Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Opatowie

Użądlenia przez owady 

Użądlić mogą nas pszczoły, osy i szerszenie oraz trzmiele. Najmniej groźne są pszczoły, ponieważ ich żądło jest bronią jednorazową. Po wbiciu w skórę więźnie ono i gdy pszczoła próbuje uciec, zostaje wyrwane z jej odwłoku wraz z pęcherzykiem jadowym. Osy, a szczególnie największe spośród nich – szerszenie, mogą żądlić wielokrotnie, aż do wyczerpania zapasu jadu. Szczególnie niebezpieczne jest użądlenie przez samicę szerszenia, gdyż jej jad może być groźny dla człowieka.

Reakcja na ukąszenia

Jad owadów jest mieszaniną silnych enzymów i peptydów. Gdy dostanie się pod skórę, powoduje miejscową reakcję zapalną, która objawia się bólem, pieczeniem, zaczerwienieniem skóry- takie reakcje obserwowane są u większości ludzi. Jednak coraz więcej osób reaguje na ukąszenia silnymi odczynami alergicznymi. Mogą one mieć postać miejscowych odczynów toksycznych, czyli bólu i znacznego obrzęku albo reakcji uogólnionej, przejawiającej się osłabieniem, biegunką a nawet zaburzeniami krążeniowo- oddechowymi. Najgroźniejszym typem reakcji na użądlenie jest wstrząs anafilaktyczny. U osób szczególnie wrażliwych może on wystąpić nawet po użądleniu przez pojedynczego owada, szczególnie w obrębie głowy i szyi.

Objawy wstrząsu i pierwsza pomoc 

Objawy wstrząsu są liczne i mają różne natężenie. Zdarzają się: 

• osłabienia
• wymioty
• gwałtowne ataki kaszlu i kichania
• chrypka
• szum w uszach

Szczególnie groźne są reakcje ze strony układu oddechowego, takie jak duszność, obrzęk krtani oraz krwionośnego – spadek ciśnienia tętniczego krwi, powodujący zapaść z utratą przytomności.

Pierwsza pomoc polega przede wszystkim na ostrożnym usunięciu żądła. Nie należy robić tego palcami. Najlepiej więc użyć pęsety. 
W przypadku wstrząsu anafilaktycznego wymagana jest jak najszybsza pomoc lekarska, gdyż może on spowodować śmierć. Osoby uczulone na jad powinny zabezpieczyć swój organizm przed reakcją na ewentualne ukąszenia i poddać się leczeniu odczulającemu. Polega ono na ogół na podaniu szczepionki z oczyszczonego jadu owada.

Złowieszcze brzęczenie

Komary mogą być prawdziwą plagą, szczególnie na wilgotnych terenach. Ich złowieszcze brzęczenie spędza nam sen z powiek i zakłóca odpoczynek. Dokuczliwe są tylko samice komarów, którym do przeżycia niezbędna jest krew. Pobierają ją ze swojej ,,stołówki’’ za pomocą aparatu kłująco- ssącego. Ślina wprowadzona przez owada do ranki powoduje uporczywe swędzenie. 
Ukłucia komarów w naszym klimacie nie są niebezpieczne dla zdrowia. Niebezpieczne bywa jedynie rozdrapanie ranki i jej zakażenie. 
Mamy jednak możliwość zabezpieczenia się przed atakami tych krwiożerczych owadów. Na rynku dostępne są preparaty odstraczające komary oraz takie, które łagodzą skutki ukłuć, a więc zmniejszają lub całkiem likwidują swędzenie. Osoby, które mają silniejsze reakcje alergiczne na ukąszenia komarów, mogą sobie pomóc, pobierając preparaty wapnia i łagodne środki odczulające.

Ukąszenia przez żmije

Żmija spotykana jest na obrzeżach lasów, podmokłych łąkach, polanach leśnych. Lubi siedliska o chłodnym mikroklimacie.  Głównym pokarmem żmij są małe ssaki, np. gryzonie, ale także żaby, jaszczurki i pisklęta ptaków. Tryb życia dzienny. Chętnie przebywa pod kamieniami, krzewami lub wśród korzeni drzew. Najczęściej ucieka przed napastnikiem, atakuje w sytuacji gdy jest osaczona. Najpierw jednk zazwyczaj głośno syczy, stosunkowo rzadko kąsa.

Jad żmii zygzakowatej jest mieszaniną kilku toksyn o różnorakim działaniu: uszkadzającym układ nerwowy, powodującym martwicę tkanek, zmniejszającym krzepliwość krwi, zmiany rytmu pracy serca. Po ukąszeniu na skórze poszkodowanego pozostają dwie charakterystyczne ranki. 

Ukąszenie jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci i osób starszych. Jednakże nie stanowi śmiertelnego zagrożenia dla zdrowego człowieka dorosłego. Należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza!