Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Suwałkach

W dniu 26 lipca 2024 r. w Dzienniku Ustaw pod pozycją 1126 opublikowano nowe rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2024 r. w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksyczym w środowisku pracy, które zgodnie z § 17 ww. rozporządzenia weszło w życie w dniu 28 lipca 2024 r.
Rozporządzenie w zakresie swojej regulacji obejmuje, oprócz dotychczasowych rozwiązań, dodatkowo ochroną pracowników pracujących w narażeniu na działanie substancji o działaniu reprotoksycznym, a tym samym dokonuje wdrożenia postanowień dyrektywy 2022/431 Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 9 marca 2022 r. zmieniającej dyrektywę 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy.
Ponadto ww. rozporządzenie wprowadza:
- definicje substancji reprotoksycznej, nieprogowej substancji reprotoksycznej oraz progowej substancji reprotoksycznej;
- kontrolę zdrowia związaną z oceną indywidualną pracownika w celu określenia stanu
jego zdrowia w związku z narażeniem na działanie określonych czynników rakotwórczych, mutagenów lub substancji reprotoksycznych podczas pracy.
Substancja o działaniu reprotoksycznym czyli:
 substancja chemiczna lub mieszanina, która spełnia kryteria klasyfikacji jako działająca szkodliwie na rozrodczość kategorii 1A lub 1B zgodnie z załącznikiem I do rozporządzenia nr 1272/2008
•    nieprogowa substancja reprotoksyczna - substancja reprotoksyczną, dla której nie istnieje bezpieczny poziom narażenia zdrowia pracowników i którą określono jako taką w przepisach wydanych na podstawie art. 228 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, zwanej dalej "Kodeksem pracy"
•    progowa substancja reprotoksyczna - substancja reprotoksyczna, dla której istnieje bezpieczny poziom narażenia, poniżej którego nie występuje zagrożenie dla zdrowia pracowników, i którą określono jako taką w przepisach wydanych na podstawie art. 228 § 3 Kodeksu pracy.
Substancje reprotoksyczne mogą mieć poważne i nieodwracalne skutki dla zdrowia pracowników i ich potomstwa. Pracownicy pracujący w kontakcie z substancjami reprotoksycznymi są zatrudnieni przede wszystkim przy produkcji i stosowaniu pestycydów, produkcji i przetwórstwie tworzyw sztucznych, w przemyśle gumowym, farmaceutycznym, metalurgicznym, kosmetycznym, w budownictwie, a także w placówkach ochrony zdrowia i warsztatach samochodowych, w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych. W związku z dużą populacją pracowników narażonych na działanie tych substancji ograniczenie narażenia zawodowego na nie jest niezwykle ważne.
Dlatego należy chronić pracowników przed substancjami o takim działaniu.
Działanie reprotoksyczne wykazują głównie następujące substancje:
•    metale i/lub ich związki (ołów, kadm, chrom, nikiel, kobalt, rtęć, metylortęć),
•    związki boru (tritlenek diboru, kwas borowy, borany),
•    tlenek węgla,
•    niektóre pestycydy i biocydy,
•    ftalany,
•     rozpuszczalniki organiczne (np. etanol, 2-metoksyetanol,2-etoksyetanol),
•    formamid,
•    n-metylopirolidon,
•    n- etylopirolidon,
•    imidazol i jego pochodne (np. 4-metyloimidazol),
•    dimetyloformamid.

Prace w narażeniu na substancje lub mieszaniny o działaniu szkodliwym na rozrodczość oraz szkodliwie oddziałujące na dzieci karmione piersią są wzbronione dla kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią oraz dla młodocianych.