Dzień walki z HCV
01.10.2023
W dniu 1 października przypada na Świecie Międzynarodowy Dzień Walki z Wirusowym Zapaleniem Wątroby typu C (WZW C). Wirusowe zapalenie wątroby typu C zostało uznane przez Światową Organizację Zdrowia za jedno z największych światowych zagrożeń epidemicznych. Jest to choroba zakaźna wywołana przez wirus zapalenia wątroby typu „C” nazywana cichym zabójcą, gdyż zakażenie przebiega z niewielkimi objawami podobnymi do grypy (np. bóle mięśni i stawów, zmęczenie, apatia, depresja) lub bezobjawowo. Źródłem zakażenia jest kontakt z krwią osoby zakażonej wskutek przerwania ciągłości tkanek. Wirus HCV po wniknięciu do organizmu człowieka przedostaje się poprzez krew do hepatocytów. Przykłady dróg zakażeń to: zastrzyki, pobieranie krwi, zabiegi chirurgiczne, transfuzja krwi, zabiegi stomatologiczne, zabiegi kosmetyczne (manicure, pedicure, piercing), salony tatuażu (wykonywanie tatuażu), wizyty u fryzjera. Osoby wykonujące zabiegi medyczne i kosmetyczne, zobligowane są do mycia rąk, używania rękawic jednorazowych do każdego zabiegu oraz do odpowiedniej dezynfekcji powierzchni, które uległy skażeniu.
Współczesna medycyna daje szansę na wyleczenie 98%-99% chorych. Stosunkowo niedawno opracowane leki bezpośrednio działające na wirusy (DAA) stanowiły przełom w leczeniu w odniesieniu do wcześniej stosowanej terapii interferonowej. Są nie tylko znacznie skuteczniejsze, ale też nie mają tylu działań niepożądanych, terapia jest krótsza i lepiej tolerowalna przez pacjentów. Obecnie celem leczenia jest wyleczenie zakażenia HCV, co w konsekwencji zapobiega powikłaniom wątrobowym i pozawątrobowym wzw C, a także dalszej transmisji wirusa.
Skuteczność leczenia jest nieco tylko niższa w przypadku zaawansowanego zwłóknienia, nieskutecznego leczenia zakażenia w przeszłości oraz genotypów 3 i 4. Nowoczesne leczenie polega na przyjmowaniu tabletek i trwa 8-12 tygodni do 24 tygodni. Plan leczenia dobiera indywidualnie specjalista. Osoby, u których rozpoznano WZW C, powinny udać się po poradę do lekarza chorób zakaźnych (ze skierowaniem od lekarza rodzinnego).
Najważniejsza jest prewencja!!
Należy zwracać szczególną uwagę na przestrzeganie w placówkach medycznych i pozamedycznych (gabinetach kosmetycznych, salonach tatuażu) procedur zapobiegających zakażeniom, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zasady bezpiecznych iniekcji w tym używanie jałowego sprzętu jednorazowego użytku i właściwe postępowanie z opakowaniami wielodawkowymi, zachowanie zasad aseptyki (otwieranie sprzętu jałowego bezpośrednio przed zabiegiem, mycie rąk i używanie rękawic jednorazowych zmienianych do każdego zabiegu, rozdzielenie obszaru przygotowania leków od obszaru przechowywania zużytego sprzętu), właściwa sterylizacja narzędzi wielokrotnego użytku, odpowiednie postępowanie ze zużytym sprzętem, odpowiednia dezynfekcja powierzchni, które uległy skażeniu materiałem biologicznym.
Szybkie wykrywanie i skuteczne leczenie osób zakażonych zapobiega zakażaniu kolejnych osób i jest również uznawane za formę profilaktyki. W przypadku grupy osób przyjmujących narkotyki, ograniczenie szerzenia się HCV można uzyskać poprzez zmniejszenie częstości przyjmowania narkotyku we wstrzyknięciach, stosowanie jałowego, jednorazowego sprzętu do wstrzyknięć (niedzielenie się nim) i leczenie osób już zakażonych. Takie efekty dają szeroko stosowane programy redukcji szkód, obejmujące leczenie substytucyjne uzależnienia od opiatów, programy zwiększające dostępność sterylnego sprzętu do wstrzyknięć, edukację i możliwość badania w kierunku chorób zakaźnych przenoszonych przez krew (w tym HCV).
Profilaktyka?
Na chwilę obecną nie ma szczepień przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu C (WZW C). Prace nadal trwają…