Stanowisko Pracy do Spraw Higieny Pracy
Przeciwdziałamy powstawaniu chorób zawodowych poprzez sprawowanie nadzoru nad higieniczno-sanitarnymi warunkami pracy, prowadzimy postępowania w sprawach dotyczących stwierdzania chorób zawodowych, nadzorujemy wprowadzenia do obrotu i stosowanie substancji chemicznych i ich mieszanin oraz wprowadzanie do obrotu produktów biobójczych i kosmetyków.
e-mail: sekretariat.psse.srodawlkp@sanepid.gov.pl
telefon: 61 286 70 90
Choroba Zawodowa
Za chorobę zawodową, zgodnie z art. 2351 Kodeksu pracy, uważa się chorobę wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy.
Wykaz chorób zawodowych jest załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych. Wykaz znajdziesz w materiałach do pobrania w zakładce Stanowisko Pracy do Spraw Higieny Pracy.
Jak rozpoznać chorobę zawodową u pracownika lub byłego pracownika?
Zgodnie z art. 2352 Kodeksu pracy, może nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym albo po zakończeniu pracy w takim narażeniu, pod warunkiem wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych.
Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej może dokonać:
- pracodawca,
- lekarz podmiotu właściwego do rozpoznania choroby zawodowej,
- pracownik lub były pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę, przy czym pracownik aktualnie zatrudniony zgłasza podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną,
- były pracownik zgłasza podejrzenie choroby zawodowej bezpośrednio do poniżej wymienionych organów.
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się:
- właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu,
- właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.
Ich właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, lub według krajowej siedziby pracodawcy, w przypadku gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tej siedzibie.
Formularz zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej znajdziesz w materiałach do pobrania. Właściwy państwowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej, wszczyna postępowanie.
Dla przedsiębiorcy/pracodawcy
Organy kontroli zawiadamiają przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia kontroli (art. 48 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców). W ramach nadzoru pracownicy inspekcji kontrolują pracodawców pod względem:
- zapewnienia profilaktycznej opieki lekarskiej nad pracownikami,
- oceny zdrowotnej warunków środowiska pracy,
- wykonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia (fizyczne, chemiczne, biologiczne) występujących w środowisku pracy, oceniając poziom narażenia zawodowego na stanowiskach pracy,
- prawidłowości prowadzenia rejestru czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowiskach pracy i kart pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, rejestrów czynników i procesów rakotwórczych,
- prawidłowości sporządzania oceny ryzyka zawodowego wynikającą z zagrożeń czynnikami szkodliwymi dla zdrowia,
- utrzymania należytego stanu sanitarno-higienicznego zakładów pracy,
- przeprowadzenia dochodzenia epidemiologicznego w przypadku podejrzenia choroby zawodowej u pracownika,
- poprawności składowania, magazynowania i oznakowania niebezpiecznych substancji/mieszanin chemicznych stosowanych w działalności zakładu uwzględniając zalecenia zawarte w karcie charakterystyki,
- zakazu wprowadzania do obrotu lub wytwarzania środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych.
Produkty kosmetyczne
Zgodnie z ustawą z dnia 4 października 2018 r. o produktach kosmetycznych podmioty wytwarzające produkty kosmetyczne są zobowiązane do złożenia wniosku do właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego o wpis do Wykazu Zakładów w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności.
Obowiązujące akty prawne i ogólne informacje o kosmetykach znajdziesz na stronie Głównego Inspektora Sanitarnego.
Chemikalia
W ramach przeprowadzanej kontroli u wprowadzającego substancję chemiczną lub mieszaninę do obrotu pracownicy inspekcji sprawdzają czy zostały dopełnione następujące obowiązki:
- rejestracja substancji (u producentów importerów)
- informowanie Inspektora do Spraw Substancji Chemicznych o mieszaninie niebezpiecznej lub mieszaninie stwarzającej zagrożenie, wytwarzanej lub sprowadzanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
- czy podmiot wprowadza do obrotu (lub stosuje) niebezpieczne/stwarzające zagrożenie substancje chemiczne (mieszaniny lub wyroby je zawierające) wymienione w Załączniku XVII rozporządzenia REACH, podlegające ograniczeniom lub zakazom i czy spełniają warunki ograniczenia
- czy podmiot wprowadza do obrotu (lub stosuje) substancje (czy też mieszaniny je zawierające) wymienione w Załączniku XIV Rozporządzenia REACH, podlegające procedurze udzielania zezwoleń
- czy podmiot wprowadza do obrotu substancje (samodzielnie bądź w mieszaninach) znajdujące się na liście kandydackiej do załącznika XIV
- sposób, miejsce przechowywania produktów chemicznych, stan techniczny opakowań.
