Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Szczecinku

Męskie zdrowie w Polsce i Europie - 12 faktów o zdrowiu mężczyzn

Męskie zdrowie z roku na rok wygląda coraz lepiej. Obecnie długość życia Panów jest wyższa niż kiedykolwiek. Mimo że mężczyźni wydają się fizycznie silniejsi od kobiet, ich stan zdrowia nie powinien być bagatelizowany. W Europie szacuje się, że zachorowalność mężczyzn na nadciśnienie tętnicze jest większa niż u kobiet, a jednocześnie niechętnie korzystają oni z opieki zdrowotnej. Udało się zidentyfikować szereg czynników ryzyka, nad którymi można popracować, by sprzyjać uzyskaniu wydłużenia długości życia w zdrowiu, a nie w chorobie. Poznaj 12 faktów o zdrowiu mężczyzn.

Długość życia mężczyzn w Europie wydłużyła się

Oszacowano, że w krajach europejskich mężczyźni żyją dłużej i zdrowiej – ich długość życia w zdrowiu wydłużyła się. W krajach Eurazji różni się ona w zależności od kraju – od 58,7 do 72,4 lat życia w zdrowiu. Szacuje się, że mężczyźni żyją najdłużej w Szwajcarii, Islandii, Hiszpanii i we Włoszech. W Polsce średnia oczekiwana długość życia mężczyzn przekracza 70 lat.

Obecnie główne przyczyny zgonu wśród mężczyzn to:

• choroby sercowo-naczyniowe,
• nowotwory,
• cukrzyca,
• choroby układu oddechowego.

Mężczyźni prowadzą mniej prozdrowotny styl życia niż kobiety

W krajach europejskich, palenie papierosów, niezdrowe nawyki żywieniowe, picie alkoholu, wskaźnik wypadków i przemoc są bardziej nasilone u mężczyzn niż u kobiet.

• Palenie papierosów jest wiodącym czynnikiem ryzyka utraty lat w zdrowiu lub zgonu u mężczyzn w zachodniej i środkowej Europie;
• We wschodniej Europie tym czynnikiem jest alkohol, a w środowej Azji problem stanowią nawyki żywieniowe;
• Podwyższone ciśnienie tętnicze jest głównym metabolicznym czynnikiem ryzyka dla zdrowia mężczyzn w Regionie Europejskim WHO (World Health Organization, Światowej Organizacji Zdrowia). Jednocześnie częstość jego występowania jest wyraźnie wyższa u mężczyzn niż u kobiet.

Mężczyźni niechętnie chodzą do lekarza

Kobiety częściej korzystają z konsultacji lekarskiej niż mężczyźni. Panowie w ocenie subiektywnej czują się lepiej i zgłaszają w mniejszym stopniu niezaspokojone potrzeby ze strony opieki medycznej. Przyczyny tej różnicy międzypłciowej są złożone i nie do końca poznane.

Mężczyźni częściej popełniają samobójstwa niż kobiety

Wskaźnik samobójstw jest 5-krotnie wyższy u mężczyzn niż u kobiet w grupie wiekowej 30-49 lat.  Zaburzenia lub choroby psychiczne, w tym depresja, pozostają często nierozpoznane u mężczyzn, dlatego wskaźnik samobójstw w tej grupie jest wyraźnie wyższy niż u kobiet. Ponadto, większość uchodźców przybywających do Europy to chłopcy. Oszacowano, że cechuje ich nawet 9-krotnie wyższe ryzyko samobójstw niż ich rówieśników pochodzących z Europy.

Bycie głównym żywicielem rodziny może być obciążeniem dla zdrowia mężczyzny

Wydaje się, że tradycyjne postrzeganie mężczyzny jako osoby w głównej mierze odpowiedzialnej za utrzymanie rodziny zwiększa ryzyko nadciśnienia tętniczego i nasilenie palenia papierosów.

Bezrobocie może sprzyjać rozwojowi chorób i skracać długość życia mężczyzn

Wydaje się, że długotrwale utrzymujący się okres bezrobocia niesie pewne zagrożenie dla zdrowia mężczyzn. Trudności ze znalezieniem pracy mogą prowadzić do:

• rozwoju depresji,
• nadużywania alkoholu,
• nadużywania substancji psychoaktywnych,
• wzrostu masy ciała,
• zwiększonego ryzyka chorób serca,
• samobójstw.

