Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby (WZW)
28.07.2023
Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby (WZW) jest obchodzony co roku 28 lipca w celu zwiększenia świadomości na temat wirusowego zapalenia wątroby – zakaźnej choroby wątroby, której może towarzyszyć wiele problemów zdrowotnych, także poważnych, w tym nowotwór wątroby.
Istnieje pięć głównych szczepów wirusa zapalenia wątroby – A, B, C, D i E.
Do zakażenia wirusami WZW A, D i E dochodzi poprzez spożycie skażonej żywności lub wody lub przez bezpośredni kontakt z osobą zakaźną. Taka sytuacja dotyczy krajów z niskimi warunkami sanitarnymi. W krajach rozwiniętych, gdzie ryzyko przeniesienia zakażenia drogą pokarmową jest niskie.
Największy problem globalnie nadal jednak stanowią wirusowe zapalenia wątroby typu B i C, które łącznie na całym świecie są najczęstszą przyczyną zgonów (co roku umiera z tego powodu 1,3 miliona osób). W przypadku WZW B dostępna jest szczepionka, która skutecznie chroni przed zachorowaniem. Natomiast leki przeciwwirusowe dedykowane WZW C mogą wyleczyć obecnie ponad 95% osób z tym zakażeniem.
WZW B i C mogą przebiegać w postaci ostrej lub przewlekłej. Ze względu na wieloletni bezobjawowy przebieg zakażenia wirusem WZW C, chorobę określono mianem „wirusowej bomby zegarowej” lub „cichej epidemii”. Osoba zakażona i niezdiagnozowana nie ma świadomości o swojej chorobie i o tym, że może zakażać inne osoby.
Wirusy WZW B i C przenoszą się poprzez krew, najczęstszą formą narażenia są:
- kontakt z zakażonymi, niejałowymi narzędziami i sprzętem używanymi podczas zabiegów medycznych oraz tymi stosowanych do zabiegów fryzjerskich, kosmetycznych czy tatuażu (np. cążki, nożyczki oraz inne ostre narzędzia do pielęgnacji paznokci rąk i stóp, pęsety, kolczyki, itp.),
- zażywanie narkotyków dożylnych i stosowanie niebezpiecznych praktyk związanych z wstrzyknięciami (np. używanie wspólnych niesterylnych narzędzi),
- niebezpieczne i niezabezpieczone praktyki seksualne, które prowadzą do kontaktu z krwią.
Leczenie
Czas i sposób leczenia jest tu uzależniony zarówno od typu wirusa, który spowodował chorobę, a także czasu, który upłynął od momentu zakażenia.
- W WZW typu B nie ma leczenia przyczynowego. W przypadkach o cięższym przebiegu lub w przypadku wystąpienia powikłań, wskazana jest hospitalizacja. Celem postępowania leczniczego jest utrzymanie odpowiedniego nawodnienia i stanu odżywienia. Zaleca się odpoczynek oraz dietę łatwo strawną z ograniczeniem tłuszczów. Przez pierwsze pół roku leczenia konieczna jest abstynencja alkoholowa. Po upływie 6 miesięcy, alkohol należy znacznie ograniczać, przynajmniej przez rok. W miarę możliwości w okresie ostrym i w czasie rekonwalescencji powinno się unikać leków metabolizowanych w wątrobie.
- Leczenie WZW C opiera się na leczeniu farmakologicznym oraz niefarmakologicznym. Dobór terapii oraz leków uzależniony jest od wielu czynników, m.in. genotypu HCV, stopnia zwłóknienia wątroby, chorób współistniejących, jak również dostępności terapii refundowanej. Jednym z ważniejszych zaleceń co do zmiany w codziennym życiu jest zaprzestanie spożywania alkoholu.
- Leczenie WZW A polega przede wszystkim na zapewnieniu odpowiedniego odżywienia oraz nawodnienia chorego. W cięższych przypadkach, bądź też gdy występują powikłania może być konieczna hospitalizacja. W większości przypadków wystarczające jest jednak leczenie ambulatoryjne. Zaleca się ograniczenie aktywności fizycznej w ostrej fazie choroby. Dodatkowo, należy zadbać o zapewnienie właściwej podaży energetycznej. W przypadku, gdy występują nasilone wymioty, konieczne jest zadbanie o właściwe nawodnienie i unikanie odwodnienia. Ważnym elementem terapii jest również unikanie alkoholu przez pierwszych 6 miesięcy oraz znaczne ograniczenie jego spożywania do roku od wystąpienia objawów.
Przydatne linki:
https://www.youtube.com/watch?v=BhrQGLi-Qn0
https://www.youtube.com/watch?v=fJJqe3uT6os
https://www.youtube.com/watch?v=S1OIDa0h2-g
https://www.youtube.com/watch?v=Qvz7KeVoD6I