisami.
Wytwarzanie i wprowadzenie do obrotu produktów kosmetycznych
Wytwórca to osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która wytwarza produkt kosmetyczny.
Wytwórca powinien:
- produkować produkty kosmetyczne zgodnie z dobrą praktyką produkcji,
- złożyć wniosek o wpis do wykazu zakładów do właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego ze względu na siedzibę zakładu wytwarzającego produkty kosmetyczne, w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności w zakładzie wytwarzającym produkty kosmetyczne.
Skład produktów kosmetycznych został ograniczony, poprzez wskazanie:
- wykazu substancji zakazanych (załącznik II do rozporządzenia w sprawie kosmetyków),
- wykazu substancji, które mogą być stosowane wyłącznie z zastrzeżeniem określonych ograniczeń (załącznik III do rozporządzenia w sprawie kosmetyków).
Bazę zawierająca informacje o składnikach kosmetyków (CosIng) znaleźć można:
https://ec.europa.eu/growth/tools-databases/cosing/
Oznakowanie produktów kosmetycznych
Na rynku udostępniane są wyłącznie te produkty kosmetyczne, na których pojemnikach i opakowaniach zewnętrznych znajdują się nieusuwalne, łatwe do odczytania i widoczne informacje:
a. imię i nazwisko lub zarejestrowana firma oraz adres osoby odpowiedzialnej,
b. nominalna zawartość w momencie pakowania, wyrażona w jednostkach masy lub objętości, z wyjątkiem opakowań zawierających mniej niż pięć gramów lub mniej niż pięć mililitrów, bezpłatnych próbek i produktów w opakowaniach jednorazowego użycia,
c. data, do której dany produkt kosmetyczny przechowywany w odpowiednich warunkach, zachowuje w pełni swoje pierwotne właściwości (tj. data minimalnej trwałości), podanie minimalnej daty trwałości nie jest wymagane w przypadku kosmetyku o minimalnej trwałości powyżej 30 miesięcy,
d. szczególne środki ostrożności, których należy przestrzegać podczas stosowania, a co najmniej te wymienione w załącznikach III-VI do rozporządzenia nr 1223/2009,
e. numer partii produktu lub oznaczenia pozwalające na identyfikację produktu kosmetycznego,
f. funkcja produktu (nie jest wymagana, gdy jednoznacznie wynika ona z jego prezentacji),
g. wykaz składników poprzedzony określeniem „ingredients”.
Udostępnianie produktów kosmetycznych
Dystrybutor - oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną w łańcuchu dostaw, niebędącą producentem ani importerem, która udostępnia produkt kosmetyczny na rynku Wspólnoty.
Udostępnianie na rynku - oznacza każde odpłatne lub nieodpłatne dostarczanie produktu kosmetycznego na rynek Wspólnoty do celów dystrybucji, konsumpcji lub stosowania, w ramach działalności handlowej.
Dystrybutor przed udostępnieniem produktu kosmetycznego powinien sprawdzić, czy:
- informacje wymienione na pojemnikach i opakowaniach zewnętrznych produktów kosmetycznych zawierają: imię i nazwisko lub zarejestrowaną firmę oraz adres osoby odpowiedzialnej, numer partii produktu lub oznaczenia pozwalające na identyfikację produktu kosmetycznego, wykaz składników poprzedzony określeniem „ingredients”,
- informacje wymienione na pojemnikach i opakowaniach zewnętrznych produktów kosmetycznych są w języku polskim,
- nie upłynęła data minimalnej trwałości, w przypadku produktów kosmetycznych o minimalnej trwałości nie dłuższej niż 30 miesięcy.
Jeżeli dystrybutor uznaje, że dany produkt kosmetyczny nie jest zgodny z wymogami przewidzianymi w rozporządzeniu dotyczącym produktów kosmetycznych, nie udostępnia go, dopóki nie zostanie on dostosowany do obowiązujących wymogów.
Zgłaszanie ciężkich działań niepożądanych spowodowanych użyciem produktu kosmetycznego
Ciężkie działania niepożądane spowodowane użyciem produktu kosmetycznego zgłasza się do Systemu Informowania o Ciężkich Działaniach Niepożądanych Spowodowanych Stosowaniem Produktów Kosmetycznych:
https://www.imp.lodz.pl/kosmetyki-dzialania-niepozadane
Zapraszamy Państwa do zapoznania się ze stroną Komisji Europejskiej dedykowaną kosmetykom:
https://single-market-economy.ec.europa.eu/sectors/cosmetics_en
Składniki kosmetyków, przed wytworzeniem produktu kosmetycznego, mogą podlegać wymogom REACH i CLP.
Przygotowano na podstawie wybranych obowiązujących aktów prawnych:
Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia z dnia 30 listopada 2009 r. dot. produktów kosmetycznych https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=CELEX%3A32009R1223
Ustawy z dnia 4 października 2018 r. o produktach kosmetycznych https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180002227
Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie określenia wzorów wniosków oraz zaświadczenia związanych z wykazem zakładów wytwarzających produkty kosmetyczne https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190000435
Rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Tekst mający znaczenie dla EOG) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A02006R1907-20140410
CLP - Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Tekst mający znaczenie dla EOG) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=CELEX%3A32008R1272