Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Staszowie

Co roku 1 grudnia  WHO, UNAIDS i inne organizacje międzynarodowe prowadzą szerokie działania i akcje na rzecz szerzenia profilaktyki HIV/AIDS oraz zwrócenia uwagi międzynarodowej na nierównomierny dostęp wszystkich ludzi do diagnozowania, leczenia i pomocy w przypadku zakażenia HIV.

Kluczowe fakty WHO dotyczące epidemii HIV/AIDS na świecie:

• Aby osiągnąć nowe proponowane globalne cele 95–95–95 wyznaczone przez UNAIDS na rok 2030 oznaczające, że  95% osób żyjących z HIV na świecie powinno znać swój status, że 95% osób, które znają swój status HIV-pozytywny, ma dostęp do leczenia i że 95% osób poddawanych leczeniu ma stłumione miano wirusa należy podwoić wysiłki. HIV nadal stanowi poważny globalny problem zdrowia publicznego, ponieważ do tej pory pochłonął 40,1 miliona [33,6–48,6 miliona] istnień ludzkich.

• W 2021 r. 650 000 [510 000–860 000] osób zmarło z przyczyn związanych z HIV, a 1,5 miliona [1,1–2,0 mln] osób zaraziło się wirusem HIV.
• Nie ma lekarstwa na zakażenie wirusem HIV. Jednak wraz z rosnącym dostępem do skutecznej profilaktyki, diagnostyki, leczenia i opieki nad HIV, w tym zakażeń oportunistycznych, zakażenie HIV stało się możliwą do opanowania przewlekłą chorobą, umożliwiającą osobom żyjącym z HIV prowadzenie długiego i zdrowego życia.
• Szacuje się, że pod koniec 2021 r. żyło z HIV 38,4 mln [33,9–43,8 mln] osób, z czego dwie trzecie (25,6 mln) mieszka w regionie afrykańskim WHO.

Ludzki wirus niedoboru odporności (HIV) atakuje układ odpornościowy i osłabia obronę organizmu przed wieloma infekcjami i niektórymi rodzajami raka. Najbardziej zaawansowanym stadium zakażenia wirusem HIV jest zespół nabytego niedoboru odporności -AIDS, który może rozwinąć się przez wiele lat, jeśli nie jest leczony i prowadzi do rozwoju wielu infekcji i niektórych nowotworów z którymi osoby ze zdrowym układem odpornościowym mogą łatwiej walczyć.

HIV jest przenoszony poprzez wymianę różnych płynów ustrojowych zakażonych osób, takich jak krew, mleko matki, nasienie i wydzieliny z pochwy. HIV może również zostać przeniesiony z matki na dziecko podczas ciąży i porodu. Osoby mogą zmniejszyć ryzyko zakażenia wirusem HIV, ograniczając ekspozycję na czynniki ryzyka. Kluczowe podejście WHO do profilaktyki HIV, obejmuje:

• używanie prezerwatyw dla mężczyzn i kobiet;
• zapobieganie, testowanie i poradnictwo w zakresie HIV i chorób przenoszonych drogą płciową;
• dobrowolne medyczne obrzezanie mężczyzn (VMMC);
• stosowanie leków antyretrowirusowych (ARV) w profilaktyce (doustne PrEP i produkty o przedłużonym działaniu), krążek dopochwowy z dapiwiryną i kabotegrawir o przedłużonym działaniu we wstrzyknięciach;
• redukcja szkód dla osób używających narkotyków iniekcyjnie;
• eliminacja przenoszenia wirusa HIV z matki na dziecko (MTCT).

HIV diagnozowany jest za pomocą szybkich testów diagnostycznych. Jak podkreśla WHO dostęp do diagnostyki i wczesnego leczenie oraz  wsparcie w kontynuacji leczenia ma kluczowe znaczenie nie tylko dla poprawy stanu zdrowia osób z HIV, ale także dla zapobiegania przenoszeniu wirusa HIV.

Do tej pory nie ma lekarstwa na HIV, ale zakażenie można  opanować za pomocą schematów leczenia składających się z kombinacji leków przeciwretrowirusowych -ARV hamujących replikację wirusa i umożliwiających regenerację układu odpornościowego jednostki w celu wzmocnienia i odzyskania zdolności do zwalczania infekcji oportunistycznych i niektórych nowotworów.

WHO od 2016 roku zaleca leczenie wszystkic: aby wszystkie osoby żyjące z HIV miały dostęp do ART przez całe życie, w tym dzieci, młodzież, dorośli oraz kobiety w ciąży i karmiące piersią, niezależnie od stanu klinicznego lub liczby komórek CD4. 

Do czerwca 2022 roku 189 krajów przyjęło już to zalecenie, obejmujące 99% wszystkich osób żyjących z HIV na całym świecie. Oprócz strategii „ Lecz wszystko ”, WHO zaleca szybkie rozpoczęcie ART wszystkim osobom żyjącym z HIV, w tym zaoferowanie ART w tym samym dniu co diagnoza wśród tych, którzy są gotowi do rozpoczęcia leczenia. Do czerwca 2022 r. 97 krajów zgłosiło przyjęcie tej polityki, a prawie dwie trzecie z nich zgłosiło wdrożenie w całym kraju. W 2021 r. na całym świecie 28,7  mln osób żyjących z HIV otrzymywało ART. Globalny zasięg ART wyniósł 75% [66–85%] w 2021 r. Potrzebne są jednak dalsze wysiłki w celu zwiększenia skali leczenia, zwłaszcza dzieci i młodzieży. Tylko 52% [42–65%] dzieci (w wieku 0–14 lat) otrzymywało ART pod koniec 2021 r.

 

Źródło: https://www-who-int.translate.goog/campaigns/world-aids-day/