14 listopada Światowy Dzień Cukrzycy
Światowy Dzień Cukrzycy został ustanowiony w 1991 r. przez Międzynarodową Federację Diabetologiczną oraz Światową Organizacją Zdrowia. Głównym celem akcji jest zwiększenie świadomości szerokich kręgów społeczeństwa odnośnie przyczyn, objawów, sposobu leczenia i powikłań związanych z cukrzycą. Światowy Dzień Cukrzycy przypomina, że liczba przypadków cukrzycy wzrasta i nadal będzie wzrastać, o ile nie zostaną podjęte natychmiastowe działania prewencyjne.
Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna wynikająca z zaburzonego wydzielania lub działania insuliny - hormonu produkowanego przez trzustkę.
Najważniejsze przyczyny cukrzycy:
- złe nawyki żywieniowe
- nadwaga i otyłość
- nadciśnienie tętnicze
- stres
- zespół Cushinga
- mała ilość snu
- czynniki genetyczne
Jeśli w rodzinie zdarzały się przypadki zachorowań na cukrzycę należy zachować szczególną czujność, automatycznie zwiększa się ryzyko cukrzycy. Czynnikiem ryzyka jest także płeć i wiek - ryzyko cukrzycy rośnie wraz z wiekiem i u kobiet, i u mężczyzn, natomiast kobiety są bardziej narażone na cukrzycę typu 2.
Każdy przypadek cukrzycy powinien być diagnozowany i leczony. Osoby z cukrzycą nie są bezradne wobec tej choroby, przestrzegając przyjmowania zalecanych leków, systematycznych badań i prowadząc zdrowy tryb życia mogą nauczyć się żyć i powstrzymywać jej rozwój.
Przykazania dla cukrzyka:
- Naucz się odróżniać sygnały, jakie daje ci organizm. Wzmożone pragnienie, nadmierna senność, zmęczenie, problem z widzeniem, napady głodu, częste oddawanie moczu, gwałtowne pocenie się, nudności, przyspieszone bicie serca mogą być objawem, że grozi ci przecukrzenie lub niedocukrzenie. Pierwsze prowadzi do zapaści lub ataku serca, drugie do utraty przytomności i śpiączki
- kontroluj poziom cukru przed jedzeniem lub podaniem insuliny lub 1,5 do 2 godzin po jedzeniu. Sprawdzaj go za pomocą glukometru lub tzw. ciągłego monitoringu glikemii (CGM). Pierwsza metoda jest tańsza, druga pozwala uniknąć częstego nakłuwania palców
- przestrzegaj dokładnie zaleceń lekarza dotyczących brania leków czy podawania insuliny
- informuj każdego lekarza, u którego się leczysz, że jesteś cukrzykiem i jakie leki bierzesz. Pamiętaj, że niektóre leki podwyższają zapotrzebowanie na insulinę (np. leki hormonalne)
- utrzymuj dietę, którą ustalisz z lekarzem. Nie pij alkoholu, wyeliminuj cukier z diety
- ruszaj się, uprawiaj sport. Ruch dobrze wpływa na wrażliwość organizmu na insulinę, na poziom cukru we krwi, na metabolizm, stany depresyjne, powoduje utratę masy ciała. Dlatego stanowi podstawowy element terapii w cukrzycy. Ale to, jak ćwiczysz, też trzeba omówić z lekarzem, bo niektóre formy wysiłku mogą Ci zaszkodzić. Trenuj bezpiecznie, by nie doszło do gwałtownego spadku cukru – hipoglikemii (niedocukrzenia)
- bardzo ważna jest higiena. Kiedy krew jest słodka, nawet drobna ranka może się długo goić.
Cukrzyca niszczy naczynia krwionośne i nerwy, w efekcie z biegiem czasu może powodować powikłania i kolejne choroby:
- cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa). Jej pierwszym objawem jest występowanie białka w moczu. Potem białka jest coraz więcej, nerki coraz gorzej działają, w końcu potrzebne są dializy, a nawet przeszczep
- retinopatia cukrzycowa, czyli zmiany w siatkówce oka, które prowadzą do zaćmy (zmętnienia soczewki), jaskry (uszkodzenia nerwu wzrokowego), a w konsekwencji do ślepoty. Problemy ze wzrokiem pojawiają się u co trzeciej osoby z cukrzycą
- neuropatie cukrzycowe, czyli uszkodzenia włókien nerwowych. Pacjent odczuwa mrowienia, drętwienie, traci czucie w kończynach. Neuropatia autonomicznego układu nerwowego powoduje problemy z trawieniem, pracą serca, a także powoduje impotencję
- uszkodzenia dużych naczyń krwionośnych i układu krążenia powodują chorobę niedokrwienną mięśnia sercowego, zawał (którego organizm nie sygnalizuje bólem), udary. Choroby układu sercowo-naczyniowego są głównymi przyczynami śmierci oraz niepełnosprawności osób chorych na cukrzycę
- gorsze gojenie się ran
- pojawienie się zespołu stopy cukrzycowej. W stopach na skutek uszkodzenia nerwów dochodzi do zaburzenia i utraty czucia dotyku, bólu i temperatury. Uszkodzenia naczyń krwionośnych powodują, że stopa staje się bardzo sucha, a skóra na niej łatwo pęka do krwi. Brak czucia skutkuje licznymi drobnymi urazami, rany się nie goją, pojawia się owrzodzenie, w końcu może być konieczna amputacja
- gorsza odporność (ciągłe zapadanie na rozmaite choroby)
- zaburzenia gospodarki tłuszczowej organizmu
- choroby przyzębia (stany zapalne dziąseł)
- Depresja cukrzyka. Depresja – może być i skutkiem, i przyczyną cukrzycy. Zwiększa dwukrotnie ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II. Choruje na nią ok. 30% cukrzyków. Depresja powoduje, że chorzy mają większe problemy z kontrolą choroby, stosowaniem się do zaleceń dotyczących diety i trybu życia.
Źródło: https://pacjent.gov.pl/jak-zyc-z-choroba/jak-zyc-z-cukrzyca