- wymagania wynikające z w art. 221 § 1–3 Kodeksu pracy (odpowiednie oznakowanie, spis stosowanych produktów)
Więcej informacji o chemikaliach znajdziesz na stronie Głównego Inspektora Sanitarnego.
Projekt PARC
Projekt PARC – partnerstwo na rzecz oceny ryzyka związanego z chemikaliami (ang. Partnership for the Assessment of Risks from Chemicals, PARC) 2022 – 2029.
Projekt PARC ma na celu rozwój wdrażanie programu badawczego i działań innowacyjnych w zakresie konsolidacji i wzmocnienia europejskiego potencjału w dziedzinie oceny ryzyka chemicznego w celu ochrony zdrowia ludzi i środowiska. Projekt skierowany jest do zakładów pracy z sektora gospodarki odpadami (plastik i odpady elektryczne / elektroniczne).
W ramach ww. projektu w akredytowanych laboratoriach Unii Europejskiej będzie prowadzona analiza narażenie na blisko 100 substancji chemicznych, uznanych w EU jako substancje priorytetowe, a także będą prowadzone badania w zakresie określenia skutków tego narażenia tj. wpływu chemikaliów na zdrowie.
Jednym z partnerów projektu PARC jest SGGW – Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W ramach projektu w Pracowni Badania Metabolizmu Człowieka Instytutu Nauk o Żywieniu Człowieka SGGW będą realizowane badania z udziałem m.in. pracowników zajmujących się sortowaniem, demontażem, rozdrabnianiem, wstępnym przygotowaniem odpadów plastikowych lub elektronicznych, a także recyklingiem e-odpadów w celu ponownego użycia i odsprzedaży.
Więcej informacji o projekcie znajdziesz tutaj.
Zadania Stanowiska Pracy do Spraw Higieny Pracy:
-
Prowadzenie postępowania wyjaśniającego oraz dokumentacji w zakresie chorób zawodowych.
-
Nadzór nad zakładami pracy w zakresie warunków zdrowotnych środowiska pracy, a w szczególności zapobieganie powstawaniu chorób zawodowych i innych związanych z warunkami pracy.
-
Nadzór nad podmiotami gospodarczymi w zakresie wprowadzania do obrotu i stosowania:
-
substancji chemicznych i ich mieszanin,
-
produktów biobójczych i substancji czynnych,
-
prekursorów narkotyków kategorii 2 i 3,
-
środków ochrony roślin,
-
substancji powierzchniowo czynnych i detergentów.
-
Nadzór nad podmiotami gospodarczymi w zakresie:
-
występowania substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy,
-
występowania szkodliwych czynników biologicznych w środowisku pracy,
-
stosowania leków cytostatycznych w podmiotach wykonujących działalność leczniczą,
-
usuwania i zabezpieczania wyrobów zawierających azbest,
-
klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin chemicznych (CLP).
-
Nadzór nad zagadnieniami związanymi z rejestracją, oceną i udzielaniem zezwoleń dla substancji chemicznych (REACH).
- prowadzenie postępowania wyjaśniającego w ramach Wspólnotowego Systemu Szybkiego Powiadamiania o Produktach Niebezpiecznych (RAPEX) w odniesieniu do produktów kosmetycznych.
- współpraca z podmiotami gospodarczymi w ramach wdrażania przepisów dotyczących klasyfikacji, oznakowania oraz pakowania substancji i mieszanin chemicznych (CLP).
- prowadzenie postępowania w przypadku stwierdzenia wytwarzania lub wprowadzania do obrotu środków zastępczych.
- prowadzenie nadzoru, nad nowymi substancjami psychoaktywnymi, realizowanego w ramach kontroli spełniania obowiązków wynikających z przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.