Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Sokółce

Wobec wpływających do Głównego Inspektoratu Sanitarnego interwencji dotyczących podejrzenia występowania wszawicy w placówkach oświatowych, w tym wskazania osób uprawnionych do kontroli stanu czystości skóry głowy u ucznia z podejrzeniem wystąpienia wszawicy, zauważa się, że zjawisko występowania wszawicy w placówkach oświatowych pozostaje nadal istotnym problemem higienicznych, a w ostatnim czasie przybiera na sile. W związku z powyższym Główny Inspektor Sanitarny pismem z dnia 12 kwietnia 2023 r. zwrócił się do Ministerstwa Zdrowia o stanowisko w zakresie wskazania osób uprawnionych do kontroli stanu czystości skóry głowy u ucznia z podejrzeniem wystąpienia wszawicy.

Pismem z dnia 5 maja 2023 r., znak: ZPR.664.32.2023.AW, Ministerstwo Zdrowia przekazało do Głównego Inspektoratu Sanitarnego stanowisko w przedmiotowej sprawie wskazując, że w przypadku podejrzenia występowania wszawicy wśród dzieci i młodzieży szkolnej, pielęgniarka lub higienistka szkolna może przeprowadzić kontrolę wśród uczniów, których rodzice nie wyrazili sprzeciwu wobec objęcia ich dzieci profilaktyczną opieką zdrowotną, zgodnie z ustawą z dnia 12 kwietnia 2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami.
Działanie to mieści się w obszarze profilaktycznej opieki zdrowotnej sprawowanej przez pielęgniarkę lub higienistkę szkolną i ma na celu wykrycie choroby, podjęcie leczenia, a także zapobieganie jej nawracaniu i rozprzestrzenianiu się na inne osoby.

W przypadku podejrzenia wystąpienia wszawicy u ucznia/uczniów przeglądy stanu czystości skóry głowy powinny odbywać się z poszanowaniem prawa ucznia (pacjenta) do 1 Dz.U. z 2019 r. poz. 1078 2 zachowania w tajemnicy informacji o stanie zdrowia i nieujawnianie ich osobom nieuprawnionym. Przeglądy powinny być dokonane w gabinecie profilaktyki zdrowotnej, indywidualnie, z zachowaniem intymności i prywatności dziecka oraz zasad higieny (w gabinecie powinien przebywać tylko jeden uczeń). Pielęgniarka powinna przekazać rodzicom informacje o konieczności przeprowadzenia zabiegów higienicznych w przypadku stwierdzenia wszawicy w danej grupie uczniów.

Należy podkreślić, że to właśnie rodzice odgrywają najważniejszą rolę w zwalczeniu i ograniczeniu rozprzestrzeniania się wszawicy, a ich zaangażowanie i skoordynowanie działań jest niezbędnym warunkiem skutecznego rozwiązania problemu. W przypadku stwierdzenia występowania wszawicy u dziecka, należy poinformować rodziców również o konieczności wykonania zabiegów leczniczych wśród wszystkich domowników.

Podsumowując należy podkreślić, że zgodnie z ustawą z dnia 12 kwietnia 2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami, pielęgniarka środowiska nauczania współpracuje z dyrektorem szkoły, nauczycielami oraz pedagogiem szkolnym, a także rodzicami uczniów. Współpraca ta polega na podejmowaniu wspólnych działań w zakresie edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia, z uwzględnieniem potrzeb zdrowotnych oraz rozpoznanych czynników ryzyka dla zdrowia uczniów danej szkoły, przy zachowaniu prawa do tajemnicy o stanie zdrowia konkretnych uczniów. Powyższe oznacza informowanie o wystąpieniu wszawicy oraz skali zjawiska w grupie dzieci bez podawania ich danych personalnych.