4 marca - Światowy Dzień Otyłości
04.03.2023
W 2023 roku Światowy Dzień Otyłości przypada na 4 marca (sobota). Światowy Dzień Otyłości został ustanowiony przez koalicję organizacji współpracujących ze Światową Organizację Zdrowia (WHO). Celem obchodów Dnia jest zwrócenie szczególnej uwagi społeczeństwa na problematykę otyłości wśród osób dorosłych i dzieci.
Problem otyłości i nadwagi dotyczy 10 proc. dzieci i młodzieży na świecie. Szacuje się, że do 2025 r. będzie 177 milionów 5 – 17 latków z nadwagą oraz 91 milionów z otyłością.
Według Światowej Organizacji Zdrowia, w Europie otyłość dotyka przeciętnie jednego na trzech chłopców i jedną na pięć dziewczynek w wieku od sześciu do dziewięciu lat. Tak szybkie tępo wzrost wiąże się ze wzrostem liczby zachorowań na choroby związane z otyłością. Odnosząc się do tempa wzrostu otyłości przewiduje się, że w 2025 r. ok. 12 milionów dzieci będzie miało nieprawidłową tolerancję glukozy, 4 miliony zachoruje na cukrzycę typu 2, 27 milionów będzie miało nadciśnienie, a u 38 milionów dojdzie do stłuszczenia wątroby lub nagromadzenia tłuszczu w tym organie.
Wśród głównych przyczyn otyłości u nastolatków raport Światowej Organizacji Zdrowia wymienia:
- Słodzone napoje oraz posiłki typu fast-food
Do spożywania słodzonych napojów każdego dnia przyznaje się 19 procent badanych. Codzienne wypijanie szklanki słodzonego napoju (330 ml) to dodatkowe spożycie w ciągu roku kilkunastu kilogramów cukru! - Zbyt małą ilość warzyw i owoców w codziennej diecie
W 2014 roku zaledwie 38 proc. badanych europejskich nastolatków jadło codziennie owoce, a 36 proc. warzywa. To właśnie warzywa i owoce stanowią nieocenione źródło witamin i minerałów tak potrzebnych do prawidłowego rozwoju. - Brak aktywności fizycznej
Tylko 15 proc. młodych Europejek jest aktywnych a wśród chłopców odsetek ten sięga 25 proc. Aktywność fizyczna dzieci i młodzieży spada z wiekiem.
Zgodnie z zaleceniami WHO właściwy poziom aktywności to 60 minut umiarkowanego wysiłku fizycznego każdego dnia. - Siedzący tryb życia
Młodzi ludzie spędzają około 60 proc. swojego dnia siedząc. Aż ponad 80 procent 15-letnich chłopców i 70 proc. dziewczynek spędza przed ekranem komputera czy tabletu ponad dwie godziny dziennie. Od 2002 roku odsetki te drastycznie poszybowały w górę, co wiąże się m.in. z rozpowszechnieniem internetu i komputerów, jak i ze spadkiem zainteresowania tradycyjną telewizją.
Badania dowodzą, że większość młodych ludzi nie wyrasta z problemu otyłości, a czterech na pięciu otyłych nastolatków będzie miało problemy z wagą w wieku dorosłym.
W jaki sposób rozróżnić nadwagę od otyłości?
Przyczyną obydwu problemów jest nadprogramowa ilość tkanki tłuszczowej. Najprościej sprawdzić, czy to jeszcze nadwaga, czy mamy już do czynienia z otyłością używając wskaźnika BMI (masę ciała w kilogramach dzielimy przez wzrost do kwadratu, liczony w metrach). Jeżeli dodatkowo chcemy sprawdzić, czy nasz problem dotyczy otyłości brzusznej czy biodrowej, możemy skorzystać ze wskaźnika WHR: jest to stosunek obwodu w talii do obwodu bioder.
Pamiętajmy, że to właśnie otyłość trzewna jest najbardziej niebezpieczna w kontekście chorób metabolicznych. Otyłość wiąże się z dużą ilością tkanki tłuszczowej, która jest endokrynnie czynna. Oznacza to, że wydziela bardzo dużo stopni prozapalnych, które finalnie mogą doprowadzić do pojawienia się problemów z gospodarką węglowodanową skutkujących m.in. insulino opornością, cukrzycą, chorobami sercowo-naczyniowymi (np. miażdżycą), niektórymi typami nowotworów (rak piersi, rak jajników, rak jelita grubego). Nadwaga i otyłość mogą również spowodować trudności z koncentracją, brak energii, spadek nastroju, a nawet depresję. To schorzenie dotyka nawet 50% osób cierpiących z powodu otyłości. Najważniejsze, by pamiętać, że otyłość to poważna choroba, której nie można lekceważyć. Nieleczona może prowadzić do negatywnych konsekwencji zdrowotnych, a nawet do śmierci.
Jak sprawdzić czy mam prawidłową masę ciała?
Stopień nadwagi bądź otyłości mierzy się wskaźnikiem masy ciała określanym jako BMI (Body Mass Index). Oblicza się go, dzieląc masę ciała (w kilogramach) przez wzrost (w metrach) podniesiony do kwadratu.
np. na wstępie wzrost podnosimy do kwadratu 1,70 x 1,70 = 2,89 następnie wagę 75 kg dzielimy przez otrzymaną wartość z wzrostu: 75 / 2,89 = 26
Wskaźnik masy ciała:
- 18,5 –24,9 prawidłowa masa ciała
- 25 –29,9 nadwaga
- 30 otyłość
Ze względu na rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w organizmie wyróżniamy dwa typy otyłości: otyłość androidalna (brzuszna – typu jabłko) i gynoidalna (pośladkowo-udowa, typu gruszka). Szczególnie niebezpieczna dla zdrowia jest otyłość brzuszna. Występowanie otyłości brzusznej najłatwiej sprawdzić mierząc obwód talii i biodrach.
Otyłość brzuszną rozpoznajemy, gdy wskaźnik WHR przekracza 0,85 u kobiet, zaś u mężczyzn – 1,0.
Wskaźnik otyłości brzusznej przelicza się u osób, których wskaźnik masy ciała (BMI) jest większy niż 25.
Szukasz pomocy? Skorzystaj z bezpłatnych konsultacji i diet:
- Centrum Dietetyczne online poradnia.ncez.pl,
- Portal z dietami dla każdego diety.nfz.gov.pl.
Źródło: