Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Staszowie

31 maja 2023 Światowy Dzień bez Tytoniu pod hasłem: „Potrzebujemy żywności, nie tytoniu”

  Od 1987r ustanowiony  przez Światową Organizację Zdrowia  Światowy Dzień bez Tytoniu ma zwracać uwagę świata na epidemię palenia tytoniu oraz możliwość uniknięcia chorób i zgonów, które wywołuje palenie tytoniu. Co roku pod innym hasłem opinia publiczna  informowana jest o niebezpieczeństwach związanych z używaniem tytoniu, praktykach biznesowych firm tytoniowych, działaniach WHO w walce z epidemią tytoniową oraz o tym, jak ludzie na całym świecie mogą domagać się prawa do zdrowia oraz ochrony przyszłych pokoleń.

Cele tegorocznej kampanii

1. Mobilizowanie rządów do zaprzestania dopłat do uprawy tytoniu i wykorzystania oszczędności na programy zastępowania upraw, które wspierają rolników w zmianie i poprawie bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia.
2. Podnoszenie świadomości w społecznościach uprawiających tytoń na temat korzyści płynących z odejścia od tytoniu i uprawy zrównoważonych upraw;
3. Wspieranie wysiłków na rzecz zwalczania pustynnienia i degradacji środowiska poprzez ograniczenie upraw tytoniu;

Podejmowane działania w ramach  Światowego Dnia bez Tytoniu 2023 mają pokazać konsekwencje uprawy tytoniu dla zdrowia rolników, planety i wszystkich ludzi oraz kryzysu żywnościowego.

W jaki sposób uprawa tytoniu szkodzi zdrowiu rolników i ich rodzin?

• Choroba zielonego tytoniu. Aż 1 na 4 plantatorów tytoniu jest dotknięty chorobą zielonego tytoniu, zatruciem nikotyną. Choroba jest powodowana przez nikotynę wchłanianą przez skórę podczas dotykania liści tytoniu. Objawy obejmują nudności, wymioty, zawroty głowy, bóle głowy, zwiększone pocenie się, dreszcze, ból brzucha, biegunkę, osłabienie, duszność i inne.
• Narażenie na ciężkie chemikalia i nikotynę. Rolnicy uprawiający tytoń są codziennie narażeni na kontakt z pyłem tytoniowym i chemicznymi pestycydami. Rolnik uprawiający tytoń, który sadzi, uprawia i zbiera tytoń, może wchłonąć nikotynę odpowiadającą 50 papierosom dziennie. Ponadto hodowcy tytoniu często przenoszą szkodliwe substancje do domu na swoich ciałach, ubraniach lub butach, co prowadzi do wtórnego narażenia ich rodzin, zwłaszcza dzieci.
• Przewlekłe choroby płuc. Hodowcy tytoniu wdychają również duże ilości dymu tytoniowego podczas procesu peklowania, co zwiększa ryzyko przewlekłych chorób płuc i innych problemów zdrowotnych.
• Szczególnie narażone populacje. Kobiety i dzieci są często głównymi pracownikami zatrudnionymi przy produkcji tytoniu i dlatego są bardziej narażone na zagrożenia zdrowotne związane z kontaktem z zielonymi liśćmi tytoniu i ciężkimi chemikaliami, a także na dym tytoniowy podczas procesu peklowania. Szczególnie narażone są dzieci, ze względu na niską masę ciała w stosunku do proporcji nikotyny wchłanianej przez ich skórę. Kobiety w ciąży są bardziej narażone na poronienie. Osoby skręcające ręcznie papierosy, zwłaszcza kobiety i dzieci, są narażone na pył tytoniowy, który wdychają podczas przechowywania tytoniu w domu i jego skręcania, co powoduje choroby układu oddechowego i inne problemy zdrowotne.

 

W jaki sposób uprawa tytoniu szkodzi środowisku?

• Intensywne stosowanie pestycydów. Uprawa tytoniu wymaga dużych zasobów i stosowania pestycydów oraz nawozów sztucznych, które przyczyniają się do degradacji gleby. Te chemikalia przedostają się do środowiska wodnego, zanieczyszczając jeziora, rzeki i wodę pitną..
• Wylesianie. Uprawa tytoniu odpowiada za około 5% całkowitego wylesiania, dodatkowo przyczyniając się do emisji CO2 i zmian klimatycznych. Aby zrobić miejsce pod uprawę tytoniu, należy wyciąć drzewa i wykarczować ziemię. Do wyprodukowania 300 papierosów potrzeba mniej więcej jednego drzewa. Prowadzi to do pustynnienia i głodu, ponieważ w niektórych regionach brakuje żyznych gruntów pod uprawę żywności. Każdego roku oczyszcza się około 200 000 hektarów (ha) gruntów pod uprawę tytoniu i peklowanie, co odpowiada prawie połowie powierzchni Republiki Zielonego Przylądka (403 000 ha).
• Utrata różnorodności biologicznej. Uprawa tytoniu przyczynia się do fragmentacji siedlisk, co może osłabiać ekosystemy i przyczyniać się do utraty różnorodności biologicznej. Jest to również związane z degradacją gruntów lub pustynnieniem w postaci erozji gleby, zmniejszonej żyzności i produktywności gleby oraz zakłóceniem cykli wodnych. Wymywanie chemikaliów do pobliskich źródeł wody zabija ryby i wpływa na ludzi i zwierzęta, w tym bydło, które mają dostęp do tych wód.

 

W jaki sposób uprawa tytoniu zagraża bezpieczeństwu żywnościowemu i żywieniu?

• Niedobór gruntów dobrej jakości. Wysokiej jakości grunty są coraz częściej wykorzystywane do uprawy tytoniu w krajach o niskich i średnich dochodach, zmniejszając ilość gruntów, które można by wykorzystać pod uprawy w celu wyżywienia ludzi.
• Ograniczony wybór alternatywnych upraw ze względu na brak rządowego wsparcia na rzecz odejścia od uprawy tytoniu.
• Degradacja gleby. Tytoń jako roślina i chemikalia wymagane do jej uprawy degradują glebę, a uprawa międzyplonowa – praktyka uprawy dwóch lub więcej upraw w bliskim sąsiedztwie – jest wyzwaniem, ponieważ gleba jest pozbawiona niezbędnych składników odżywczych dla produktywnego rolnictwa.

W 2023r WHO wzywa rządy i decydentów do zaprzestania dopłat do uprawy tytoniu i opracowania odpowiednich przepisów, prowadzenia odpowiedniej polityki i strategii które umożliwiłyby rolnikom uprawiającym obecnie tytoń do zmiany upraw na rośliny spożywcze, które zapewnią im i ich rodzinom lepsze życie, a świat uchronią przed kryzysem żywnościowym.

 

Źródła: