Europejski Tydzień Walki z Rakiem Macicy
22.01.2024
Jak podaje NFZ, według najnowszego raportu GUS, każdego dnia 10 Polek słyszy diagnozę: rak szyjki macicy. Połowa z nich przegrywa walkę z chorobą z powodu zbyt późnego wykrycia.
Europejski Tydzień Walki z Rakiem Szyjki Macicy (22-28 stycznia 2024), to inicjatywa, która ma na celu podkreślanie szczególnej roli badań profilaktycznych, które mogą uchronić przed diagnozą nowotworową, a nawet uratować życie wielu kobiet.
Według najnowszego raportu GUS 13% Polek nigdy nie wykonywało cytologii.
Rak szyjki macicy to nowotwór złośliwy, który nie jest uwarunkowany genetycznie. Każda kobieta może być narażona na zachorowanie. Główną przyczyną raka szyjki macicy jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), szczególnie typami 16 i 18. Nie wszystkie zakażenia HPV prowadzą do raka szyjki macicy, ale długotrwałe zakażenia mogą zwiększać ryzyko rozwoju tej choroby.
Objawy raka szyjki macicy mogą obejmować:
- krwawienie po stosunku płciowym,
- nietypowe krwawienie po menopauzie,
- nietypowe upławy, zwłaszcza z krwią,
- ból podczas stosunku płciowego,
- ból w dolnej części brzucha lub miednicy.
Wczesne stadia raka szyjki macicy mogą być często bezobjawowe, dlatego regularne badania cytologiczne są kluczowe dla wczesnego wykrywania i leczenia tej choroby. Cytologia pozwala na identyfikację wczesnych zmian komórkowych, które mogą prowadzić do raka, co umożliwia podjęcie skutecznych interwencji przed zaawansowanym etapem choroby. Obecnie w Polsce z bezpłatnej cytologii mogą skorzystać kobiety między 25 a 64 rokiem życia. Refundacja przypada raz na 3 lata, a dla kobiet z grupy ryzyka raz na 12 miesięcy.
Leczenie raka szyjki macicy może obejmować chirurgię, radioterapię, chemioterapię lub terapie ukierunkowane molekularnie, w zależności od stadium choroby i jej charakterystyki.
Regularne szczepienia przeciwko HPV są ważnym środkiem zapobiegawczym, ponieważ mogą pomóc w uniknięciu zakażenia wirusem, który jest głównym czynnikiem ryzyka raka szyjki macicy. Powszechny program bezpłatnych szczepień przeciw HPV jest skierowany do dziewcząt i chłopców w wieku 12 i 13 lat. Szczepienia obejmują podanie dwóch dawek w odstępach 6 – 12 miesięcy.
Europejski Tydzień Walki z Rakiem Szyjki Macicy to dobra okazja, aby edukować i promować szczepienia przeciw HPV, które należą do działań profilaktycznych. Mają one na celu ochronę przed chorobami wywołanymi przez wirus brodawczaka ludzkiego, które mogą prowadzić do rozwoju stanów przednowotworowych i nowotworów takich jak: rak szyjki macicy, rak pochwy, rak odbytu, rak prącia czy brodawek narządów płciowych. Szczepienia przeciwko HPV są szczepieniami zalecanymi dla każdego dziecka po ukończeniu 9 lat. Szczepienia przeciw HPV dla dziewcząt i chłopców w wieku 12 i 13 lat podawane są w dwóch dawkach – do wyboru są dwa rodzaje szczepionek: 2-walentana szczepionka Cervarix oraz 9-walentna szczepionka Gardasil 9. Należy dodać, że od 1 czerwca 2023 roku program został rozszerzony - 2-walentna szczepionka przeciw HPV jest dostępna dla wszystkich dzieci od 9 do 18 roku życia.