Szczepienia ochronne
Szczepienia są najskuteczniejszą metodą profilaktyczną w zwalczaniu chorób zakaźnych, dzięki ich masowej realizacji można w przypadku wielu chorób doprowadzić nie tylko do poprawy sytuacji epidemiologicznej ale również eliminacji pewnych zachorowań. Ponad 200 – letnia historia szczepień pokazuje, że miliony ludzi na świecie zawdzięczają im życie. Szczepionki zawierają określone antygeny, dzięki nim w naszym organizmie tworzy się pamięć immunologiczna, która umożliwia szybkie rozpoznanie drobnoustrojów chorobotwórczych, przez co są one unieszkodliwiane w krótkim czasie. W ten sposób nie dochodzi do pełnego rozwoju choroby.
Zalety szczepień:
- Eliminacja lub eradykacja (całkowite wykorzenienie) niektórych chorób zakaźnych
- Ochrona życia oraz zdrowia przed groźnymi powikłaniami
- W skali gospodarczej: zmniejszenie kosztów bezpośrednich leczenia chorób (np. grypy) oraz o wiele większych kosztów pośrednich (związanych z absencją chorobową)
- Zapobieganie pojedynczym zachorowaniom oraz epidemiom.
Dzisiaj, kiedy bezpośrednia groźba śmierci lub kalectwa spowodowana chorobami zakaźnymi została zmniejszona, najważniejszym czynnikiem wpływającym na poziom uodpornienia jest sposób postrzegania problematyki szczepień przez społeczeństwo.
Informacje o szczepieniach obowiązkowych, zalecanych, a także między innymi dla kobiet planujących ciążę i dla osób starszych można znaleźć na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego: https://www.gov.pl/web/gis/szczepienia
Szczegółowe informacje, dotyczące szczepień można znaleźć również na stronie Państwowego Zakładu Higieny narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego: https://szczepienia.pzh.gov.pl/
Rodzaje szczepień w Polsce:
obowiązkowe:
dzieci i młodzieży według wieku
- osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie
zalecane – niefinansowane ze środków znajdujących się w budżecie Ministra Zdrowia
Wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem szczepień wg rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych:
- błonica
- gruźlica
- inwazyjne zakażenie Haemophilus influenzae typu b
- inwazyjne zakażenia Streptococcus pneumoniae
- krztusiec
- nagminne zakażenie przyusznic (świnka)
- odra
- ospa wietrzna
- ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis)
- różyczka
- wirusowe zapalenie wątroby typu B
- tężec
- wścieklizna.
Wykaz zalecanych szczepień ochronnych znajduje się w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 września 2010 r. w sprawie wykazu zalecanych szczepień ochronnych oraz sposobu finansowania i dokumentowania zalecanych szczepień ochronnych wymaganych międzynarodowymi przepisami zdrowotnymi.
Są to szczepienia przeciw:
1) wirusowemu zapaleniu wątroby typu A;
2) wirusowemu zapaleniu wątroby typu B;
3) nagminnemu zapaleniu przyusznic (śwince);
4) odrze;
5) różyczce;
6) ospie wietrznej;
7) grypie;
8) rotawirusom;
9) błonicy;
10) tężcowi;
11) krztuścowi;
12) Streptococcus pneumoniae;
13) Neisseria meningitidis;
14) pałeczkom Haemophilus influenzae typu b;
15) kleszczowemu (arbowirusowemu) zapaleniu mózgu;
16) cholerze;
17) durowi brzusznemu;
18) wściekliźnie;
19)ostremu zapaleniu rogów przednich rdzenia (chorobie Heinego-Medina);
20) żółtej gorączce;
21) ludzkiemu wirusowi brodawczaka;
22) gruźlicy.
Podstawa prawna
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych Dz.U. 2011 nr 182 poz. 1086
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 września 2010 r. w sprawie wykazu zalecanych szczepień ochronnych oraz sposobu finansowania i dokumentowania zalecanych szczepień ochronnych wymaganych międzynarodowymi przepisami zdrowotnymi Dz.U. 2010 nr 180 poz. 1215