Import i eksport
Od dnia 14 grudnia 2019 r. na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 obowiązkowo stosowany jest system TRACES NEW TECHNOLOGY – TRACES-NT przez importerów żywności pochodzenia niezwierzęcego.
Nowe wymagania będą dotyczyły żywności, dla której przepisy unijne określają wymagania dotyczące zwiększonego poziomu kontroli urzędowych (np. obecne rozp. nr 669/2009, nr 884/2014, 2017/186).
Na podstawie nowych przepisów w przypadku przywozu z państw trzecich żywności pochodzenia niezwierzęcego od dnia 14 grudnia 2019 r. należy wypełnić i przesłać do wyznaczonego punktu kontroli granicznej BCP I część dokumentu CHED-D, co jest jednoznaczne ze zgłoszeniem towaru do kontroli granicznej. Dokument ten wypełnia się wyłącznie elektronicznie w systemie TRACES-NT.
W celu elektronicznego wypełnienia dokumentu CHED-D należy założyć konto w systemie TRACES-NT.
Informacje dla importerów żywności
Przepisy dot. importu żywności pochodzenia niezwierzęcego
Na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005, (WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429 i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004, dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/ EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych) obowiązkowo stosowany jest system TRACES NEW TECHNOLOGY – TRACES-NT przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Państwowych Granicznych Inspektorów Sanitarnych) oraz importerów żywności.
Dotyczy to żywności, dla której przepisy unijne określają wymagania dotyczące zwiększonego poziomu kontroli urzędowych (dotychczasowe rozporządzenie nr 669/2009) lub nakładają specjalne warunki dotyczące przywozu do UE z niektórych państw trzecich (m.in. dotychczasowe rozporządzenie nr 884/2014, nr 2015/175, nr 2017/186, nr 2018/1660, nr 211/2013 oraz nadal obowiązujące rozporządzenie nr 2016/6 (ostatnia zmiana: nr 2019/1787) oraz decyzja nr 2011/884/EU). Informacja dotycząca obowiązujących przepisów znajduje się w pkt II niniejszej informacji.
W przypadku pozostałych produktów nie objętych tymi przepisami stosuje się przepisy krajowe, a więc zgodnie z art. 79 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2020 r. poz. 2021 z późn. zm.) należy złożyć wniosek o dokonanie granicznej kontroli sanitarnej środków spożywczych. Aktualnie nie muszą być one zgłaszane poprzez system TRACES-NT.
Dodatkowe informacje dotyczące stosowania systemu TRACES znajdują się w prezentacji opracowanej przez Komisję Europejską dostępnej jedynie w wersji angielskiej oraz w filmie udostępnionym na stronie internatowej Komisji Europejskiej (wersja angielska):
http://ec.europa.eu/avservices/play.cfm?ref=I091404&videolang=pl
W przypadku przywozu z państw trzecich żywności pochodzenia niezwierzęcego objętej wzmożonymi kontrolami wynikającymi z przepisów unijnych należy zgłosić towar do kontroli granicznej poprzez wypełnienie i przesłanie dokumentu CHED-D. Zastąpił on stosowany wcześniej CED (Common Entry Document – Wspólnotowy Dokument Wejścia).
W tym celu dla każdej importowanej przesyłki należy wypełnić I część dokumentu CHED-D (Common Health Entry Document – Wspólny zdrowotny dokument wejścia).
Dokument CHED-D wypełnia się wyłącznie elektronicznie w systemie TRACES-NT. Przesłanie dokumentu jest równoznaczne ze zgłoszeniem przesyłki do kontroli granicznej.
Aby wypełnić dokument CHED-D należy założyć konto w systemie TRACES-NT.
Konto w systemie TRACES-NT zakłada się jednorazowo bezpłatnie na stronie internetowej Komisji Europejskiej. W celu założenia konta należy postępować zgodnie z INSTRUKCJĄ.
I część dokumentu CHED-D wypełnia się zgodnie z INSTRUCJĄ. Ponadto należy uwzględnić wskazówki określone w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2019/1715.
W przypadku produktów objętych przepisami UE kontrola graniczna nie odbędzie się jeżeli importer nie wypełni i nie prześle I części dokumentu CHED-D za pośrednictwem systemu TRACES-NT.
Istotne jest, że należy dokonać wcześniejszego powiadomienia o przybyciu przesyłki do BCP co najmniej jeden dzień roboczy przed przewidywanym jej przybyciem, co wynika z rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/1013.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005, (WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429 i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004, dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/ EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych) stosuje się razem z rozporządzeniami delegowanymi i wykonawczymi wydanymi na jego podstawie.
Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej przeprowadzają kontrole graniczne żywności pochodzenia niezwierzęcego w punktach kontroli granicznej – BCP (border control post) dotychczas nazywanych wyznaczonymi miejscami wprowadzenia DPE (Designated Points of Entry).
Wymagania dla BCP zostały określone w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2019/1014 z dnia 12 czerwca 2019 r. ustanawiającym szczegółowe przepisy w zakresie minimalnych wymogów dotyczących punktów kontroli granicznej, w tym ośrodków inspekcyjnych, oraz formatu, kategorii i skrótów stosowanych w wykazach punktów kontroli granicznej i punktów kontroli.
Wykaz wyznaczonych BCP oraz punktów kontroli został opublikowany na stronie internetowej GIS: https://www.gov.pl/web/gis/wyznaczone-punkty-kontroli-granicznej-bcp
Wykaz ten jest na bieżąco aktualizowany.
Kontrole graniczne odbywają się w oparciu o przepisy rozporządzenia (UE) 2017/625 oraz wydane na jego podstawie rozporządzenia delegowane i wykonawcze.
Obowiązujące akty prawne wykonawcze i delegowane:
- Wykazy towarów objętych przepisami unijnymi:
- rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/1793 z dnia 22 października 2019 r. w sprawie tymczasowego zwiększenia kontroli urzędowych i środków nadzwyczajnych regulujących wprowadzanie do Unii niektórych towarów z niektórych państw trzecich, wykonujące rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 i (WE) 178/2002 oraz uchylające rozporządzenia Komisji (WE) nr 669/2009, (UE) nr 884/2014, (UE) 2015/175, (UE) 2017/186 i (UE) 2018/1660 (ostatnia zmiana: nr 2020/625);
- rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2016/6 z dnia 5 stycznia 2016 r. wprowadzające specjalne warunki regulujące przywóz paszy i żywności pochodzących lub wysyłanych z Japonii w następstwie wypadku w elektrowni jądrowej Fukushima i uchylające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 322/2014 (ostatnia zmiana: nr 2019/1787);
- rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1158 z dnia 5 sierpnia 2020 r. w sprawie warunków regulujących przywóz żywności i pasz pochodzących z państw trzecich w następstwie wypadku w elektrowni jądrowej w Czarnobylu;
- decyzja wykonawcza Komisji nr 2011/884/UE z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie środków nadzwyczajnych w odniesieniu do niedozwolonego genetycznie zmodyfikowanego ryżu w produktach z ryżu pochodzących z Chin i uchylająca decyzję 2008/289/WE.
- Wcześniejsze powiadomienie o nadejściu przesyłki:
- rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/1013 z dnia 16 kwietnia 2019 r. w sprawie wcześniejszego powiadamiania o przesyłkach niektórych kategorii zwierząt i towarów wprowadzanych na terytorium Unii.
- Obowiązek dołączania dokumentu CHED do przesyłki:
- rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/1602 z dnia 23 kwietnia 2019 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 w zakresie wspólnego zdrowotnego dokumentu wejścia, który towarzyszy przesyłkom zwierząt i towarów do ich miejsca przeznaczenia.
- Funkcjonowanie systemu IMSOC oraz wzory dokumentów CHED (CHED-D – dla produktów pochodzenia niezwierzęcego):
- rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/1715 z dnia 30 września 2019 r. ustanawiające przepisy dotyczące funkcjonowania systemu zarządzania informacjami w zakresie kontroli urzędowych oraz jego składników systemowych („rozporządzenie w sprawie systemu IMSOC”).
- Wymagania dotyczące świadectw zastępczych:
- rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/628 z dnia 8 kwietnia 2019 r. dotyczące wzorów świadectw urzędowych dla określonych zwierząt i towarów oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2074/2005 i rozporządzenie wykonawcze (UE) 2016/759 w odniesieniu do tych wzorów świadectw.
- Wymagania dotyczące importu kiełków:
- rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/625 z dnia 4 marca 2019 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 w odniesieniu do wymogów dotyczących wprowadzania do Unii przesyłek niektórych zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi.
- Stosowanie dokumentu CHED:
- rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/1602 z dnia 23 kwietnia 2019 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 w zakresie wspólnego zdrowotnego dokumentu wejścia, który towarzyszy przesyłkom zwierząt i towarów do ich miejsca przeznaczenia.
- Dodatkowe zasady kontroli:
- rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/2123 z dnia 10 października 2019 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 w odniesieniu do przepisów dotyczących przypadków, w których kontrole identyfikacyjne i kontrole bezpośrednie niektórych towarów mogą być przeprowadzane w punktach kontroli, a kontrole dokumentacji mogą być przeprowadzane w pewnej odległości od punktów kontroli granicznej, oraz warunków, na jakich może się to odbywać;
- rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/2124 z dnia 10 października 2019 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625
w odniesieniu do przepisów dotyczących kontroli urzędowych przesyłek zwierząt i towarów w tranzycie, przeładunku i w trakcie dalszego transportu przez terytorium Unii oraz zmieniające rozporządzenia Komisji (WE) nr 798/2008, (WE) nr 1251/2008, (WE) nr 119/2009, (UE) nr 206/2010, (UE) nr 605/2010, (UE) nr 142/2011, (UE) nr 28/2012, rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2016/759 i decyzję Komisji 2007/777/WE. (ostatnia zmiana: nr 2020/2190); - rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/466 z dnia 30 marca 2020 r. w sprawie środków tymczasowych mających na celu ograniczenie ryzyka dla zdrowia ludzi, zwierząt i roślin oraz dobrostanu zwierząt podczas określonych poważnych zakłóceń w systemach kontroli państw członkowskich z powodu choroby koronawirusowej (COVID-19). (ostatnia zmiana: nr 2020/714).
Ponadto należy pamiętać, że każda działalność w zakresie produkcji i obrotu żywnością pochodzenia niezwierzęcego (w tym importu żywności) podlega rejestracji i/lub zatwierdzeniu przez właściwy terenowo organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej, co wynika z art. 61 - 64 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2020 r. poz. 2021 z późn. zm.). W związku z tym w przypadku rozpoczynania tego typu działalności należy złożyć wniosek o wpis zakładu do rejestru zakładów, w terminie co najmniej 14 dni przed dniem rozpoczęcia planowanej działalności. Wzór ww. wniosku określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2007 r. w sprawie wzorów dokumentów dotyczących rejestracji i zatwierdzania zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. Nr 106, poz. 730 z późn. zm.).
Informacje dotyczące zasad wprowadzania do Unii Europejskiej niektórych produktów pochodzenia zwierzęcego do UE, w tym żywności zawierającej produkty pochodzenia zwierzęcego na użytek własny, znajdują się na stronie internetowej Inspekcji Weterynaryjnej https://www.wetgiw.gov.pl/.
Materiały
Instrukcja praktycznego stosowania systemu TRACES-NT podmiotyInstrukcja-praktycznego-stosowania-systemu-TRACES-NT-podmioty.pdf 0.55MB Wniosek o funkcję w systemie TRACES-NT Podmiot
Wniosek-o-funkcję-w-systemie-TRACES-NT-Podmiot.pdf 1.07MB