Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Sieradzu

Sierpień, wrzesień oraz kolejne miesiące jesieni to najlepszy czas na grzybobranie. Dlatego Państwowa Inspekcja Sanitarna każdego roku przypomina hasło „Poznaj grzyby – unikniesz zatrucia”, które ma na celu zwrócenie uwagi na najważniejsze aspekty związane z bezpiecznym zbieraniem grzybów.

Grzybobranie w naszym kraju jest bardzo popularne. Grzyby są chętnie spożywane przez ludzi ze względu na ich walory smakowe. Pobyt w lesie jest także bardzo dobrą formą aktywnego wypoczynku. W naszych lasach rośnie wiele gatunków grzybów, wśród których występują grzyby trujące, jadalne i niejadalne. Szczególnie niebezpieczne są grzyby trujące, które mogą stać się przyczyną śmiertelnych zatruć pokarmowych. Aby uniknąć tak poważnych zagrożeń dla życia i zdrowia, należy zbierać tylko te grzyby, które dobrze znamy. Jest to jedyny sposób uniknięcia tragicznych konsekwencji spożycia grzybów trujących. 

Podstawowe zasady bezpiecznego grzybobrania:

• Należy zbierać wyłącznie te grzyby, co do których nie mamy jakichkolwiek wątpliwości, że są jadalne (warto korzystać z atlasów).
• Należy zbierać wyłącznie grzyby wyrośnięte i dobrze wykształcone, gdyż młode owocniki, bez wykształconych cech danego gatunku są najczęściej przyczyną tragicznych pomyłek.
• Początkujący grzybiarze powinni zbierać wyłącznie grzyby rurkowe, ponieważ w tej grupie nie ma grzybów śmiertelnie trujących i jest dużo mniejsze ryzyko zatrucia.
• Należy unikać błędnych metod rozpoznawania gatunków trujących (zabarwienie cebuli podczas gotowania, ciemnienie srebrnej łyżeczki, gorzki smak – gatunki śmiertelnie trujące, jak np. muchomor zielonawy – sromotnikowy, mają przyjemny, słodkawy smak).
• Należy zbierać grzyby do przewiewnych koszyków, w żadnym przypadku do foliowych reklamówek, ponieważ powodują one zaparzanie i przyspieszają psucie grzybów.
• Nie należy przechowywać świeżych grzybów ani potraw z grzybów zbyt długo. 
• Nie należy zbierać grzybów w okolicach skupiska odpadów, tj. przy zakładach produkcyjnych, jak również rosnących w rowach lub na skraju lasu oraz przy drogach o dużym natężeniu ruchu – grzyby wchłaniają ze swego otoczenia metale ciężkie i inne zanieczyszczenia.
• Nie należy zbierać i niszczyć grzybów niejadalnych i trujących, gdyż wiele z tych gatunków jest pod ochroną i stanowią one część ekosystemu.

W razie wątpliwości, czy zebrane grzyby są trujące czy jadalne, można skorzystać z bezpłatnej porady w stacjach sanitarno-epidemiologicznych.

Jeżeli nie mamy pewności, czy grzyb jest jadalny – nie ryzykujmy! Nawet najbardziej doświadczonym grzybiarzom przytrafiają się pomyłki, które mogą być tragiczne w skutkach!

Kilka informacji dotyczących konsumpcji grzybów

• Jedzenie grzybów, szczególne leśnych, jest niewskazane dla małych dzieci oraz osób cierpiących na zaburzenia układu pokarmowego.
• Nie należy spożywać grzybów w zbyt dużych ilościach, ponieważ są ciężkostrawne. Może to być również niebezpieczne ze względu na stopień skażenia owocników metalami ciężkimi, które mogą kumulować się w naszych organizmach.
• Nie należy spożywać grzybów na surowo – może to wywoływać dolegliwości trawienne i zatrucia. Należy spożywać wyłącznie grzyby jadalne poddane obróbce termicznej, takiej jak smażenie lub gotowanie.
• Niektóre rodzaje grzybów mogą powodować zatrucia w połączeniu z alkoholem! (np. borowik ponury, czernidlak pospolity)
• Jeżeli po spożyciu grzybów pojawią się nudności, bóle brzucha, biegunka, skurcze mięśni, podwyższona temperatura – należy niezwłocznie wywołać wymioty i zgłosić się do lekarza.

W przypadku zatrucia muchomorem sromotnikowym może nastąpić chwilowa poprawa samopoczucia, po której stan chorego gwałtownie się pogarsza. Lekarz wezwany w porę może uratować życie!

Uwagi dotyczące handlu grzybami

Grzyby świeże rosnące w warunkach naturalnych wolno sprzedawać w placówkach handlowych lub na targowisku pod warunkiem uzyskania atestu na grzyby wydanego przez klasyfikatora lub grzyboznawcę.

 

Obowiązkowy atest na sprzedaż grzybów.

Grzyby świeże oraz grzyby suszone można sprzedawać zarówno na targowiskach, jak i w palcówkach handlowych. Jednak wymogiem, którego nie można pominąć przy sprzedaży jest posiadanie ważnego atestu.

W Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Sieradzu, ul. P.O.W. 52, 98-200 Sieradz od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 do 13:00 można uzyska Atest oraz zasięgnąć porady klasyfikatora grzybów.

Do identyfikacji należy przynosić wyłącznie grzyby świeże, wykręcone w całości z podłoża. Nie należy przynosić m.in. grzybów:

1. starych i przejrzałych,
2. zbyt młodych, z niewykształconymi cechami osobniczymi,
3. samych kapeluszy
4. oczyszczonych,
5. pokrojonych,
6. zapleśniałych,
7. ugotowanych,
8. zamrożonych,
9. usmażonych,
10. umytych,
11. zamarynowanych.

Atest grzybów świeżych obejmuje partię badaną, której maksymalny okres przechowywania wynosi 48 godzin w temperaturze do 10°C.

Przed zakupem warto poprosić o okazanie atestu wydanego przez klasyfikatora lub grzyboznawcę i nie opierać się jedynie na bezgranicznym zaufaniu do sprzedawcy.

Źródło opracowania: https://www.gov.pl/web/zdrowie/bezpieczne-grzybobranie

Skontaktuj się z grzyboznawcą

Państwowa Inspekcja Sanitarna zatrudnia grzyboznawców, którzy posiadają wszechstronną wiedzę na temat grzybów. Amatorzy grzybobrania chcący się upewnić, czy zebrane grzyby są bezpieczne dla zdrowia mają możliwość umówienia się z grzyboznawcą Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Łodzi, który bezpłatnie dokona oceny gatunkowej przedstawionych grzybów. 

W celu umówienia spotkania z grzyboznawcą można dzwonić pod numery: 42 253 63 69, 42 253 63 60 lub skontaktować się drogą elektroniczną, pisząc na adres: z.rudnicka@pis.lodz.pl

Grafiki edukacyjne

Poniżej zamieszczamy grafiki edukacyjne na podstawie wystawy WSSE „Poznaj grzyby – unikniesz zatrucia” powstałej przy współpracy ze Stowarzyszeniem Na grzyby (www.grzybiarze.eu). Zapraszamy do korzystania. Będą one również pojawiać się na naszym Facebooku.