GORĄCZKA KRWOTOCZNA EBOLA
Gorączka wywołana wirusem (EVD) Ebola (dawniej gorączka krwotoczna Ebola) jest poważną, często śmiertelną chorobą dotykającą ludzi i inne zwierzęta naczelne.
Objawy i droga zakażenia:
- wirus jest przenoszony na ludzi od dzikich zwierząt (takich jak nietoperze owocożerne, jeżozwierze i zwierzęta naczelne inne niż człowiek), a następnie rozprzestrzenia się w populacji ludzkiej poprzez bezpośredni kontakt z: krwią, wydzielinami i wydalinami, narządami lub innymi płynami ustrojowymi zakażonych ludzi oraz kontakt pośredni z zanieczyszczonymi tymi płynami powierzchniami/ materiałami/przedmiotami (np. pościel, odzież). Przeniesienie wirusa Ebola następuje także przez kontakt z chorym/padłym zwierzęciem (zwykle w czasie bezpośredniego kontaktu ze zwierzęciem lub jego płynami ustrojowymi, podczas obróbki tusz upolowanych zwierząt czy spożycia surowego lub niedogotowanego mięsa dzikich zwierząt),
- wirus występuje w dwóch wariantach – Ebola Zair oraz Ebola Sudan. Oba są chorobotwórcze dla człowieka. Dotychczas częściej odnotowywano ogniska choroby wywołane wariantem Zair,
- wirus Ebola jest obecny w krwi, ślinie, moczu, kale, a także w spermie. Okres inkubacji, czyli czas od zakażenia wirusem do wystąpienia objawów, wynosi od 2 do 21 dni. Osoba zarażona wirusem Ebola jest zakaźna w momencie pojawienia się objawów,
- objawy EVD mogą być nagłe i obejmują: gorączkę, zmęczenie, mięśnie, ból, ból głowy i ból gardła. Następnie pojawiają się wymioty, biegunka, wysypka, objawy upośledzenia czynności nerek i wątroby, a w niektórych przypadkach krwawienie wewnętrzne i zewnętrzne (np. sączenie z dziąseł, krew w stolcu),
- kliniczne odróżnienie EVD od innych chorób zakaźnych, takich jak malaria, dur brzuszny i zapalenie opon mózgowych może być trudne. Opracowano szereg testów diagnostycznych
w celu potwierdzenia obecności wirusa, - średnia śmiertelność przypadków EVD wynosi około 50%. Wskaźniki śmiertelności przypadków wahały się od 25% do 90% w poprzednich epidemiach.
Występowanie
Pierwsze epidemie EVD miały miejsce w Afryce Środkowej. Wybuch epidemii w latach 2014–2016 w Afryce Zachodniej był największą i najbardziej złożoną epidemią Eboli od czasu odkrycia wirusa w 1976 roku. W tej epidemii było więcej przypadków i zgonów niż wszystkie inne razem wzięte. Wirus rozprzestrzenił się również między krajami, zaczynając od Gwinei, a następnie przechodząc przez granice lądowe do Sierra Leone i Liberii.
Kolejne epidemie dotychczas odnotowano w:
- Demokratycznej Republice Konga (2017 r., 2018 r., dwukrotnie w 2020 r., 2021 r., dwukrotnie z 2022 r.),
- Gwinei (2021 r.).
Zalecenia dla podróżujących:
Osoby podróżujące w region zachorowań powinny zachować następujące środki ostrożności:
- przestrzegać zasad higieny rąk (np. myć ręce z użyciem mydła lub roztworów alkoholowych),
- unikać wszelkich kontaktów z osobami chorymi lub ciałami osób zmarłych,
- unikać przygodnych kontaktów płciowych - a w przypadku podjęcia takiego ryzyka stosować zabezpieczenia,
- unikać wszelkich kontaktów z dzikimi zwierzętami (w szczególności z małpami, gatunkami leśnych antylop, gryzoniami, nietoperzami), również z ciałami padłych zwierząt,
- nie spożywać mięsa dzikich zwierząt,
- dokładne myć i obierać warzywa oraz owoce przed ich spożyciem,
- zrezygnować z odwiedzania miejsc bytowania nietoperzy (np. jaskiń, kopalni, schronów),
- w razie zachorowania w trakcie pobytu niezwłocznie zasięgnąć porady lekarskiej,
- niezwłocznie zgłosić się do lekarza, informując o przebytej podróży w przypadku wystąpienia co najmniej jednego z objawów sugerujących zakażenia w ciągu 21 dni od powrotu z regionu w którym odnotowuje się zachorowania Ebola.
Światowa Organizacja Zdrowia o Eboli
Światowa Organizacja Zdrowia: pytania i odpowiedzi o Eboli
Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób: Zestawienie informacji na temat choroby wirusowej Ebola