Nawyki mężczyzn zmieniają się wraz z przejściem na emeryturę

Po zakończeniu pracy zawodowej i przejściu na emeryturę życie mężczyzny może ulec zmianie, w tym jego styl życia. Najczęściej panowie staja się mniej aktywni. Co więcej, ich poziom stresu rośnie, również wzrasta spożycie alkoholu i palenie papierosów.

Co prawda starsi mężczyźni rzadziej żyją samotnie niż kobiety, niemniej, gdy taka sytuacja ma miejsce doświadczają oni wtedy stanu samotności i izolacji społecznej, które mogą wpłynąć niekorzystnie na ich stan zdrowia.

Mniejszości seksualne mogą rzadziej korzystać z opieki zdrowotnej

Mniejszości seksualne doświadczają wyższych wskaźników dyskryminacji zarówno poza, jak i w obrębie opieki zdrowotnej, co ma negatywny wpływ na ich zdrowie.

U osób o orientacji homo- i biseksualnej niekorzystny wpływ na ich zdrowie i dostęp do opieki zdrowotnej mają:

• homofobia,
• stygmatyzacja,
• dyskryminacja,
• strach związany z utratą pracy,
• strach związany z rozmawianiem na temat swojej orientacji seksualnej i preferencji seksualnych.

Wszystkie te czynniki mogą sprawić, że osoba o innej orientacji niż heteroseksualna, będzie rzadziej korzystała z opieki zdrowotnej czy wybranych metod profilaktyki chorób.

Nadwaga i otyłość są problemem mężczyzn aktywnych zawodowo

Według raportu Medicover „Praca. Zdrowie. Ekonomia. Perspektywa 2013-2017.”, wśród mężczyzn aktywnych zawodowo (18-67 lat) zaledwie 1 na 3 ma prawidłowe BMI (indeks masy ciała). Oszacowano, że aż 46% mężczyzn pracujących ma nadwagę, a 21% otyłość.

Wśród wszystkich grup zawodowych najpowszechniejszym problemem zdrowotnym jest nieprawidłowe BMI. Pracownicy są również narażeni na choroby układu oddechowego.

Mężczyźni powinni pamiętać o profilaktyce raka prostaty i raka jelita grubego

W Polsce najczęstszymi nowotworami złośliwymi u mężczyzn są:

• rak płuca (18,7%),
• rak prostaty (15,5%),
• rak jelita grubego (12,2%).

Jak wcześnie wykryć raka prostaty?

• Samobadanie jąder (od 18. roku życia);
• Badanie PSA z lub bez badania per rectum (> 50 r.ż.) co 1-2 lata.

U mężczyzn, których ojciec lub brat zachorował na raka prostaty przed osiągnięciem 65. r.ż., badanie PSA wykonuje się już w wieku 45 lat, a jeżeli zachorowania dotyczyły wielu krewnych przed 65 r.ż., badanie to może być zlecone jeszcze wcześniej – już w wieku 40 lat.

Mężczyźni powinni rozważyć zaszczepienie się przeciw wirusowi HPV

Wirus HPV (ludzki wirus brodawczaka) jest szczególnym zagrożeniem dla kobiet, u których może prowadzić do rozwoju raka szyjki macicy. Do zakażenia wirusem HPV dochodzi przez kontakt skóra-skóra z okolicą genitalną – seks waginalny, analny lub oralny, i każdy inny kontakt z okolicą genitalną, dlatego głównym czynnikiem ryzyka zakażenia HPV jest aktywność seksualna. Jedną z metod prewencji jest stosowanie prezerwatyw, choć one niestety nie niwelują całkowicie ryzyka zakażenia.U mężczyzn wirus ten może być przyczyną:

• raka odbytu,
• raka jamy ustnej i gardła,

Zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn są one zalecane już od 11-12 roku życia.

Źródła:

Men’s health and well-being in the WHO European Region (2018) World Health Organization, Regional Office for Europe

Mężczyźni 2019 Standard Profilaktyki Medicover

Human papillomavirus infections: Epidemiology and disease associations Palefsky JM.; UpToDate, Topic 8314 Version 45.0