Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Suwałkach

Poliomyelitis, nagminne porażenie dziecięce, ostra wirusowa choroba zakaźna wywoływana przez trzy typy poliowirusów. Zakażenia poliowirusami wywołują różnorodne objawy kliniczne, od zakażeń bezobjawowych, poronnych, postaci oponowych, do ciężkich zachorowań porażennych. Najczęściej przebieg zakażenia jest bezobjawowy lub poronny pod postacią choroby o niecharakterystycznym przebiegu, z gorączką, bólami głowy o objawami żołądkowo- jelitowymi. Niekiedy zakażenie przebiega w postaci zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. W jednym na kilkaset przypadków zakażenia występuje postać porażenna. Wiotkie porażenia obejmują poszczególne grupy mięśni kończyn lub tułowia. Prażenia te są przeważnie niesymetryczne, ale występują również porażenia obu kończyn górnych lub dolnych, czasem obejmują 4 kończyny i niektóre mięsnie tułowia. Porażenia narastają w ciągu pierwszych kilku dni i towarzyszy im gorączka. Niedowłady mają charakter trwały, chociaż po kilku tygodniach lub miesiącach mogą cofać się w różnym stopniu. Postać bezporażeniowa nie prowadzi do zgonu, wśród chorych z porażenną postacią śmiertelność wynosi 2 do 10%, wzrastając z wiekiem chorych.

Źródłem zakażenia jest człowiek zakażony bezobjawowo, rzadziej chory. Zakażenie szerzy się drogą pokarmową i kropelkową przez bliską styczność z zakażonym człowiekiem, a także przez przedmioty zanieczyszczone wydzieliną z gardła lub kałem. Mimo, że poliowirusy są wydalane dłużej i w większej ilości z kałem niż w wydzielinie z gardła, w dobrych warunkach higienicznych szerzenia zakażeń drogą kropelkowa jest częstsze niż przez przewód pokarmowy. Pewną rolę jako mechaniczni przenosiciele wirusa, np. na żywność, mogą odegrać muchy, również woda pitna zanieczyszczona ściekami komunalnymi i woda w basenach kąpielowych może mieć znaczenie w szerzeniu zakażeń.

Nie istnieje specyficzne leczenie poliomyelitis. Można natomiast skutecznie zapobiegać chorobie poprzez szczepienia ochronne. Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych wszystkim dzieciom podawane są cztery dawki szczepionki inaktywowanej (IPV) przeciwko poliomyelitis. Szczepienie podstawowe szczepionką obejmuje podanie trzech dawek:  w 3–4 miesiącu życia, 5–6 miesiącu życia oraz w 16–18 miesiącu życia. Czwarta przypominająca dawka podawana jest w 6 roku życia.

Szczepienia zalecane wykonuje się:
•    osobom planującym pobyt w regionie występowania zagrożenia zakażeniem wirusem OSTREGO NAGMINNEGO PORAŻENIA DZIECIĘCEGO (POLIOMYELITIS);
•    osobom powyżej 19. roku życia nieszczepionym przeciw OSTREMU NAGMINNEMU PORAŻENIU DZIECIĘCEMU (POLIOMYELITIS) w ramach szczepień obowiązkowych.

Źródło: „Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka.” Red. W.Magdzik, D.Naruszewicz-Lesiuk, A. Zieliński