Ochrona zdrowia pracowników oczyszczalni ścieków eksponowanych na czynniki biologiczne
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pile, mając na uwadze sytuacje alertowe związane z wykryciem w ściekach zmutowanego wirusa polio, jak również obecność w tym obszarze innych patogenów, uwzględniając ochronę zdrowia zatrudnionych w tym sektorze pracowników, pragnie przypomnieć, że szczegółowe wymagania w zakresie ochrony pracowników eksponowanych na czynniki biologiczne zostały określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku
pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki.
Zgodnie z ww. rozporządzeniem pracodawca ma m.in. obowiązek:
- stosowania wszelkich dostępnych środków zapobiegawczych eliminujących lub ograniczających stopień zagrożenia ze strony szkodliwych czynników biologicznych;
- ograniczania liczby pracowników narażonych lub potencjalnie narażonych na działanie szkodliwego czynnika biologicznego;
- zapewnienia pracownikom środków ochrony zbiorowej lub w przypadku gdy w inny sposób nie można uniknąć narażenia, środków ochrony indywidualnej, odpowiednich do rodzaju i poziomu narażenia.
Ponad to z uwagi na możliwość pojawienia się w środowisku pracy czynnika biologicznego, który dotychczas w nim nie występował (np. w ściekach komunalnych), pracodawca zobowiązany jest do dokonania aktualizacji oceny ryzyka zawodowego i podejmowania działań adekwatnych do istniejącego zagrożenia oraz szacowania ryzyka wpływu tych zagrożeń na bezpieczeństwo zdrowotne
zatrudnionych.
Jednocześnie, zgodnie z opinią Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi wśród podstawowych środków profilaktycznych, mających na celu ochronę pracowników przed narażeniem na szkodliwe czynniki biologiczne, należy wymienić przede wszystkim:
- zmianę ubrań na robocze;
- rozdział odzieży roboczej od prywatnej;
- odpowiednie postępowanie z odzieżą roboczą, w tym pranie z dezynfekcją zapewnione przez pracodawcę w wyspecjalizowanej pralni;
- branie prysznica po zakończeniu zmiany roboczej;
- higieniczne mycie i dezynfekcja rąk po każdej czynności wykonywanej w kontakcie ze ściekami i przed wejściem do pomieszczeń socjalnych, sanitarnych i biurowych;
- mycie i dezynfekcja rąk przed spożywaniem posiłków, piciem napojów i paleniem wyrobów tytoniowych;
- zakaz wchodzenia w zabrudzonej odzieży roboczej do pomieszczeń socjalnych (jadalnia);
- utrzymywanie czystości w pomieszczeniach pracy, ze szczególnym uwzględnieniem pomieszczeń socjalnych i sanitarnych oraz powierzchni często dotykanych przez pracowników (np. klamki, dotykowe pokrętła w bateriach, czy włączniki elektryczne);
- stosowanie środków ochrony indywidualnej i odpowiednie postępowanie z nimi.
Jednym z istotnych działań mających na celu ochronę zdrowia pracowników jest również aktualizacja szkoleń pracowników w zakresie restrykcyjnego stosowania
się do zasad higieny i innych środków profilaktycznych wdrożonych w oczyszczalniach ścieków komunalnych. Ważne też jest, aby pracodawcy nadzorowali
stosowanie się pracowników do procedur postępowania i zasad higieny podczas wykonywania czynności na terenie oczyszczalni i wyciągali konsekwencje wobec
osób nie stosujących się do wymagań. Istnieje również konieczność zabezpieczenia pracowników podmiotów zewnętrznych wykonujących na terenie oczyszczalni prace
usługowe wymagające kontaktu ze ściekami lub urządzeniami zanieczyszczonymi ściekami. Z uwagi na fakt, iż szkodliwe czynniki biologiczne mogą przenosi się
również na drodze oddechowej, w obszarach oczyszczalni ścieków komunalnych, gdzie jest generowany bioaerozol istotnym jest wdrożenie działań minimalizujących
ich tworzenie oraz obniżających ich stężenie w powietrzu.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pile zgodnie z zaleceniami Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego, rekomenduje środki ochrony indywidualnej do ochrony przed wirusem polio.