Bezpieczne grzybobranie

W polskich lasach występuje wiele grzybów o różnej toksyczności. Większość gatunków trujących posiada po spodniej stronie kapelusza blaszki, lecz nie jest to reguła (np. borowik purpurowy czy grubotrzonowy posiada rurki przypominające gąbkę). Spora część grzybów jadalnych i trujących ma podobne owocniki, w związku z czym pomyłki wynikające z braku ich znajomości stanowią najczęstszą przyczynę zatruć. Nie powinno się zbierać grzybów małych, ukrytych w ściółce, gdyż nie można u nich dostrzec różnic gatunkowych. Warto pamiętać, że gatunki, które zawierają związki toksyczne nie są wykrywane żadnymi domowymi sposobami - cebula i srebro nie ciemnieją podczas gotowania z grzybami trującymi, a poddawanie gotowaniu, smażeniu czy suszeniu lub też zaprawianie w kwaśnej zalewie nie dezaktywuje znajdujących się w grzybach toksyn.

Nie powinno się jeść surowych grzybów, a potrawy z nich przyrządzone trzeba spożywać bezpośrednio po przygotowaniu. Bezwzględnie nie wolno podawać grzybów dzieciom, osobom starszym i chorym. Nawet jadalne gatunki mogą powodować zatrucia pokarmowe, jeśli będą zbierane i przechowywane w nieodpowiednich warunkach, sprzyjających rozwojowi drobnoustrojów (np. zbierane do torebek foliowych, a nie do koszyków). Konieczne jest zachowanie ostrożności przy zakupie grzybów suszonych - należy kupować tylko takie, które posiadają atest grzyboznawcy.

W przypadku, gdy istnieją wątpliwości co do bezpiecznego spożywania zebranego okazu, należy zwrócić się po poradę do specjalisty. W Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Sławnie istnieje możliwość oceny jadalności grzybów, dokonywanej przez wyspecjalizowanego klasyfikatora.

Zatrucia grzybami najczęściej objawiają się bólami głowy, brzucha, wymiotami, biegunką. Mogą pojawić się także zaburzenia świadomości, śpiączka, zaburzenia oddychania i widzenia, drgawki, a w ciężkich przypadkach dochodzi do wstrząsu i śmierci. Warto pamiętać, że przy zatruciu muchomorem sromotnikowym pojawia się pozorna poprawa, po której stan osoby, która go spożyła może się gwałtownie pogorszyć.

W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów po zjedzeniu grzybów należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem! Czekając na pomoc medyczną, można sprowokować wymioty (wyłącznie u osób przytomnych), zabezpieczyć resztki potrawy i treść żołądka.

Pamiętaj!

Zbieraj wyłącznie grzyby, co do których nie masz jakichkolwiek wątpliwości, że są jadalne. Warto mieć przy sobie atlas grzybów.
Zbieraj wyłącznie grzyby wyrośnięte i dobrze wykształcone. Młode owocniki, bez wykształconych cech danego gatunku stanowią najczęstszą przyczynę zatruć.
Grzybów nie wycinaj nożem, tylko wykręcaj z podłoża, a pozostały dołek zasypuj ziemią.
Nie zbieraj grzybów podczas deszczu i bezpośrednio po nim, bo łatwo nasiąkają wodą i szybko się psują.
Jako początkujący grzybiarz zbieraj tylko grzyby rurkowe. W tej grupie nie ma grzybów śmiertelnie trujących i występuje dużo mniejsze ryzyko zatrucia niż w przypadku grzybów blaszkowych.
Unikaj błędnych metod rozpoznawania gatunków trujących, takich jak np. zabarwienie cebuli na ciemno podczas gotowania z grzybami.
Zbieraj grzyby do koszyków lub pojemników przepuszczających powietrze. Nie używaj reklamówek foliowych, które powodują zaparzanie grzybów i przyspieszających ich psucie.
Nie zbieraj grzybów rosnących w rowach, na skraju lasu oraz w okolicach zakładów produkcyjnych, dróg o dużym natężeniu ruchu, ponieważ grzyby wchłaniają ze swego otoczenia metale ciężkie i inne zanieczyszczenia.
Nie zbieraj i nie niszcz grzybów trujących. Wiele z tych gatunków jest pod ochroną i stanowi część ekosystemu.
Grzyby przyrządzaj lub rób z nich przetwory w dniu, w którym zostały zebrane.