Październik miesiącem świadomości raka piersi
01.10.2021
Kampania Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Szczecinie „Bądź swoją bohaterką”
15 października obchodzimy Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi ustanowiony przez Europejską Koalicję do Walki z Rakiem Piersi.
Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Co roku w Polsce na nowotwór choruje ponad 18,5 tys. kobiet. Niestety w większości przypadków jest diagnozowany zbyt późno, co ma negatywny wpływ na leczenie.
Rak piersi jest to nowotwór złośliwy powstający z komórek gruczołu piersiowego. Rozwija się miejscowo i może dawać przerzuty do węzłów chłonnych i narządów wewnętrznych.
Wyróżniamy 4 główne podtypy raka piersi:
- luminalny A
- luminalny B
- zaawansowany hormonozależny HER2+
- rak potrójnie ujemny
Czynniki ryzyka
1.wiek – nowotwory piersi występują najczęściej o kobiet po 50 r.ż.
2.wczesne wystąpienie pierwszej miesiączki oraz późna menopauza
3.brak ciąż lub późne macierzyństwo
4.ekspozycja na estrogeny, np. w formie hormonalnej terapii zastępczej
5.otyłość
6.predyspozycje genetyczne - jeżeli w Twojej rodzinie występowały zachorowania na raka piersi i jajnika (np. u mamy lub siostry) porozmawiaj z lekarzem o możliwości wykonania badań genetycznych
Jak rozpoznać raka piersi
- wyczuwalny twardy guzek lub zgrubienie, również pod pachą
- zmiana wielkości, kształtu, symetrii piersi
- zmiana koloru skóry piersi, dołki, nierówności
- wciągnięcie brodawki
- wydzielina z brodawki
- powiększenie pachowych nadobojczykowych węzłów chłonnych
Profilaktyka
Profilaktyka ma kluczowe znaczenie w zmniejszeniu ryzyka zachorowania na nowotwór złośliwy sutka. Wyróżniamy profilaktykę pierwotną – przeciwdziałanie oraz profilaktykę wtórną - wczesne wykrycie.
Profilaktyka pierwotna
- Dieta – ograniczenie spożycia tłuszczów i walka z otyłością
- Ograniczenie spożycia alkoholu
- Regularna aktywność fizyczna – codziennie minimum 30 minut w ruchu
- Wysypianie się – 8 h zdrowego snu
Profilaktyka wtórna
- samobadanie piersi – badanie palpacyjne
Samobadanie piersi powinna wykonywać każda kobieta bez względu na wiek. Najlepiej badanie przeprowadzić zaraz po zakończeniu miesiączki lub raz w miesiącu u kobiet po menopauzie. Raz do roku takie badanie powinien przeprowadzić ginekolog.
Prawidłowe samobadanie piersi polega na oglądaniu i dotykaniu piersi.
Piersi należy oglądać, stojąc przed lustrem w następujących pozycjach: z ramionami opuszczonymi wzdłuż tułowia, z rękoma uniesionymi nad głowę i z rękoma opartymi na biodrach, a także w pozycji pochylonej. Oceniamy kształt i symetrię piersi, wygląd skóry i brodawek. Samobadanie można wykonać w pozycji stojącej lub leżącej. Badanie wykonuje się płaską powierzchnią 2, 3 i 4 palca. Istnieje kilka technik badania piersi.
Ruchy okrężne, czyli zataczanie koła po obwodzie piersi, wykonując przy tym malutkie kółeczka. Zataczamy okręgi w stronę sutka i poruszamy się zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
Ruchy promieniste - wyobrażamy sobie, że nasza pierś to tarcza zegara. Okrężnymi ruchami przesuwamy od sutka do zewnątrz.
Ruchy góra-dół - „dzielimy” pierś na podłużne paski i przemieszczając się od góry do dołu i od dołu do góry zataczamy kółeczka.
- regularnie wykonywane badania USG – między 20. a 30. r ż. – co 2 lata, po 30 r. ż. co roku
- wykonywanie mammografii – między 50. a 69. r. ż. - co 2 lata
Należy pamiętać, że wcześnie wykryty nowotwór daje duże szanse na całkowite wyleczenie!
Zachęcamy do odwiedzin stron internetowych:
- https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-oddzialow/program-profilaktyki-raka-piersi,14.html
- https://pacjent.gov.pl/program-profilaktyczny/profilaktyka-raka-piersi
- https://www.gov.pl/web/zdrowie/kompleksowe-zmiany-w-leczeniu-nowotworow-piersi
Źródło:
